Bộ Ngoại giao Mỹ và Đài Loan phản ứng về tuyên bố ‘phí bảo vệ’ của ông Trump

Mới đây trong cuộc phỏng vấn với Bloomberg, ứng viên tổng thống Đảng Cộng hòa Mỹ là cựu Tổng thống Donald Trump đã lưu ý rằng Đài Loan phải trả cho Mỹ ‘phí bảo vệ’, tuyên bố này đã làm dấy lên tranh luận. Bộ Ngoại giao Mỹ và Đài Loan cũng lên tiếng về vấn đề này.

• Ông Trump nói Đài Loan phải trả tiền cho Mỹ để được bảo vệ khỏi Trung Quốc

Đài Loan dùng tiền mua chứ không phải Mỹ làm từ thiện

Trong cuộc họp báo vào ngày 17/7, khi Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller được hỏi có đồng ý với quan điểm của ông Trump về vấn đề này không, ông Miller trả lời rằng các bài phát biểu trong chiến dịch tranh cử phải tuân thủ phạm vi giới hạn những gì có thể và không thể nói, nhưng ông lưu ý rằng Đài Loan vẫn luôn trả phí cho quốc phòng của họ khi mua hàng tỷ đô la thiết bị quân sự từ Mỹ, và điều đó không chỉ rất quan trọng đối với an ninh khu vực, mà cũng quan trọng đối với nền kinh tế Mỹ.

Ông Miller nói rằng dự luật bổ sung được thông qua gần đây, mang lại cho Mỹ khả năng hỗ trợ Đài Loan về kho vũ khí dự trữ. Đây là một cách tiếp cận mới. Nếu nhìn vào sự hỗ trợ hoặc hợp tác an ninh mà Mỹ đã cung cấp cho Đài Loan trong vài thập niên qua, sẽ thấy rằng [trang thiết bị, vũ khí] Đài Loan có được từ Mỹ, là họ dùng tiền để mua chứ không phải hoạt động từ thiện của Mỹ.

Ông cũng nhấn mạnh, Mỹ tin hòa bình và ổn định xuyên eo biển Đài Loan là rất quan trọng đối với Mỹ, cũng như đối với người dân Mỹ và nền kinh tế toàn cầu. Bất kỳ yếu tố nào dẫn đến bất ổn ở eo biển Đài Loan đều có thể gây tổn hại cho nền kinh tế Mỹ, đó là lý do tại sao những vấn đề này lại quan trọng đến vậy.

Về lý do gần đây cung cấp viện trợ quân sự cho Đài Loan, ông Miller nói rằng điều này phản ánh cam kết lâu dài của Mỹ đối với Đài Loan. Mỹ vẫn luôn đánh giá việc cung cấp vũ khí phòng thủ cần thiết cho Đài Loan để hòn đảo này có thể duy trì đủ khả năng tự vệ, những đánh giá để làm rõ vấn đề cung cấp cho Đài Loan những vũ khí phòng thủ cần thiết.

Rubio: Kỳ vọng Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Đài Loan dưới thời ông Trump làm tổng thống

Hôm thứ Năm khi được hỏi về những bình luận về Đài Loan của ông Trump, ông Rubio nói với một nhóm phóng viên bên lề Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa ở Milwaukee rằng “mối đe dọa hiện hữu” mà Đài Loan phải đối mặt có nghĩa là nước này nên tăng chi tiêu quốc phòng.

Thượng nghị sĩ Florida, người có tiếng nói quan trọng về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ với tư cách là thành viên Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và là đảng viên Cộng hòa cấp cao nhất trong Ủy ban Tình báo Thượng viện, cho biết ông kỳ vọng Trump sẽ tiếp tục ủng hộ Đài Loan nếu ông giành được Nhà Trắng.

“Ông ấy sẽ làm những gì ông ấy đã làm trong nhiệm kỳ đầu tiên và đó là… tiếp tục ủng hộ Đài Loan”, ông Rubio nói. “Tôi không thể nói thay cho Tổng thống Trump, nhưng tôi không có bất kỳ lo lắng nào về việc Mỹ ủng hộ Đài Loan và làm mọi thứ có thể để ngăn cản người Trung Quốc xâm lược”.

Các nhà phân tích coi Rubio là một ứng cử viên tiềm năng cho vị trí nội các trong chính quyền Trump nếu ông tái đắc cử.

Ngoài ra, ông Robert O’Brien, một trong những cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, cũng đã bảo vệ nhận xét của cựu tổng thống. Chia sẻ hôm thứ Tư, ông O’Brien tin ông Trump muốn ám chỉ rằng cần phải chia sẻ nhiều gánh nặng hơn cho an ninh của Đài Loan.

Ủng hộ của Mỹ dành cho Đài Loan không mang tính đảng phái

Đài VOA Mỹ đưa tin, đối với phát biểu của ông Trump, Văn phòng Đại diện Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc (TECRO) tại Mỹ cho biết trong một tuyên bố, rằng Đài Loan luôn kết nối và chia sẻ về mọi mặt với mọi tầng lớp xã hội ở Mỹ về quan hệ Đài Loan-Mỹ. Ủng hộ của Mỹ từ quốc hội và người dân dành cho Đài Loan từ lâu đã không có vấn đề phân biệt chia rẽ đảng phái.

“Ủng hộ của Mỹ đối với Đài Loan luôn mang tính lưỡng đảng. Gần đây Đảng Cộng hòa đã tổ chức đại hội đảng toàn quốc ở Milwaukee bang Wisconsin. Trong thời gian này, chúng tôi cũng được nghe từ nhiều bạn bè trong Quốc hội và cơ quan hành pháp rằng họ kiên quyết ủng hộ Đài Loan và phải ngăn chặn đe dọa từ ĐCSTQ xâm chiếm Đài Loan”, tuyên bố nhấn mạnh Đài Loan sẽ không ngừng thể hiện tinh thần quyết tâm bảo vệ an ninh của Đài Loan.

Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm 18/7 cũng lên tiếng về việc Đài Loan đã mua hàng hóa quân sự của Mỹ để tăng cường khả năng tự vệ, còn Chính phủ Mỹ vẫn tiếp tục tuân thủ Đạo luật Quan hệ Đài Loan và 6 bảo đảm cũng như thực hiện các cam kết an ninh với Đài Loan.

Bộ Ngoại giao Đài Loan nhấn mạnh, Đài Loan và Mỹ chia sẻ các giá trị phổ quát về dân chủ, tự do và nhân quyền, đồng thời hai bên cùng có lợi trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại và công nghiệp. Đài Loan được ủng hộ từ cả lưỡng đảng của Mỹ để luôn duy trì nhất quán thực hiện các cam kết an ninh với Đài Loan.

Liên quan đến tuyên bố của ông Trump, Liberty Times cho hay đã phỏng vấn Viện phó Viện Lập pháp Đài Loan là ông Giang Khải Thần (Jiang Chicheng) vào ngày 17/7, ông nói rằng quan sát cách xử lý ngoại giao và thực tiễn chính sách đối ngoại của ông Trump trong quá khứ khi ông còn là tổng thống, cho thấy “cách xử lý chính sách đối ngoại mà ông Trump thể hiện giống như cách ông ấy làm kinh doanh thông thường”.

Ông Giang tin rằng mô hình của ông Trump rất trực tiếp, rất thực tế, và tất nhiên là rất thực dụng; tuyên bố của ông ấy cũng cho thấy cách ông nhìn nhận mối quan hệ an ninh, kinh tế và thương mại giữa Mỹ và các nước khác: Tất cả quy về lợi ích quốc gia của nước Mỹ.

Ông cho hay quan điểm của ông Trump là đặt nước Mỹ lên hàng đầu, theo quan điểm này thì chi phí hợp tác với các nước khác phải được các bên chia sẻ đều. Chính sách đối ngoại của Mỹ trong quá khứ thì nhiều trường hợp giá trị liên quan [lợi ích của Mỹ], ở một mức độ nào đó, không quá công khai so đo về chi phí tiền bạc mà Mỹ bỏ ra, nhưng ấn tượng đối ngoại của ông Trump từ trước đến nay luôn là đưa ra giá cả trực tiếp lên bàn đàm phán.

Quan chức Đài Loan cho hay, trong bối cảnh cuộc bầu cử Mỹ sắp tới vào tháng 11, Đài Loan phải chuẩn bị trước về tác động của kết quả bầu cử đối với mối quan hệ ba bên giữa Mỹ – Trung Quốc – Đài Loan, cũng như tác động đối với chính trị và kinh tế toàn cầu. Nếu ông Trump được bầu làm tổng thống Mỹ, ông ấy chắc chắn sẽ thực hiện chính sách “Nước Mỹ trên hết” mà 4 năm trước ông ấy đã hướng theo. Mọi người cũng có thể lo lắng về việc liệu xu thế bảo hộ thương mại và chủ nghĩa biệt lập có trỗi dậy hay không, nếu điều đó xảy ra sẽ tác động đến nền kinh tế toàn cầu, chuỗi cung ứng, và quan hệ ba bên giữa Mỹ, Trung Quốc và Đài Loan – những vấn đề này cần phải chuẩn bị trước.

Chủ tịch Chương Tử Hiền (Tzu-Hsien Tung) của Pegatron Đài Loan thì cho hay, dù tổng thống đắc cử là của Cộng hòa hay Dân chủ, vấn đề đáng quan tâm là người lên nắm quyền có còn giữ vững quan điểm hiểu tầm quan trọng của Đài Loan không. Các ứng cử viên khác nhau sẽ có lời nói và hành động khác nhau, Đài Loan nên tôn trọng hệ thống xã hội và dân chủ của Mỹ, hy vọng rằng các ứng viên hiểu Đài Loan hiện đóng vai trò thân thiện, tích cực và có đóng góp trên thế giới.