Hoa Kỳ lần thứ 3 chặn dự thảo tuyên bố của Hội đồng Bảo an về bạo lực ở Trung Đông

Hôm thứ Hai (17/5), Hoa Kỳ đã tiếp tục chặn việc thông qua một tuyên bố chung của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc kêu gọi ngừng bắn giữa Israel và Palestine. Đây là lần thứ 3 Mỹ chặn việc đưa ra tuyên bố, và Hội đồng bảo an sẽ phải tổ chức một phiên họp kín khẩn cấp mới được ấn định vào thứ Ba.

Dự thảo tuyên bố do Trung Quốc, Tunisia và Na Uy soạn thảo đã được 15 thành viên Hội đồng Bảo an đệ trình vào cuối ngày Chủ nhật để phê duyệt hôm thứ Hai, trong bối cảnh xung đột tiếp tục leo thang ở Dải Gaza, khiến hơn 200 người thiệt mạng chỉ sau một tuần bạo lực. 

Bản dự thảo mới nhất kêu gọi “giảm leo thang tình hình, ngừng bạo lực và tôn trọng luật nhân đạo quốc tế, bao gồm việc bảo vệ dân thường, đặc biệt là trẻ em,” theo AFP.

Dự thảo bày tỏ “mối quan ngại nghiêm trọng” của Hội đồng đối với cuộc khủng hoảng Gaza và “mối quan ngại nghiêm trọng” về việc các gia đình Palestine có thể bị trục xuất khỏi nhà của họ ở Đông Jerusalem, phản đối “các hành động đơn phương” có khả năng làm leo thang căng thẳng hơn nữa.

Dự thảo cũng hoan nghênh các nỗ lực quốc tế nhằm giảm leo thang tình hình, đồng thời nhắc lại sự ủng hộ của Hội đồng đối với một giải pháp “hai nhà nước” – cho phép người Israel và người Palestine “sống bên nhau trong hòa bình ở các vùng biên giới an toàn và đã được công nhận”.

Tuy vậy, Mỹ tiếp tục chặn việc thông qua dự thảo.

Theo các nhà ngoại giao, chính quyền của Biden khẳng định họ đang làm việc ở hậu trường, bao gồm cả việc thông qua chuyến thăm khu vực của một phái viên, và nói rằng tuyên bố của cơ quan LHQ có thể phản tác dụng.

Theo tờ Times of Israel, dự thảo này chỉ buộc Israel phải ngừng các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu của Palestine ở Gaza trong khi phớt lờ hàng nghìn vụ bắn tên lửa từ Hamas.

“Hoa Kỳ đã làm việc không mệt mỏi thông qua các kênh ngoại giao để cố gắng chấm dứt xung đột này”, Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc Linda Thomas-Greenfield nói với Hội đồng Bảo an.

“Trong tất cả các cam kết với quan chức Israel, Chính quyền Palestine và tất cả các đối tác trong khu vực, Hoa Kỳ đã nói rõ rằng chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ nếu các bên tìm kiếm một lệnh ngừng bắn, vì chúng tôi tin rằng người Israel và người Palestine đều có quyền được sống trong an toàn và an ninh. Bạo lực hiện nay đã tước đi quyền cơ bản này của cả hai cộng đồng,” bà nói.

Bà Thomas-Greenfield nhấn mạnh rằng “Hoa Kỳ kêu gọi Hamas và các nhóm người Palestine khác ở Gaza ngừng ngay lập tức các cuộc tấn công bằng tên lửa và các hành động khiêu khích khác”, nhưng dự thảo tuyên bố đang được xem xét không đưa ra yêu cầu rõ ràng như vậy. Thay vào đó, dự thảo chỉ nói rằng “cuộc khủng hoảng liên quan đến Gaza và thiệt hại về nhân mạng và thương vong của dân thường, đồng thời kêu gọi giảm leo thang tình hình, chấm dứt bạo lực và tôn trọng luật nhân đạo quốc tế, bao gồm cả việc bảo vệ dân thường, đặc biệt là trẻ em.”

Chính quyền Biden hiện tại vẫn mập mờ về cách thức giải quyết vấn đề. Một mặt, ông Biden dường như tán thành cách tiếp cận của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đối với cuộc khủng hoảng, trong khi đó ông cũng vận động người Israel cắt giảm các hoạt động của họ và tìm cách kết thúc cuộc chiến.

Phái đoàn ngoại giao Na Uy tại LHQ thông báo rằng Hội đồng Bảo an sẽ tổ chức một cuộc họp kín khẩn cấp mới về cuộc xung đột giữa Israel và Palestine vào thứ Ba. Đây sẽ là cuộc họp thứ tư kể từ ngày 10/5.

“Tình hình tiếp tục xấu đi. Thường dân vô tội tiếp tục bị giết và bị thương. Chúng tôi nhắc lại: hãy ngừng bắn. Hãy chấm dứt các hành động thù địch ngay bây giờ”, phái đoàn cho biết trên Twitter.

Hội đồng Bảo an đã tổ chức ba cuộc họp khẩn cấp về tình hình bạo lực leo thang trong tuần qua mà không đạt được lập trường chung, chủ yếu là do Hoa Kỳ cản trở.  

Người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa ra lập trường thống nhất về cuộc xung đột.

Ông nói trong một cuộc họp báo: “Tôi thực sự nhấn mạnh sự cần thiết phải có một tiếng nói thống nhất và mạnh mẽ từ Hội đồng Bảo an”.

Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sẽ tổ chức một cuộc tranh luận trực tiếp về các cuộc đụng độ giữa Israel và Palestine vào lúc 14h00 GMT vào thứ Năm, phát ngôn viên của Đại hội đồng Brenden Varma cho biết.

Theo các nhà ngoại giao, phiên họp sẽ diễn ra ở cấp bộ trưởng và một số quan chức chính phủ đã cho biết họ sẽ tham gia.

Bạo lực bùng phát ở Gaza đã làm đảo lộn các ưu tiên của ngoại giao toàn cầu trong những ngày gần đây, khiến vấn đề Israel – Palestine trở thành vấn đề nhức nhối tại LHQ, cũng như ở các quốc gia khác liên quan vào thời điểm phương Tây đang tập trung khôi phục Thỏa thuận Iran năm 2015.

Xuân Lan (tổng hợp)

Xem thêm: