Nga sẽ xóa tên Taliban khỏi danh sách khủng bố

Theo truyền thông Nga đưa tin, Moskva sẽ xóa Taliban khỏi danh sách các tổ chức khủng bố, ông Zamir Kabulov, phái viên của tổng thống Nga tại Afghanistan, nói với các ký giả hôm thứ Sáu (4/10). Sự thay đổi này cũng được ông Aleksandr Bortnikov, người đứng đầu Tổng cục An ninh Liên bang (FSB) xác nhận. FSB là cơ quan chịu trách nhiệm đối phó với các mối đe dọa khủng bố.

Moskva là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ với chính quyền Taliban sau khi lực lượng này lên nắm quyền ở Afghanistan vào mùa thu năm 2021. Tuy nhiên, Nga chưa chính thức công nhận Taliban là lực lượng cầm quyền tại Afghanistan. 

Taliban nắm quyền ở Kabul trong giai đoạn cuối của cuộc rút quân hỗn loạn của quân đội Hoa Kỳ vào tháng 8/2021, chấm dứt 20 năm phương Tây chiếm đóng tại Afghanistan. Chính phủ của Tổng thống Ashraf Ghani được Washington hậu thuẫn đã đào thoát khỏi đất nước, nhiều công dân giúp đỡ người Mỹ cũng đào thoát như vậy.

Hồi tháng Năm năm nay ông Kabulov đã mô tả Taliban “chắc chắn không phải là kẻ thù của chúng ta”. Phát biểu với các ký giả hôm thứ Sáu (4/10), nhà ngoại giao cấp cao này tuyên bố rằng Bộ Ngoại giao Nga và FSB đang làm việc với các cơ quan chính phủ khác để chính thức hóa việc xóa tên Taliban khỏi danh sách khủng bố quốc gia.

“Một quyết định cơ bản về vấn đề này đã được giới lãnh đạo Nga đưa ra”, ông Kabulov nói, đồng thời cho biết thêm rằng tất cả các thủ tục pháp lý cần phải được cho phép. Ông Kabulov cho biết, điều này sẽ đòi hỏi “công việc tỉ mỉ của các luật sư, quốc hội và các cơ quan nhà nước khác”. Nhà ngoại giao Nga cũng bày tỏ hy vọng rằng “quyết định cuối cùng sẽ được công bố trong tương lai gần nhất”.

Hôm thứ Sáu (4/10), ông Bortnikov, người đứng đầu FSB, cũng nói rằng Moskva đang hoàn tất việc xóa Taliban khỏi danh sách đen. Theo ông Bortnikov, hành động này sẽ mở đường cho “sự hợp tác thực dụng” với Taliban, trong đó có cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức và ISIS-K, một nhánh khu vực của phong trào thánh chiến Nhà nước Hồi giáo (IS).

ISIS-K đã nhận trách nhiệm về một số vụ tấn công trên đất Nga trong năm nay, bao gồm vụ tấn công vào địa điểm tổ chức ca nhạc bên ngoài Moskva hồi tháng Ba, khiến 145 người thiệt mạng.

Nga đã đưa Taliban vào danh sách đen vào năm 2003. Vào thời điểm đó, chính quyền Nga cho biết Taliban có liên quan đến cuộc nổi dậy của người Hồi giáo ở Bắc Kavkaz và chịu trách nhiệm về vụ cướp một máy bay dân sự của Nga năm 1995. 

Thái độ của Moskva đối với Taliban bắt đầu thay đổi sau khi phần lớn phiến quân bị đánh bại tại Afghanistan. Sự thay đổi này được củng cố thêm bởi sự trỗi dậy của IS vào giữa những năm 2010. Hồi tháng Bảy, Tổng thống Nga Vladimir Putin thừa nhận rằng trên thực tế Taliban đang kiểm soát Afghanistan. “Theo nghĩa này, Taliban là đồng minh của chúng tôi trong cuộc chiến chống khủng bố”, ông Putin nói, đồng thời cho  biết thêm rằng Moskva đã nhận được “tín hiệu chắc chắn” rằng Taliban đã sẵn sàng hợp tác.

Hồi tháng Sáu, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Moskva sẽ không công nhận chính quyền Taliban cho đến khi họ đáp ứng một số điều kiện, chẳng hạn như cam kết chống buôn bán ma túy và khủng bố, và “tôn trọng các quyền cơ bản của tất cả các dân tộc của Afghanistan”.