Mỹ siết chặt nhập cư: Người mắc tiểu đường, béo phì có nguy cơ bị từ chối visa
Hộ chiếu Mỹ và Trung Quốc. (Ảnh minh họa: Shutterstock)
Ngày thứ Năm (13/11), nhiều hãng truyền thông Mỹ đưa tin rằng Bộ Ngoại giao nước này đã ban hành một bức điện vào tuần trước, trong đó quy định rằng người nước ngoài xin thị thực nhập cư Mỹ, nếu mắc bệnh tiểu đường hoặc béo phì, có thể bị từ chối cấp visa.Hộ chiếu Mỹ và Trung Quốc. (Ảnh minh họa: Shutterstock)
Bức điện do Ngoại trưởng Marco Rubio ký ngày 6/11 gửi đến các cơ quan lãnh sự trên toàn thế giới, chỉ thị các viên chức thị thực có thể từ chối đơn xin nhập cảnh dựa trên nhiều lý do mới, bao gồm tuổi tác hoặc nguy cơ phụ thuộc vào phúc lợi xã hội. Chỉ thị cho rằng những người này có thể trở thành “gánh nặng công cộng” do các vấn đề sức khỏe hoặc tuổi tác, từ đó tiêu tốn nguồn lực của Mỹ.
Hướng dẫn mới có thể áp dụng đối với những người cần nộp hồ sơ khám sức khỏe — tức những người nộp đơn xin định cư dài hạn vì lý do công việc hoặc gia đình, cũng như một số người mang thị thực tạm thời (như H-1B). Tuy nhiên, các diện nhân đạo như người tị nạn không bị áp dụng quy định này.
Từ nhiều năm nay, đánh giá tình trạng sức khỏe của người xin nhập cư luôn là một phần trong quy trình xin thị thực Mỹ, bao gồm kiểm tra bệnh truyền nhiễm như lao và lịch sử tiêm chủng. Nhưng các chuyên gia nhận định hướng dẫn mới đã mở rộng đáng kể phạm vi bệnh tật cần xem xét, đồng thời trao cho viên chức lãnh sự nhiều quyền hạn hơn để đưa ra quyết định dựa trên hồ sơ sức khỏe của ứng viên.
Xem xét tình trạng sức khỏe của người nộp đơn
Bức điện viết: “Phải xem xét tình trạng sức khỏe của người nộp đơn. Một số bệnh — bao gồm nhưng không giới hạn ở bệnh tim mạch, bệnh hô hấp, ung thư, tiểu đường, bệnh chuyển hóa, bệnh thần kinh và các vấn đề sức khỏe tâm thần — có thể cần đến hàng trăm nghìn USD chi phí điều trị”.
Bức điện cũng hướng dẫn rằng khi đánh giá liệu ứng viên có thể trở thành gánh nặng công cộng hay không, viên chức có thể xem xét các bệnh khác như béo phì. Bức điện nêu rõ béo phì có thể dẫn đến hen suyễn, ngưng thở khi ngủ và huyết áp cao.
“Tất cả những điều này đều có thể yêu cầu điều trị dài hạn tốn kém”.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, năm 2022, khoảng 16% người trưởng thành toàn cầu được phân loại là béo phì, 14% mắc tiểu đường, và bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu thế giới.
Chỉ thị của Ngoại trưởng Rubio dựa trên quy định “gánh nặng công cộng”, theo đó thị thực hoặc thẻ xanh có thể bị từ chối nếu ứng viên được dự đoán sẽ sử dụng nhiều phúc lợi xã hội ở Mỹ. Các nhà phê bình nói rằng tư tưởng này — vốn được chính quyền Trump thúc đẩy — coi người mắc bệnh là gánh nặng tài chính đối với nước Mỹ.
Các viên chức lãnh sự được chỉ đạo xác định liệu người nộp đơn “có khả năng chi trả chi phí y tế trong suốt tuổi thọ dự kiến của họ mà không cần viện đến hỗ trợ tiền mặt công cộng hoặc điều trị dài hạn do chính phủ tài trợ hay không”.
Luật sư Charles Wheeler từ tổ chức hỗ trợ pháp lý CLINIC nói với KFF Health News rằng bức điện có vẻ mâu thuẫn với Sổ tay Ngoại giao của Bộ Ngoại giao, trong đó quy định viên chức không được từ chối thị thực dựa trên “giả định” thuộc về tương lai.
Ông nhận định: “Điều này đáng lo ngại vì họ không có đào tạo y khoa… không nên dựa vào hiểu biết cá nhân hay định kiến để dự đoán”.
Xem xét sức khỏe của cả gia đình người nộp đơn
Hướng dẫn mới cũng yêu cầu cân nhắc sức khỏe của các thành viên gia đình, bao gồm con nhỏ, cha mẹ lớn tuổi hoặc người phụ thuộc có nhu cầu đặc biệt hay khuyết tật. Bức điện gợi ý cán bộ phải xem xét liệu người phụ thuộc có khiến ứng viên “không thể duy trì việc làm hay không”.
Người xin thị thực hiện nay phải khám sức khỏe bởi bác sĩ được đại sứ quán Mỹ chỉ định, bao gồm xét nghiệm lao, khai báo tiền sử dùng chất kích thích, bệnh tâm thần, hành vi bạo lực, và phải tiêm phòng nhiều loại bệnh truyền nhiễm.
Luật sư di trú Sophia Genovese của Đại học Georgetown nói với CBS News rằng chỉ thị mới “nhấn mạnh hơn nữa việc đưa các bệnh mãn tính vào xem xét”. Bà cho biết viên chức và bác sĩ có thể suy đoán về chi phí điều trị trong tương lai và khả năng lao động của người xin visa. “Phạm vi xem xét mới rất rộng… điều này chắc chắn sẽ gây ra nhiều vấn đề tại các cuộc phỏng vấn lãnh sự.”
Người cao tuổi sắp nghỉ hưu có thể bị siết chặt
Truyền thông Mỹ chú ý rằng bức điện tập trung vào người nộp đơn lớn tuổi và khả năng tài chính của họ. Người sắp nghỉ hưu sẽ bị đánh giá nghiêm ngặt hơn về triển vọng việc làm tương lai và khả năng tự lo khi về già. Bức điện lưu ý: “Chi phí chăm sóc dài hạn, như vào viện dưỡng lão, có thể lên đến hàng trăm nghìn USD mỗi năm và cần được tính đến”.
Người từng nhận trợ cấp tiền mặt của Mỹ hoặc từng bị đưa vào cơ sở chăm sóc có thể bị từ chối thị thực. Các viên chức được trao quyền giải thích độc lập và đánh giá toàn diện từng trường hợp. Bức điện nhấn mạnh: “Không có tiêu chuẩn cố định… phải cân nhắc mọi khía cạnh để xác định liệu người nộp đơn có khả năng trở thành gánh nặng công cộng bất kỳ lúc nào hay không.”
Luật sư Steven Heller, từng là viên chức di trú Mỹ, nói với Washington Post: “Chỉ thị mới cho viên chức lãnh sự thêm nhiều lý do để không cấp visa”.
Người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly tuyên bố: “Suốt 100 năm qua, chính sách của Bộ Ngoại giao luôn bao gồm quyền từ chối thị thực đối với những người có thể trở thành gánh nặng tài chính cho người nộp thuế.” “Chính quyền Trump cuối cùng cũng thực thi đầy đủ chính sách này và đặt lợi ích của người dân Mỹ lên hàng đầu”.