Đặc sứ của Tổng thống Trump phác thảo kế hoạch hòa bình cho Ukraine

Ông Keith Kellogg, Đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, khẳng định rằng viễn cảnh hòa bình tại chiến trường Ukraine đã ở trong tầm tay. Ông Kellogg đề nghị tìm hiểu cách thức dung hòa những điều kiện do Kiev và Moskva nêu ra, hòng hình thành một thỏa thuận cuối cùng nhằm chấm dứt giao tranh.

Trong vòng thương thuyết mới nhất hồi đầu tháng Sáu này, Nga và Ukraine đã trao đổi các bản ghi nhớ dự thảo về lộ trình hướng tới một thỏa thuận hòa bình cuối cùng. Phiên bản phía Moskva buộc Kiev phải thừa nhận việc mất năm vùng lãnh thổ đã tham gia vào cuộc trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga, rút quân khỏi những địa khu đó, cam kết trung lập và hạn chế tiềm lực quân sự. Ukraine đã bác bỏ đề xuất này, gọi đó là “một tối hậu thư“, từ chối mọi nhượng bộ về lãnh thổ cũng như khước từ sự trung lập và yêu cầu một lệnh ngừng bắn hoàn toàn, vô điều kiện trong 30 ngày.

Được giao xử lý các bản ghi nhớ giữa Ukraine và Nga, ông Kellogg cho hay nhóm của ông đã phát triển cái mà họ gọi là những “bảng điều khoản (term sheets)” – các tài liệu phác họa hoàn tất trạng thái hòa bình tiềm năng giữa Nga và Ukraine. Theo ông Kellogg, nhóm của ông trước hết duyệt bản điều kiện của Ukraine, kế đó đối chiếu bản của Nga, rồi ghép hai văn kiện để xem nội dung nào có thể dung hợp như thế nào trong một thỏa thuận cuối cùng.

“Chúng tôi ráp chúng lại với nhau. Và chúng tôi đã nói, OK. ‘Làm thế nào quý vị có thể kết hợp hai tài liệu này lại với nhau để đạt được trạng thái kết thúc?’” ông Kellogg nói tại một diễn đàn do German Marshall Fund tổ chức ở Brussels, Bỉ hôm Thứ Năm (12/6). Theo ông Kellogg, nhóm của ông hiện cảm thấy khá yên tâm về hướng đi của các cuộc thảo luận.

Ông Kellogg nhận định: “Chúng tôi đã hình dung rõ trạng thái sau cùng sẽ, có thể, và nên như thế nào. Nếu chúng tôi có thể đạt đến điểm đó, chúng tôi nghĩ rằng có thể giành chiến thắng. Và đó [chính là đích đến mà chúng ta muốn nhắm tới]”.

Khi được hỏi “trạng thái sau cùng” có thể bao gồm những điều gì, ông Kellogg đã đề cập đến ý tưởng về một lệnh ngừng bắn toàn diện. Ông Kellogg làm rõ rằng thỏa thuận như vậy sẽ áp dụng cho các vị trí thực địa hiện tại của quân đội hai bên – nghĩa là [ai đang giữ chỗ nào thì tiếp tục giữ nguyên chỗ đó].

Các vòng đàm phán tháng Năm và tháng Sáu vừa rồi đánh dấu cuộc thương thuyết trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine kể từ năm 2022, thời điểm Kiev rút lui. Sau đó, trưởng đoàn đàm phán Ukraine David Arakhamia tiết lộ rằng quyết định rút lui khỏi cuộc thương thuyết phát xuất từ lời khuyên của Thủ tướng Anh khi đó là ông Boris Johnson là không ký thỏa thuận – một tuyên bố mà ông Johnson phủ nhận.

Kiev đã quay lại bàn đàm phán dưới áp lực của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Moskva coi đây là bước đi đáng lẽ phải có từ lâu. Chính quyền Trump khẳng định họ đang tìm kiếm một giải pháp bền vững cho cuộc xung đột Ukraine, chứ không phải sự đầu hàng của Kiev hay sự thất bại của Nga.