Các sản phẩm nhựa không chứa BPA có thực sự an toàn?

Trong thập niên qua, các sản phẩm nhựa “không chứa BPA” (BPA-free) đã dần dần có mặt trên các kệ hàng tại các tiệm địa phương, nhưng liệu chúng có an toàn như lời quảng cáo không? Nhiều sản phẩm nhựa “không chứa BPA” này vẫn sử dụng các chất thay thế hóa học, chẳng hạn như bisphenol S (BPS) – chưa an toàn cho người sử dụng.

BPA hay bisphenol-A lần đầu tiên được tổng hợp vào năm 1891 và được khai thác các khả năng thương mại trong giai đoạn giữa hai cuộc chiến tranh thế giới. Đặc tính estrogen của BPA đã được phát hiện từ những năm 1930 khi các nhà nghiên cứu đang mong muốn chế tạo estrogen tổng hợp. Vào thời điểm đó, BPA không được tiếp thị như một liệu pháp thay thế hormone mà chủ yếu là do phát hiện ra một loại estrogen tổng hợp mạnh hơn có tên là DES hoặc diethylstilbestrol, sau đó đã bị cấm vào năm 1971 do tỷ lệ ung thư tăng liên quan đến việc tiếp xúc với loại chất này.

BPA chưa bao giờ được sử dụng như một loại thuốc vì nó chỉ được sử dụng cho các sản phẩm nhựa. Việc sản xuất thương mại BPA bắt đầu vào đầu những năm 1950. Đến giữa những năm 1970, nhựa epoxy BPA đã được sử dụng trong hầu hết mọi ngành công nghiệp lớn của Hoa Kỳ, một cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Cho đến tận vài năm trở lại đây, BPA mới trở nên phổ biến trong cửa tiệm với chức năng đóng chai, đóng gói và đóng gói thực phẩm. BPA được sử dụng để tạo khả năng chống vỡ, nhẹ và trong suốt về mặt quang học cho nhựa nhưng vẫn tồn tại các đặc tính gây rối loạn nội tiết tố do thẩm thấu vào thực phẩm và đồ uống thông qua bao bì.

Từ năm 2001, nhiều cơ quan chính phủ đã bắt đầu xem xét kỹ lưỡng độc tính của BPA, dẫn đến lệnh cấm có giới hạn ở Hoa Kỳ, Canada, Liên minh Châu Âu, chủ yếu tập trung vào bình sữa trẻ em, cốc tập uống và bao bì sữa công thức. Mặc dù đặc tính gây rối loạn nội tiết tố chủ yếu nguy hiểm đối với trẻ em nhưng chúng cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người lớn.

Chất phá vỡ nội tiết là hóa chất làm mất cân bằng hệ thống nội tiết tố tự nhiên của con người. Sự phá vỡ này có thể gây ra khối u ung thư, dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển và bất thường về nội tiết tố. Trong thế giới ngày nay, với tình trạng vô sinh và nhầm lẫn giới tính ngày càng gia tăng thì vấn đề này càng không thể bị bỏ qua.

Vì vậy, do các quy định của chính phủ và việc các công ty tự nguyện thu hồi sản phẩm nên hiện đã có nhiều lựa chọn “không chứa BPA” cho người tiêu dùng. Nhưng liệu những lựa chọn thay thế này có an toàn không?

Một nghiên cứu mới từ Đại học Missouri và được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia đã phát hiện ra rằng, việc sử dụng các sản phẩm nhựa “không chứa BPA” có thể gây hại cho sức khỏe con người tương tự như những sản phẩm có chứa BPA.

Khi những tác động của BPA đối với sức khỏe được biết đến rộng rãi thì mức độ phổ biến và nhu cầu đối với các sản phẩm “không chứa BPA” tăng vọt. Để đáp ứng nhu cầu này, các nhà sản xuất đã tạo ra một Bảng chữ cái bisphenol ảo gồm các biến thể để thay thế BPA là: BPS, BPF, BPAF, BPZ, BPP, BHPF, v.v. Họ đã thay thế BPA bằng các bisphenol có cấu trúc tương tự. Ở các mức độ khác nhau, có vẻ như các hóa chất này gây ra những tác động tương tự như chính BPA. Tác động gây rối loạn nội tiết của bisphenol có thể làm thay đổi quá trình sản xuất chất dẫn truyền thần kinh, tăng nguy cơ ung thư, chậm phát triển và mất cân bằng hormone.

Thay vì chờ ngành công nghiệp sản xuất ra sản phẩm nhựa an toàn thì giải pháp tốt nhất là cố gắng loại bỏ dần việc sử dụng nhựa trong cuộc sống nhiều nhất có thể. Chẳng hạn như:

• Sử dụng các giải pháp thay thế nhựa như thủy tinh, thép không gỉ, gốm sứ, túi giấy sáp và giấy nâu.
• Bỏ các hộp nhựa cũ. Sự đổi màu, vết nứt hoặc các dấu hiệu hao mòn khác cho thấy nhựa đang bị phân hủy, làm tăng lượng bisphenol ngấm vào thực phẩm.
• Hạn chế tiếp xúc. Thực phẩm tiếp xúc với nhựa càng lâu thì khả năng tiếp xúc với hóa chất càng lớn.
• Rửa sạch hộp nhựa bằng tay. Bisphenol sẽ bắt đầu ngấm vào thực phẩm chỉ sau 20 lần rửa bằng máy rửa chén và tăng thêm khi nhựa cũ đi. Rửa sạch bằng tay ngay cả đối với những đồ nhựa có nhãn “an toàn với máy rửa chén”.
• Không cho đồ nhựa vào lò vi sóng. Nhiệt độ cao sẽ đẩy nhanh quá trình giải phóng bisphenol vào thực phẩm. Thay vào đó, nên sử dụng đồ gốm hoặc thủy tinh. “An toàn với lò vi sóng” về cơ bản chỉ có nghĩa là hộp đựng sẽ không bị tan chảy hoặc phát ra tia lửa.
• Tránh dùng màng bọc thực phẩm, thay vào đó hãy sử dụng giấy sáp. Điều này đặc biệt đúng đối với các loại thực phẩm béo như phô mai.

Với quãng thời gian là 50 năm để các cơ quan quản lý chú ý đến các mối nguy hiểm đối với sức khỏe của BPA thì không dễ để có thể giám sát ngay lập tức đối với các chất hóa dẻo độc hại bisphenol được sử dụng để thay thế BPA hiện nay. Vì vậy, người tiêu dùng phải tự tìm hiểu về các mối nguy hiểm tiềm ẩn của những sản phẩm này đối với bản thân và con cái của họ.

Theo Armen Nikogosian, The Epoch Times