Đặc phái viên Witkoff tiết lộ một số nhượng bộ của Nga tại hội nghị thượng đỉnh

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff – người tham dự cùng trong hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Sáu giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin – đã tiết lộ một số nhượng bộ từ phía Nga và kế hoạch đảm bảo an ninh cho Ukraine trong tương lai.

Ông Witkoff hôm Chủ nhật (17/8) nói với người dẫn chương trình Jake Tapper trên “State of the Union” của CNN rằng: “Chúng tôi đã đồng ý về những đảm bảo an ninh mạnh mẽ mà tôi mô tả là thay đổi cục diện”, đồng thời cho biết phía Nga trong bất kỳ kế hoạch hòa bình sắp tới nào, đã cam kết “bảo đảm bằng luật pháp” một lời hứa không xâm lược Ukraine hoặc một quốc gia châu Âu khác.

Ông Witkoff cho biết điều khoản mà Nga đồng ý – tương tự như thỏa thuận “Điều 5” của NATO, được Hoa Kỳ và các quốc gia châu Âu giấu tên cung cấp cho Ukraine.

“Chúng tôi đã có thể giành được sự nhượng bộ như sau: Hoa Kỳ có thể cung cấp sự bảo vệ tương tự như Điều 5, đây là một trong những lý do thực sự khiến Ukraine muốn gia nhập NATO”. Ông mô tả đây là “lần đầu tiên chúng tôi nghe thấy người Nga đồng ý” đưa một điều khoản như vậy vào thỏa thuận hòa bình.

Ngoài ra ông Witkoff còn cho biết, do tiến triển đáng kể trong hội nghị thượng đỉnh đã khiến ông Trump từ bỏ nỗ lực ngừng bắn ngay lập tức và thay vào đó hướng tới việc thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình lớn hơn.

Ông nói: “Chúng tôi đã đạt được rất nhiều tiến bộ tại cuộc họp này liên quan đến tất cả các yếu tố cần thiết khác cho một thỏa thuận hòa bình mà chúng tôi, Tổng thống Trump, đã chuyển hướng sang hướng đó”.

Witkoff còn tiết lộ rằng trong hội nghị thượng đỉnh Alaska, phái đoàn Nga đã “đưa ra một số nhượng bộ tại bàn đàm phán liên quan đến cả 5 khu vực đó”, dường như ám chỉ Crimea, Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Lugansk, cũng như các khu vực Zaporozhye và Kherson – tất cả đều là các vùng lãnh thổ cũ của Ukraine nhưng đã trở thành một phần của Nga sau các cuộc trưng cầu dân ý.

Theo quan chức Mỹ này, Điện Kremlin dường như đã sẵn sàng tiến hành “trao đổi đất đai” với Kiev, với tiền tuyến hiện tại đóng vai trò là điểm khởi đầu ở ít nhất một số khu vực. Witkoff nói rằng các yêu cầu của Moscow đã có sự chuyển dịch “đáng kể” sang “ôn hòa”.

Vào thứ Bảy (16/8), tờ New York Times và Fox News, trích dẫn lời các quan chức châu Âu giấu tên, tuyên bố rằng ông Trump đã tán thành một kế hoạch hòa bình, trong đó dự kiến Ukraine sẽ nhượng toàn bộ khu vực Donetsk và Lugansk cho Nga, với việc Moscow đồng ý ngừng các hoạt động thù địch dọc theo tuyến đầu hiện tại ở các khu vực Zaporozhye và Kherson.

Điện Kremlin vẫn chưa bình luận về bất kỳ điều kiện nào như vậy, theo RT. Về mặt chính thức, Moscow vẫn tiếp tục yêu cầu Ukraine công nhận Crimea, Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Donetsk (LPR), cũng như các khu vực Zaporozhye và Kherson là lãnh thổ Nga hoàn toàn.

Theo Fox News, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tái khẳng định vào Chủ Nhật rằng Kyiv sẽ không nhượng bất kỳ lãnh thổ nào cho Moscow, bác bỏ những đồn đoán ngày càng tăng của quốc tế về các cuộc đàm phán đổi đất lấy hòa bình. 

“Hiến pháp của Ukraine không cho phép từ bỏ lãnh thổ hoặc buôn bán đất đai”, ông Zelensky phát biểu trong cuộc họp báo tại Ủy ban Châu Âu vào Chủ Nhật. 

“Vì vấn đề lãnh thổ rất quan trọng nên chỉ các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga mới nên thảo luận vấn đề này tại các cuộc đàm phán ba bên với Ukraine, Hoa Kỳ và Nga”, ông Zelensky nói.

“Về bất kỳ vấn đề lãnh thổ nào ở Ukraine, lập trường của chúng tôi rất rõ ràng: biên giới quốc tế không thể bị thay đổi bằng vũ lực. Đây là những quyết định do Ukraine và chỉ riêng Ukraine đưa ra, và những quyết định này không thể được đưa ra nếu không có Ukraine tham gia”, bà von der Leyen – một đồng minh thân thiết của ông Zelensky – phát biểu.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Rubio trong cuộc phỏng vấn trên đài CBS khẳng định rằng: “Để có thể đạt được một thỏa thuận ở đây nhằm chấm dứt [chiến tranh]—để đi đến hồi kết của cuộc xung đột này, cả hai bên sẽ phải nhượng bộ. Đó là sự thật…”.