Philippines: Bão Kalmaegi khiến ít nhất 66 người thiệt mạng

Giới chức Philippines cho biết hôm thứ Tư (5/11), bão Kalmaegi đã khiến ít nhất 66 người thiệt mạng và 26 người mất tích tại khu vực miền trung nước này. Nhiều người trong số đó tử vong do lũ lụt nghiêm trọng, người dân phải trèo lên mái nhà để tránh nước, hàng chục ô tô bị cuốn trôi ở một tỉnh vẫn đang phục hồi sau trận động đất gây chết người.

Trong số các nạn nhân thiệt mạng có 6 người thuộc một vụ việc riêng biệt khi một trực thăng của không quân Philippines rơi tại tỉnh Agusan del Sur, miền nam nước này, vào thứ Ba, trong lúc trên đường thực hiện nhiệm vụ cứu trợ nhân đạo cho các tỉnh bị bão Kalmaegi tàn phá. Quân đội chưa cung cấp thêm chi tiết, bao gồm nguyên nhân có thể dẫn đến vụ rơi.

Theo cơ quan khí tượng, trước buổi trưa thứ Tư, bão Kalmaegi đã rời khỏi tỉnh Palawan ở phía tây và tiến ra Biển Đông, với sức gió duy trì lên tới 130 km/h (81 dặm/giờ) và giật tới 180 km/h (112 dặm/giờ).

Phó giám đốc Cơ quan Phòng vệ Dân sự, ông Bernardo Rafaelito Alejandro IV, cùng giới chức địa phương cho biết hầu hết các trường hợp tử vong được ghi nhận tại tỉnh Cebu ở miền trung, nơi bão Kalmaegi đổ bộ hôm thứ Ba, gây ra lũ quét và làm sông cùng các kênh rạch dâng cao.

Theo giới chức, lũ lụt đã nhấn chìm nhiều khu dân cư, buộc người dân hoảng sợ phải trèo lên mái nhà, kêu cứu trong tuyệt vọng khi nước dâng nhanh.

Cơ quan Phòng vệ Dân sự cho biết hôm thứ Tư rằng ít nhất 49 người chết chủ yếu do đuối nước, số khác thiệt mạng vì lở đất và vật rơi tại Cebu, nơi cũng ghi nhận 13 trong tổng số 26 người mất tích.

Tổng thư ký Hội Chữ thập đỏ Philippines, bà Gwendolyn Pang, cho biết hôm thứ Ba rằng tổ chức đã nhận được nhiều cuộc gọi cầu cứu từ người dân mắc kẹt trên mái nhà ở Cebu, nhưng công tác cứu hộ phải chờ nước rút để đảm bảo an toàn cho lực lượng cứu hộ.

“Chúng tôi đã làm tất cả những gì có thể để ứng phó với cơn bão, nhưng bạn biết đấy, đôi khi có những điều bất ngờ như lũ quét,” Thống đốc Cebu Pamela Baricuatro nói qua điện thoại với hãng Associated Press.

Đại sứ Mỹ tại Philippines, bà MaryKay Carlson, bày tỏ chia buồn trước những thiệt hại về người và tài sản sau bão. “Làm việc cùng bạn bè, đối tác và đồng minh, Hoa Kỳ sẵn sàng hỗ trợ,” bà viết trên nền tảng X.

Thống đốc Baricuatro cho biết, lượng mưa lớn do bão gây ra có thể đã trầm trọng hơn bởi nhiều năm khai thác mỏ làm bồi lắng nặng nề các con sông gần đó khiến chúng tràn bờ, cùng với những dự án kiểm soát lũ kém chất lượng tại tỉnh Cebu.

Một vụ bê bối tham nhũng liên quan đến các dự án kiểm soát lũ kém hoặc không tồn tại trên khắp Philippines gần đây đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ và biểu tình.

“Cần phải có một cuộc điều tra về các dự án kiểm soát lũ tại Cebu, và những người có trách nhiệm phải bị truy cứu,” bà Baricuatro nói.

Cebu, tỉnh sôi động với hơn 2,4 triệu dân, đã ban bố tình trạng thảm họa để cho phép chính quyền giải ngân nhanh quỹ khẩn cấp ứng phó thiên tai mới nhất.

Cebu vẫn đang trong quá trình phục hồi sau trận động đất mạnh 6,9 độ hôm 30/9, khiến ít nhất 79 người thiệt mạng và hàng ngàn người mất nhà khi nhiều công trình sụp đổ hoặc bị hư hại nghiêm trọng.

Bà Baricuatro cho biết hàng ngàn người dân miền bắc Cebu bị mất nhà do động đất đã được di chuyển đến các trung tâm sơ tán kiên cố hơn trước khi bão đổ bộ. Bà nói thêm rằng các thị trấn phía bắc bị động đất tàn phá phần lớn không bị ảnh hưởng bởi lũ do Kalmaegi gây ra.

Các trường hợp tử vong khác do bão bao gồm một cụ già bị lũ cuốn ở tỉnh Southern Leyte, nơi bão đổ bộ đầu tiên tại một thị trấn ven biển Thái Bình Dương. Một số người khác tử vong ở nhiều nơi khác do đuối nước hoặc bị cây đổ, vật rơi trúng.

Trước khi bão Kalmaegi đổ bộ, giới chức cho biết hơn 387.000 người đã được sơ tán đến nơi an toàn ở các tỉnh miền đông và miền trung Philippines. Cảnh báo được đưa ra về mưa lớn, gió mạnh nguy hiểm và sóng dâng cao đến 3 mét.

Lực lượng tuần duyên cho biết, phà và tàu cá bị cấm ra khơi do biển động dữ dội, khiến hơn 3.500 hành khách và tài xế xe tải bị mắc kẹt tại gần 100 cảng biển. Ít nhất 186 chuyến bay nội địa bị hủy.

Philippines hứng chịu khoảng 20 cơn bão và áp thấp nhiệt đới mỗi năm. Đất nước này cũng thường xuyên chịu động đất và có hơn chục núi lửa đang hoạt động, khiến nó trở thành một trong những quốc gia dễ bị thiên tai nhất thế giới.

Trung bộ Việt Nam, nơi đang vật lộn với nhiều ngày mưa kỷ lục gây lũ quét và sạt lở, chuẩn bị hứng chịu thêm mưa lớn khi bão Kalmaegi tiến gần. Truyền thông nhà nước đưa tin các biện pháp khẩn cấp đang được triển khai để đối phó với bão và lũ dự kiến. Dọc bờ biển, tàu cá đang khẩn trương quay vào bờ, trong khi chính quyền địa phương chuẩn bị kế hoạch sơ tán, củng cố nơi trú ẩn và dự trữ lương thực.

Các nhà dự báo ước tính bão sẽ đổ bộ vào bờ biển Việt Nam vào sáng thứ Sáu.

Trong khi đó, cơ quan khí tượng Thái Lan đã phát cảnh báo cho các khu vực phía bắc, phía đông và trung tâm nước này, cho biết bão Kalmaegi sẽ mang theo “mưa to đến rất to” vào thứ Sáu và cuối tuần, có thể gây ra lũ quét, sạt lở đất và tràn sông.