Nhà Trắng: Tại sao cắt ngân sách Đài tiếng nói Hoa Kỳ

Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đã biến chất và trở thành công cụ tuyên truyền cực đoan, theo giải thích vừa được Tòa Bạch Ốc công bố, kèm theo một số dẫn chứng. Một lệnh hành pháp của chính quyền Donald Trump hôm trước đó, đã có hiệu ứng ngừng ngân sách của chính quyền liên bang cho một số tổ chức, mà trong đó có các kênh truyền thông nổi tiếng như VOA, RFA, RFE/RL. Thậm chí có báo cáo cho rằng VOA có thể phải đóng cửa.

Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), và nhóm Đài Á châu Tự do (RFA) cùng Đài Âu châu Tự do (RFE/RL), nhiều thập kỷ qua vẫn được xem là các tiếng nói đại biểu cho tự do dân chủ, đặc biệt được coi như các kênh truyền thông bênh vực cho kẻ yếu tại các vùng lãnh thổ mà tự do ngôn luận và tự do báo chí bị chèn ép hoặc đàn áp.

• ‘Dân chủ’ thời Trump và ‘dân chủ’ thời Biden

Như tin đã đưa, lệnh hành pháp của Tổng thống Mỹ Donald Trump được ký hôm Thứ Sáu (sẽ bắt đầu có hiệu lực sau 7 ngày kể từ ngày ký), đã chỉ đạo USAGM và một số đơn vị hành chính khác phải thu hẹp hoạt động, từ đó dẫn tới hiệu ứng là ngừng ngân sách liên bang mà các cơ quan này vẫn đang tài trợ cho một số tổ chức, trong đó có VOA, RFA, RFE/RL.

Lệnh này nằm trong chủ trương đang được chính quyền Mỹ tiến hành, nhằm tinh giản bộ máy hành chính cồng kềnh, cắt giảm chi phí đang được gánh chịu bởi những người Mỹ đang đóng thuế cho chính phủ.

Về lý thuyết, các tổ chức bị ảnh hưởng sẽ không nhất thiết phải đóng cửa bởi lệnh hành pháp này, tuy nhiên, theo một số báo cáo —như của Reuters và New York Times— thì với số lượng lớn các phóng viên và nhân viên phải ngừng hợp đồng, thì VOA có thể phải đối diện nguy cơ coi như là sẽ ngừng hoạt động. RFA Việt Ngữ cũng có thông báo rằng họ có thể phải ngừng hoạt động.

Như một lời giải thích, trong tuyên bố của Tòa Bạch Ốc đưa ra hôm Thứ Bảy, có đoạn mở đầu viết: “người dân đóng thuế” sẽ không phải trả tiền cho các “tuyên truyền cực đoan” (radical propaganda).

Tiếp đó, trong tuyên bố đã đưa ra các dẫn chứng để làm rõ. Dưới đây trích dẫn một vài điểm tiêu biểu:

• Lãnh đạo của VOA đã yêu cầu các nhân viên không được gọi Hamas là “khủng bố”, trừ tình huống “trích dẫn lời tuyên bố” của người khác.
• Các tài khoản chuyên môn báo chí của phóng viên VOA trên Twitter, theo báo cáo, đã nhiều lần lặp lại việc đăng các bình luận công kích Donald Trump, đi ngược với nguyên tắc trung lập vô tư của VOA và nền tảng xã hội.
• VOA trong những năm qua đã trở thành công cụ truyền thông cánh tả, tham gia các hoạt động giao tranh đảng phái.
• Năm 2020 khi bầu cử tổng thống Mỹ đang diễn ra, VOA đã tham gia hoạt động tuyên truyền lừa dối về vụ bê bối vu khống Donald Trump thông đồng Nga, đồng thời tuyên truyền nhằm che giấu vụ bê bối laptop Biden.
• Cũng quãng thời điểm đó, VOA chủ đích đăng các bài mang tính tuyên truyền ủng hộ cho ứng viên tổng thống Joe Biden.
• VOA đã trở thành công cụ tuyên truyền phân biệt chủng tộc khi đăng bài chủ đích gây bất lợi cho người da trắng.
• VOA, năm 2019, đã sa thải nhân viên sau khi VOA bị sức ép từ phía Trung Quốc.
• VOA, năm 2019, đã lên tiếng ủng hộ và phỏng vấn những người chuyển đổi giới tính tìm cách tị nạn ở Mỹ.
• v.v.

Theo một bình luận, chính quyền Donald Trump cũng cổ xúy ‘dân chủ’, tuy nhiên, nhận thức về ‘dân chủ’ thời Trump là khác với ‘dân chủ’ thời Biden.

Với tôn chỉ MAGA (người Mỹ trên hết), ‘dân chủ’ thời Trump là đặt quyền lợi của dân Mỹ vào vị trí trung tâm. Các cơ cấu hành chính quan liêu trong bộ máy nhà nước, tuy không phải do dân bầu, nhưng lại có trong tay quyền quyết định lớn, thì sẽ bị cắt chi phí giảm quy mô. Đó là ‘dân chủ’ thời Trump.

Khái niệm ‘dân chủ’ được nêu ra vào thời chính quyền Joe Biden là khi nói về các quốc gia bên ngoài Mỹ mà không theo tiêu chuẩn ‘dân chủ’ của Mỹ, thì được coi là không dân chủ, hoặc thậm chí độc tài. Mỹ có thể lấy đó là cơ sở để có các quyết sách khác nhau, từ phê phán, kiềm chế, cô lập, chế tài, hay thậm chí ủng hộ hoạt động lật đổ chính quyền (như phong trào cách mạng màu).

Do sự khác biệt này, mà một số cách làm của VOA, RFA, RFE/RL, v.v. có thể được coi là ‘dân chủ’ vào thời Biden và nhận được ủng hộ từ một số cộng đồng quốc tế, nhưng lại được coi là không ‘dân chủ’ vào thời Trump, thời của MAGA.

Chính phủ liên bang thời Trump có thể không cấm các hoạt động đó, nhưng mà, không thể dùng tiền thuế của dân Mỹ để tài trợ và khuyến khích các hoạt động đó.

Nhật Tân