Pháp bắt đầu rút quân khỏi Cộng hòa Chad ở châu Phi

Hai chiến đấu cơ của Pháp đã rời khỏi Cộng Hòa Chad hôm thứ Ba (10/12), báo hiệu sự khởi đầu của quá trình rút quân Pháp ra khỏi quốc gia Trung Phi và giảm đáng kể sự tham gia quân sự Paris vào cả khu vực Sahel rộng lớn.

Các chiến đấu cơ Mirage đã rời thủ đô N’Djamena, Cộng Hòa Chad hôm thứ Ba (10/12) và trở về căn cứ ở miền đông nước Pháp. Mặc dù, Paris vẫn có nhiều máy bay phản lực và khoảng 1.000 binh sĩ ở Chad, nhưng phát ngôn viên quân đội Pháp, Đại tá Guillaume Vernet nói với các phóng viên rằng hành động phi cơ Mirage rời thủ đô N’Djamena đánh dấu “sự khởi đầu của việc hồi hương thiết bị của Pháp đồn trú tại N’Djamena”.

Là thuộc địa của Pháp từ đầu thế kỷ 20, Cộng Hòa Chad đã được trao trả độc lập vào năm 1960. Tuy nhiên, nước này vẫn gắn bó với cựu mẫu quốc thông qua việc Paris kiểm soát đồng Franc CFA Trung Phi và sự hiện diện của quân đội Pháp ở đây kể từ những năm 1980.

Căn cứ của Pháp tại N’Djamena từng là trụ sở của hoạt động chống khủng bố của Pháp tại khu vực Sahel rộng lớn, nhưng lực lượng Pháp được cho là kém hiệu quả trong việc chống lại chủ nghĩa thánh chiến đã dẫn đến kết thúc chiến dịch vào năm 2022, và có nhiều quốc gia chấm dứt thỏa thuận quân sự với Paris.

Vào tháng Mười Một, Cộng Hòa Chad đã chấm dứt thỏa thuận hợp tác quốc phòng với Pháp. Động thái này là tiếp nối hành động tương tự trước đó của Burkina Faso, Mali và Niger, tất cả đều do chính phủ quân sự lãnh đạo sau một loạt cuộc đảo chính. Burkina Faso, Mali và Niger đều theo đuổi quan hệ đối tác an ninh và thương mại chặt chẽ hơn với Nga sau khi Pháp rút quân.

Hồi tháng Sáu, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã đến thăm Chad để thảo luận về thương mại, hợp tác kinh tế và các kế hoạch chiến lược được Tổng thống Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Chad Mahamat Idriss Deby vạch ra trong cuộc họp hồi tháng Một tại Moskva.

Hiện chưa rõ khi nào số quân và trang thiết bị còn lại của Pháp sẽ di dời khỏi Chad. Đại tá Vernet cho biết mốc thời gian cho việc rút quân sẽ được hoàn thiện trong những tuần tới. Cũng không rõ liệu có bất kỳ quân lính nào trong số 1.000 quân Pháp sẽ ở lại N’Djamena sau đó hay không.

Sau khi quá trình rút quân hoàn tất tại Chad, Pháp sẽ chỉ còn duy trì dấu ấn quân sự tại các quốc gia Tây Phi là Gabon, Bờ Biển Ngà và Senegal. 

Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Le Monde hồi tháng trước, Tổng thống Senegal Bassirou Diomaye Faye đã hứa rằng “sẽ sớm không còn quân đội Pháp nào ở Senegal nữa”. Pháp hiện có kế hoạch rút bớt quân khỏi Senegal từ 350 xuống còn 100. Các đợt rút quân tương tự cũng sẽ được tiến hành tại Gabon và Bờ Biển Ngà.