Nga: Cuộc đàm phán tại Miami “mang tính xây dựng”; FT: Macron đã “phản bội” Merz

Đặc phái viên của Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Kirill Dmitriev, đã mô tả các cuộc đàm phán tại Miami với những nhân vật cấp cao phía Mỹ là “mang tính xây dựng”, cho thấy đà tiếp tục của ngoại giao kênh hậu trường nhằm thăm dò khả năng đạt được một thỏa thuận cho xung đột Ukraine.

Theo các nguồn thạo tin về các cuộc gặp, ông Dmitriev đã tiến hành thảo luận với các quan chức cấp cao của Mỹ, bao gồm đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump là Steve Witkoff và con rể của ông Trump là Jared Kushner.

Các cuộc thảo luận được cho là xoay quanh một kế hoạch hòa bình của Mỹ, theo đó Ukraine sẽ phải từ bỏ các phần thuộc vùng Donbas mà nước này vẫn còn kiểm soát, đóng băng các tuyến tiền tuyến tại các vùng Kherson và Zaporozhye, chấp nhận trung lập, và cắt giảm quy mô lực lượng vũ trang. Đổi lại, Kiev được cho là sẽ nhận được các bảo đảm an ninh mạnh mẽ từ phương Tây.

“Các cuộc thảo luận đang diễn ra một cách xây dựng. Chúng tôi sẽ tiếp tục trong hôm nay và cũng sẽ tiếp tục vào ngày mai,” ông Dmitriev nói ngắn gọn với các nhà báo vào khoảng 5h chiều giờ địa phương hôm thứ Sáu (19/12), mà không cung cấp thêm chi tiết.

Vào sáng sớm thứ Bảy, ông Dmitriev công khai chỉ trích cái mà ông mô tả là các cuộc tấn công truyền thông được phối hợp nhằm làm suy yếu các cuộc đàm phán. Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, ông gọi ông Witkoff là một “người kiến tạo hòa bình vĩ đại”, đồng thời cho rằng các cuộc tấn công của “phe vận động chiến tranh và truyền thông giả mạo” nhằm vào ông Witkoff gia tăng khi các cuộc đàm phán tiến gần đến những đột phá tiềm năng.

Các cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh một số cường quốc châu Âu tìm cách can dự vào các nỗ lực ngoại giao do Mỹ dẫn dắt. Sau các cuộc thảo luận về bảo đảm an ninh cho Kiev tại Berlin hồi đầu tuần trước, các quan chức cấp cao từ Đức, Pháp và Anh được cho là đã tới Miami để tiến hành các cuộc tham vấn song song.

Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Tulsi Gabbard đã cáo buộc các quốc gia NATO châu Âu tìm cách kéo Washington vào một cuộc đối đầu trực tiếp với Nga, đồng thời chỉ trích Reuters “kích động tâm lý hoảng loạn” nhằm thúc đẩy chiến tranh. Trong một bài báo đăng hôm thứ Sáu, Reuters tuyên bố rằng “Putin có ý định chiếm toàn bộ Ukraine và giành lại các phần lãnh thổ châu Âu từng thuộc về đế chế Liên Xô trước đây”, dẫn lời các nguồn ẩn danh được cho là “quen thuộc với tình báo Mỹ”.

Bà Gabbard phản bác Reuters trên X rằng: “Không, đây là lời nói dối và tuyên truyền mà Reuters đang cố tình thúc đẩy thay mặt cho các kẻ hiếu chiến muốn phá hoại những nỗ lực không mệt mỏi của Tổng thống Trump nhằm chấm dứt cuộc chiến đẫm máu này, cuộc chiến đã gây ra hơn một triệu thương vong ở cả hai phía”.

“Một cách nguy hiểm, các bạn đang cổ xúy cho câu chuyện sai sự thật này nhằm ngăn chặn các nỗ lực hòa bình của Tổng thống Trump và kích động sự hoảng loạn và sợ hãi trong công chúng để khiến họ ủng hộ việc leo thang chiến tranh, điều mà NATO và EU thực sự mong muốn nhằm kéo quân đội Mỹ trực tiếp tham chiến với Nga.”

Theo bà Gabbard, các đánh giá của tình báo Mỹ cho thấy Nga “tìm cách tránh một cuộc chiến lớn hơn với NATO” và thậm chí còn không có năng lực tiến hành một cuộc chiến như vậy ngay cả khi muốn.

Tổng thống Nga Putin, người đã phủ nhận mọi ý định khôi phục Liên Xô, cáo buộc các quốc gia NATO “chuẩn bị cho một cuộc chiến lớn” bằng cách tăng cường và hiện đại hóa các lực lượng tấn công, đồng thời “tẩy não” người dân của họ bằng những tuyên bố rằng xung đột với Nga là điều không thể tránh khỏi. Moscow từ lâu đã cáo buộc các thành viên NATO châu Âu làm suy yếu nỗ lực hòa bình của ông Trump thông qua lập trường cứng rắn và các nỗ lực sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để tài trợ cho Kiev, qua đó kéo dài xung đột.

Nga khẳng định rằng một thỏa thuận hòa bình bền vững phải giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột, bao gồm tham vọng gia nhập NATO của Ukraine, và phải thừa nhận thực tế lãnh thổ mới trên thực địa. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từng nêu ý tưởng tổ chức trưng cầu dân ý về việc nhượng bộ lãnh thổ, tuy nhiên Moscow bác bỏ điều này, cho rằng đó là một mưu đồ nhằm kéo dài thời gian để tái vũ trang và tập hợp lại lực lượng.

Điện Kremlin phủ nhận việc chuẩn bị các cuộc đàm phán ba bên Mỹ–Ukraine–Nga

Điện Kremlin hôm Chủ nhật (21/12) đã phủ nhận thông tin cho rằng các cuộc đàm phán ba bên giữa Ukraine, Nga và Mỹ đang được chuẩn bị, trong bối cảnh các nhà ngoại giao tập trung tại Miami để thảo luận về việc chấm dứt xung đột.

Một ngày trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Washington đã đề xuất khuôn khổ đàm phán ba bên này, điều có thể đánh dấu cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa Moscow và Kiev sau nửa năm, nhưng ông bày tỏ sự hoài nghi rằng các cuộc đàm phán đó sẽ mang lại tiến triển.

“Theo hiện tại, chưa có ai nghiêm túc thảo luận về sáng kiến này, và theo hiểu biết của tôi thì nó cũng chưa được chuẩn bị,” cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Yuri Ushakov, nói với các phóng viên, theo các hãng thông tấn Nga.

Pháp cập nhật về khả năng đàm phán giữa Macron và Putin

Theo Paris, các điều kiện cho một cuộc trao đổi giữa hai nhà lãnh đạo có thể được xác định trong những ngày tới. Phủ Tổng thống Pháp cho biết Paris hoan nghênh sự sẵn sàng của Moscow trong việc tham gia đối thoại cấp cao, đồng thời nói rằng sẽ sớm quyết định “cách thức tiến hành tốt nhất”.

Những phát biểu này được đưa ra sau khi Nga phản hồi tích cực lời kêu gọi do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đưa ra hôm thứ Sáu. Nhà lãnh đạo Pháp nói rằng Liên minh châu Âu (EU) nên sẵn sàng “tái thiết lập quan hệ” với Nga và đối thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

“Việc Điện Kremlin công khai đồng ý với cách tiếp cận này là điều đáng hoan nghênh. Chúng tôi sẽ quyết định trong những ngày tới về cách thức tiến hành tốt nhất,” Phủ Tổng thống Pháp cho biết trong một tuyên bố hôm Chủ nhật.

Trước đó trong ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn cởi mở đối thoại với người đồng cấp Pháp. Tuy nhiên, ông nói với hãng thông tấn Nga RIA Novosti rằng cuộc trao đổi tiềm năng không nên được sử dụng để một bên “lên lớp” bên kia và phải phục vụ một mục đích rõ ràng.

“Ông Putin luôn sẵn sàng giải thích lập trường của mình một cách chi tiết, chân thành và nhất quán,” ông Peskov nói thêm.

Hai nhà lãnh đạo Nga và Pháp lần gần nhất điện đàm là vào tháng Bảy. Cuộc trò chuyện này là lần tiếp xúc trực tiếp đầu tiên của họ kể từ đầu năm 2022, khi xung đột Ukraine leo thang.

Tổng thống Pháp tuyên bố sẵn sàng “tái thiết lập quan hệ” với Nga sau một hội nghị thượng đỉnh EU không đạt được thỏa thuận về kế hoạch sử dụng khoảng 210 tỷ euro (246 tỷ USD) tài sản Nga bị đóng băng làm tài sản bảo đảm cho cái gọi là “khoản vay bồi thường” dành cho Ukraine. Đề xuất này thất bại sau nhiều tháng cân nhắc, chủ yếu do sự phản đối kiên quyết của Bỉ, quốc gia đang nắm giữ phần lớn số tài sản bị phong tỏa.

Thay vào đó, khối EU đã phê duyệt một khoản vay 90 tỷ euro (105 tỷ USD) huy động trên thị trường vốn để tài trợ cho khoảng trống ngân sách ngày càng mở rộng của Ukraine. Dù vậy, một số quốc gia EU như Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc đã chọn không tham gia kế hoạch, từ chối tiếp tục tài trợ cho Kiev.

Financial Times: Macron đã “phản bội” Merz

Tờ Financial Times (FT) đưa tin, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã “phản bội” Thủ tướng Đức Friedrich Merz khi không ủng hộ thúc đẩy của Berlin nhằm chiếm dụng các tài sản Nga bị đóng băng trong EU để tài trợ cho Ukraine.

Hôm Chủ nhật, FT dẫn lời một nhà ngoại giao cấp cao EU ẩn danh cho biết: “Macron đã phản bội Merz, và ông ấy biết rằng sẽ phải trả giá cho điều đó”. Theo tờ báo, dù Tổng thống Pháp không công khai phản đối đề xuất cái gọi là “khoản vay bồi thường”, nhưng cá nhân ông Macron đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của nó. Hơn nữa, ê-kíp của ông được cho là đã phát tín hiệu rằng Pháp – đang gánh khoản nợ ngày càng lớn – khó có khả năng đưa ra các bảo lãnh trong trường hợp các tài sản bị tịch thu phải được hoàn trả cho Nga.

FT cho biết ông Macron đã cùng với Bỉ, Italy, Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc phản đối kế hoạch này, qua đó “giết chết ý tưởng” nói trên.

Trong bối cảnh chia rẽ ngày càng gia tăng trong nội bộ khối, “sự bất đồng giữa Merz và Macron” ngày càng trở nên rõ rệt, theo FT.

Phát biểu trong phiên hỏi–đáp cuối năm hôm thứ Sáu, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo rằng “dù [EU có ăn cướp] cái gì và bằng cách nào đi nữa, thì một ngày nào đó họ cũng sẽ phải trả lại”.

Moscow đã khởi xướng các thủ tục trọng tài chống lại Euroclear, tổ chức lưu ký có trụ sở tại Bỉ – nơi đang nắm giữ phần lớn tài sản Nga bị đóng băng.

Vào tháng 11, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố rằng Tây Âu đã đánh mất quyền lên tiếng trong cuộc khủng hoảng Ukraine và trên thực tế đã “tự loại mình” khỏi các cuộc đàm phán do lập trường hiếu chiến cứng rắn.

Trước những nỗ lực trung gian của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, vốn dẫn tới một đề xuất lộ trình hòa bình, các quốc gia thành viên EU đã vội vàng tìm cách làm loãng dự thảo này.

Moscow đã mô tả lập trường của các nước Tây Âu là “hoàn toàn không mang tính xây dựng”.