Howard Lutnick: Mỹ sẽ không cấp tiền cho Ukraine cho đến khi ông Zelensky mưu cầu hòa bình

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Howard Lutnick nói rằng nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhận được một thông điệp rõ ràng trong cuộc gặp với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu (28/2) tại Nhà Trắng rằng việc hỗ trợ tài chính thêm nữa phụ thuộc vào thiện chí đàm phán hòa bình của Ukraine. Những bình luận của ông Lutnick được đưa ra sau cuộc trao đổi gay gắt giữa ông Zelensky với Tổng thống Trump và Phó Tổng thống J.D. Vance.

Ông Zelensky đã đến thăm Nhà Trắng vào thứ Sáu (28/2) với ý định hoàn tất một thỏa thuận về khoáng sản. Tuy nhiên, cuộc thảo luận đã trở nên tồi tệ khi ông Zelensky khăng khăng muốn ông Trump ủng hộ Kiev thay vì đóng vai trò là bên trung gian trung lập trong các cuộc đàm phán với Moskva. Đáp lại, ông Trump và ông Vance cáo buộc ông Zelensky “đánh cược với Thế chiến thứ III” và tỏ ra miễn cưỡng theo đuổi hòa bình với Nga, miêu tả ông Zelensky là người vô ơn mặc dù đã nhận được hàng tỷ đô la viện trợ quân sự của Hoa Kỳ.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài Fox News vào Chủ Nhật (2/3), ông Lutnick nhấn mạnh rằng Tổng thống Trump đã nói rõ rằng ông “chỉ muốn tạo ra hòa bình“. Tuy nhiên, ông Lutnick cho rằng ông Zelensky không đến vì điều đó, và đưa ra những yêu cầu “vô lý” đối với ông Trump và ông Vance.

“Zelensky cần nghe trực tiếp từ phát ngôn của Hoa Kỳ, quốc gia đang tài trợ cho họ: Chúng tôi sẽ không đưa tiền cho quý vị trừ khi quý vị ở đây vì hòa bình”, ông Lutnick nhấn mạnh. (xem video ở phút 4:46)

Ông Lutnick nói thêm rằng ông Trump đã cố gắng thuyết phục ông Zelensky, nhấn mạnh rằng nhà lãnh đạo Ukraine không thể nói rằng “[Tổng thống Nga Vladimir] Putin là một tên khủng bố rồi gọi điện cho người ta và cố gắng làm hòa với người ta”.

Trong cuộc họp hôm thứ Sáu (28/2), ông Zelensky khăng khăng về các đảm bảo an ninh của Hoa Kỳ trong khi cuộc chiến với Moskva vẫn đang tiếp diễn. Ông Trump bác bỏ những yêu cầu này, cho đó là “vô lý”. Cuộc tranh cãi cuối cùng đã khiến ông Trump cắt ngắn cuộc họp, hủy bỏ buổi tiệc trưa, huỷ bỏ lễ ký thỏa thuận khoáng sản và mời ông Zelensky rời khỏi Nhà Trắng. 

Chuyến thăm của ông Zelensky tới Mỹ lần này không chỉ kết thúc đột ngột mà không ký thỏa thuận khoáng sản mà còn làm dấy lên lo ngại về tương lai của viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine. Theo tờ The Washington Post, chính quyền Trump hiện đang xem xét lại các cam kết tài chính và quân sự của mình với Kiev.

Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Mike Waltz cũng ám chỉ đến một sự thay đổi có thể xảy ra trong lập trường của Washington. Ông cho rằng ông Zelensky có thể cần phải từ chức nếu ông ta từ chối theo đuổi giải pháp ngoại giao. Phát biểu với CNN, ông Waltz tuyên bố: “Không rõ liệu Tổng thống Zelensky, đặc biệt là sau những gì chúng ta thấy vào thứ Sáu, có sẵn sàng thay đổi Ukraine để chấm dứt cuộc chiến này và đàm phán một sự thỏa hiệp hay không“.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết trong khi Washington tìm kiếm hòa bình cho Ukraine, một số đồng minh châu Âu dường như thích kéo dài cuộc xung đột để làm suy yếu thêm Nga.

Phạm Duy