Israel, Hezbollah đồng ý ngừng bắn từ rạng sáng 27/11; Hoa Kỳ và Pháp làm trung gian

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden loan báo hôm thứ Ba (26/11) rằng lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah sẽ có hiệu lực vào thứ Tư (27/11) sau khi cả hai bên chấp nhận một thỏa thuận do Hoa Kỳ và Pháp làm trung gian.

Thỏa thuận này mở đường cho việc chấm dứt xung đột xuyên biên giới Israel-Liban đã giết chết hàng nghìn người kể từ khi bùng phát bởi cuộc chiến tranh Gaza vào năm ngoái.

Vài giờ trước khi có thông báo ngừng bắn, phi cơ chiến đấu của Israel vẫn tấn công vào thủ đô Beirut và các thành phố khác của Liban, trong khi Hezbollah cũng bắn tên lửa vào khu vực Galilee của Israel.

Tổng thống Biden phát biểu tại Nhà Trắng cho biết ông đã nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Thủ tướng tạm quyền của Liban Najib Mikati. Ông nói rằng giao tranh sẽ kết thúc vào lúc 4 giờ sáng ngày thứ Tư (27/11, giờ địa phương. Trước đó, nội các an ninh của Israel đã bỏ phiếu thông qua thỏa thuận ngừng bắn với tỷ lệ phiếu bầu 10-1.

Ông Biden cho hay: “[Thỏa thuận này] được thiết kế để chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch. Những gì còn lại của Hezbollah và các tổ chức khủng bố khác sẽ không được phép đe dọa an ninh của Israel nữa“.

Israel sẽ dần rút quân trong vòng 60 ngày khi quân đội Liban kiểm soát lãnh thổ gần biên giới với Israel để đảm bảo Hezbollah không xây dựng lại cơ sở hạ tầng tại đó, theo ông Biden.

“Dân thường ở cả hai bên sẽ sớm có thể trở về cộng đồng của họ một cách an toàn“, tổng thống Hoa Kỳ sắp mãn nhiệm cho biết thêm.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tuyên bố trên mạng xã hội X hoan nghênh việc ký kết thỏa thuận. Ông cho rằng đây là “đỉnh cao của những nỗ lực được thực hiện trong nhiều tháng với chính quyền Israel và Liban, phối hợp chặt chẽ với Hoa Kỳ“.

Thủ tướng Mikati của Liban đã phát đi tuyên bố hoan nghênh thỏa thuận này. Ngoại trưởng Liban Abdallah Bou Habib trước đó cho biết quân đội nước này sẽ sẵn sàng triển khai ít nhất 5.000 quân ở miền Nam Liban khi quân đội Israel rút lui.

Thủ tướng Israel Netanyahu cho biết ông đã sẵn sàng thực hiện thỏa thuận ngừng bắn, nhưng cũng sẽ phản ứng mạnh mẽ đối với bất kỳ hành vi vi phạm nào của Hezbollah.

Ông Netanyahu nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ cho phép Israel tập trung vào mối đe dọa từ Iran, bổ sung nguồn cung cấp vũ khí đã cạn kiệt và cho quân đội nghỉ ngơi, đồng thời cô lập Hamas, nhóm phiến quân đã gây ra chiến tranh trong khu vực khi tấn công Israel từ Gaza vào tháng Mười năm ngoái.

“Chúng tôi sẽ thực thi thỏa thuận và phản ứng mạnh mẽ đối với bất kỳ hành vi vi phạm nào. Cùng nhau, chúng ta sẽ tiếp tục cho đến khi giành chiến thắng“, ông Netanyahu tuyên bố.

“Chúng tôi sẽ phối hợp đầy đủ với Hoa Kỳ để duy trì quyền tự do hành động quân sự hoàn toàn. Nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận hoặc cố gắng tái vũ trang, chúng tôi sẽ tấn công quyết liệt”, ông Netanyahu nhấn mạnh.

Ông Netanyahu nhận định Hezbollah, liên minh với nhóm chiến binh Hamas của Palestine, đã yếu hơn đáng kể so với thời điểm bắt đầu cuộc xung đột.

“Chúng tôi đã kéo tụt lùi họ về [thực trạng] nhiều thập kỷ trước, loại bỏ … các thủ lĩnh cấp cao của họ, phá hủy hầu hết các tên lửa và rocket của họ, vô hiệu hóa hàng nghìn chiến binh và xóa sổ nhiều năm cơ sở hạ tầng khủng bố gần biên giới của chúng tôi“, ông Netanyahu nói.

Điều phối viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc tại Liban, bà Jeanine Hennis-Plasschaert, đã phát đi tuyên bố hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn, khen ngợi các bên tham gia thỏa thuận.

“Bây giờ là lúc thực hiện, thông qua các hành động cụ thể, để củng cố thành tựu ngày hôm nay“, bà Jeanine Hennis-Plasschaert nói.

Một quan chức cấp cao của Hoa Kỳ, thông báo với các phóng viên với điều kiện giấu tên, cho biết Hoa Kỳ và Pháp sẽ tham gia một cơ chế cùng với lực lượng gìn giữ hòa bình UNIFIL vốn sẽ hợp tác với quân đội Liban để ngăn chặn các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn tiềm tàng. Quan chức này nói thêm rằng Hoa Kỳ sẽ không triển khai lực lượng chiến đấu tại Liban.

Tổng thống Biden, trong phát biểu tại Nhà Trắng hôm thứ Ba (26/11), cũng nói rằng chính quyền của ông sẽ tiếp tục thúc đẩy lệnh ngừng bắn khó nắm bắt và thỏa thuận thả con tin ở Gaza, nơi Israel đang giao tranh với Hamas, cũng như thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi.

Ông Biden đã kêu gọi Hamas ngừng bắn ở Gaza. Ông nói: “Hamas phải đưa ra lựa chọn. Cách duy nhất để họ thoát ra là thả con tin, bao gồm cả công dân Mỹ, mà họ đang giam giữ và trong quá trình đó chấm dứt giao tranh, điều này sẽ tạo điều kiện cho một đợt cứu trợ nhân đạo“.