Cố vấn: TT Ukraine Zelensky muốn sớm nói chuyện với ông Tập Cận Bình

Andriy Yermak, người đứng đầu văn phòng của Tổng thống Volodymyr Zelensky, nói trong một cuộc họp ngắn hôm thứ Ba rằng ông hy vọng nhà lãnh đạo Ukraine sẽ nói chuyện với Chủ tịch Tập Cận Bình “rất sớm”.

Ông Yermak nói tại sự kiện do tổ chức tư vấn Chatham House của Anh tổ chức rằng Kyiv muốn Trung Quốc làm nhiều hơn nữa để giúp chấm dứt cuộc giao tranh, cho đến nay đã diễn ra trong 27 ngày và được cho là đã khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng.

“Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Ukraine, và Trung Quốc là đối tác có ảnh hưởng nhất trên trường toàn cầu”, ông Yermak nói.

“Có rất nhiều tin đồn về việc Nga muốn Trung Quốc hỗ trợ nước này về quân sự, kinh tế, ngoại giao, theo những cách khác nhau. Nhưng cho đến nay, chúng tôi đã thấy quan điểm trung lập của Trung Quốc.”

Ông Yermak nói: “Chúng tôi tin rằng Trung Quốc là một trong những nhà lãnh đạo toàn cầu mạnh mẽ nhất. “Họ sẽ đóng một vai trò đáng chú ý hơn trong việc đưa cuộc chiến này kết thúc và trong việc xây dựng một hệ thống an ninh toàn cầu mới.”

“Như Tổng thống Zelensky đã nhiều lần nói, chúng tôi mong đợi cuộc đối thoại giữa Tổng thống Zelensky và Chủ tịch Tập sẽ diễn ra rất sớm.”

Ông Yermak không cung cấp thêm chi tiết về thời điểm cuộc nói chuyện như vậy có thể diễn ra.

Cho đến nay, Bắc Kinh vẫn im lặng trước cuộc xâm lược của Nga, khiến Kyiv và các đối tác phương Tây thất vọng. Moscow đã yêu cầu viện trợ từ Trung Quốc để hỗ trợ đợt xâm lược mới nhất của họ đối với Ukraine.

Các quan chức Hoa Kỳ tuyên bố tuần trước rằng Bắc Kinh đang chuẩn bị đồng ý với đề nghị của Nga, mặc dù Đại sứ Hoa Kỳ của Trung Quốc Qin Gang đã phủ nhận các báo cáo. Nhà Trắng cảnh báo Trung Quốc có thể phải đối mặt với các lệnh trừng phạt nếu nước này ủng hộ cuộc xâm lược của Moscow.

Ông Yermak cho biết Kyiv muốn Bắc Kinh nằm trong số những bên bảo đảm cho một thỏa thuận an ninh mới nhằm bảo vệ Ukraine khỏi sự xâm lược của Nga thay cho tư cách thành viên NATO.

Ông Yermak nói: “Chúng tôi cũng kỳ vọng Trung Quốc sẽ là một trong những nhà bảo lãnh trong khuôn khổ hệ thống an ninh. “Bởi vì chúng tôi đối xử với Trung Quốc với sự tôn trọng tối đa và chúng tôi mong đợi nước này sẽ đóng một vai trò chủ động ở đó.”

Khuôn khổ an ninh mới này là nhu cầu trọng tâm của Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình song phương đang diễn ra giữa Moscow và Kyiv, vốn cho đến nay đã tạo ra các hành lang nhân đạo nhưng không có lệnh ngừng bắn.

“Chúng tôi đã phải trả một cái giá rất đắt cho những sai lầm trong quá khứ của mình”, ông Yermak nói, đề cập đến Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, nhưng nó vẫn không thể việc bảo vệ Ukraine khỏi sự xâm lược của Nga.

Ông nói, một thỏa thuận thay thế phải đáng tin cậy hơn. “Toàn bộ tương lai của thế giới đều phụ thuộc vào thỏa thuận này,” ông Yermak cảnh báo.

“Rất nhiều đối tác của chúng tôi đã đồng ý đóng vai trò người bảo lãnh cho hệ thống hoặc khuôn khổ bảo mật mới này. Tất nhiên, hệ thống này vẫn đang được hoàn thiện và chúng tôi vẫn phải thương lượng về những điều căn bản của nó. Nhưng hôm nay, chúng tôi hiểu ai là người những người bạn thực sự của chúng tôi.”

Phụ tá hàng đầu của TT Zelensky cho biết ưu tiên của Kyiv vẫn là kết thúc nhanh chóng cuộc giao tranh. “Chúng tôi muốn chiến tranh kết thúc càng sớm càng tốt với một thỏa thuận về các điều khoản của Ukraine, vì lợi ích của quốc gia Ukraine”, ông Yermak nói.

Nhưng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng không thể bao gồm nhượng bộ lãnh thổ, ông Yermak cảnh báo, lặp lại lời của Tổng thống và các quan chức hàng đầu. 

Moscow muốn Ukraine công nhận quyền kiểm soát của họ đối với Crimea – khu vực được Nga sáp nhập vào năm 2014 – và sự độc lập của các nước cộng hòa tự trị ở Donbass.

“Tôi tin rằng chúng ta đã có một tổng thống tốt nhất mà chúng ta có thể có trong những thời điểm khó khăn này”, ông Yermak nói về TT Zelensky, người đã trở thành một biểu tượng kháng chiến toàn cầu.

“Và đó là lập trường rất rõ ràng của ông ấy, rằng không thể có bất kỳ thỏa hiệp nào liên quan đến chủ quyền của chúng tôi, toàn vẹn lãnh thổ của chúng tôi, độc lập của chúng tôi.”

Theo Yermak, bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải được đích thân TT Zelensky và TT Vladimir Putin đồng ý. “Phái đoàn của chúng tôi đang làm việc suốt ngày đêm để sắp xếp cuộc họp này”, Chánh văn phòng của ông Zelensky cho biết.

Trong khi đó, Yermak tiếp tục Ukraine kêu gọi NATO thực thi vùng cấm bay và tăng cường phòng thủ bằng các hệ thống phòng không và máy bay chiến đấu. Liên minh phương Tây đã từ chối cam kết vùng cấm bay vì sợ kích động xung đột trực tiếp với Nga, mặc dù các nước thành viên đã gửi hàng nghìn vũ khí chống tăng và phòng không.

Ông Yermak cho biết “nỗi sợ hãi về sự leo thang của NATO có thể hiểu được, nhưng nỗi sợ hãi này sẽ không cứu được bạn.” Ông cảnh báo Ukraine không phải là nơi kết thúc tham vọng của TT Putin.

“Cuộc chiến ở Ukraine không chỉ là một cuộc xung đột cục bộ”, ông Yermak nói. “Đó là một cuộc chiến tranh thế giới mà trong thời điểm này hiện chỉ diễn ra ở đất nước chúng tôi.”

Ông nói thêm: “Ukraine là lá chắn của châu Âu, nhưng đơn độc trong việc bảo vệ châu Âu.”

Ông Yermak cũng yêu cầu các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn đối với Nga. Các vòng trừng phạt trước đây đã làm rung chuyển Nga, nhưng Kyiv đang thúc ép các đối tác phương Tây cô lập hoàn toàn Moscow khỏi nền kinh tế toàn cầu.

Đông A (theo Newsweek)