Philippines: Thời kỳ “trăng mật” của TT Duterte đã hết?

Một cuộc thăm dò dư luận Philippines vừa công bố hôm Chủ Nhật (8/10) cho thấy tỉ lệ tín nhiệm đối với Tổng thống Rodrigo Duterte trong quý III/2017 đã giảm thấp nhất kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 7/2016. Phe đối lập gọi đây là sự vỡ mộng của công chúng với cách điều hành cứng rắn của Tổng thống.

Người dân Philippines tại Thủ đô Manila hôm 21/9 đã xuống đường biểu tình phản đối chính sách điều hành cứng rắn và độc đoán của Tổng thống Duterte.

Reuters cho hay văn phòng của Tổng thống Duterte hôm thứ Hai (9/10) đã phát đi tuyên bố thừa nhận tổng thống đang bị giảm mức tín nhiệm và “thời kỳ trăng mật” của ông Duterte với cử tri đã qua. Tuy nhiên, chính quyền Philippines khẳng định rằng chiến dịch đấu tranh chống ma túy sẽ không suy giảm.

Cho tới trước quý III này, ông Duterte vẫn luôn hài lòng với tỉ lệ tín nhiệm cao trong các cuộc thăm dò dư luận kể từ cuộc bầu cử năm ngoái, nhưng với chiến dịch chống ma túy mạnh tay, giết chết hàng ngàn người, được cho là nguyên nhân chính ảnh hưởng tới việc sụt giảm số người ủng hộ Thổng thống.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn trên đài phát thanh, Bộ trưởng thông tin của ông Duterte, Martin Andanar đã nói rằng: “Thời kỳ trăng mật của tổng thống thường là một năm, đó là thời gian dành cho sự kỳ vọng”. Ông Andanar nói thêm rằng kết quả thăm dò dư luận gần nhất sẽ thúc đẩy chính phủ thực hiện các mục tiêu chung đã cam kết với cử tri.

Theo Reuters, cuộc khảo sát do Social Weather Stations thực hiện trong các ngày từ 23 tới 27/9, thời điểm chỉ hai ngày sau khi có hàng ngàn người Philippines tập hợp tuần hành lên án cuộc chiến chống ma túy cùng phong cách lãnh đạo độc đoán của ông Duterte, nên có thể mức tín nhiệm của tổng thống bị ảnh hưởng trực tiếp.

Số người chết cao trong hoạt động chống ma túy cũng đã gây ra báo động quốc tế, tuy vậy các cuộc thăm dò trong nước cho thấy người dân Philippines phần lớn vẫn ủng hộ các biện pháp cứng rắn của Tổng thống nhằm chống tội phạm và ma túy.

Cảnh sát cho biết họ đã giết chết 3.900 nghi phạm ma túy trong công cuộc chống ma túy thời gian qua và phủ nhận không có hoạt động hành quyết như các nhóm nhân quyền tố cáo.

Cuộc chiến chống ma túy của ông Duterte đặc biệt gây hoang mang cho công chúng khi một bé trai 17 tuổi bị giết hôm 16/8. Giới chức đã phải mở cuộc điều tra về nguyên nhân cái chết của cậu bé này. Thượng viện Philippines cũng đã vào cuộc với việc tiến hành một cuộc điều tra độc lập.

Cảnh sát cho biết cậu bé là nghi phạm ma túy và đã bị bắn chết do cậu ta cố tình bắn lại cảnh sát nhằm phản kháng việc bắt giữ. Tuy nhiên, các băng video từ camera an ninh lại chỉ ra rằng trước khi chết cậu bé đang bị giam giữ tại cơ quan cảnh sát. Gia đình của nạn nhân khẳng định rằng cậu bé đã bị hành quyết.

Những người phê bình tổng thống cũng nhanh chóng tận dụng cơ hội này để đưa ra quan điểm rằng cuộc thăm dò gần đây đã phản ánh sự bất mãn và sự hoài nghi của công chúng về cuộc chiến tranh ma túy của ông Duterte.

Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes, một đối thủ chính trị hàng đầu của tổng thống, từng buộc tội ông Duterte che giấu tài sản khi còn là thị trưởng thành phố Davao, đã nói rằng: “Thật đáng khích lệ khi biết rằng người dân Philippines đang bắt đầu nhìn thấy ánh sáng”.

“Họ đang nhìn thấy ông Duterte là: cựu thị trưởng giả dối, thô lỗ, vô đạo đức, tham nhũng và áp bức, người hoàn toàn không có năng lực về quản lý ở cấp quốc gia”.

Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros cho hay xếp hạng tín nhiệm cho thấy “phong cách quản trị độc đoán của ông Duterte đã mất đi tính hấp dẫn và sự ủng hộ“.

“Các dòng chữ trên tường là đơn giản và rõ ràng: Tổng thống Duterte không thể điều hành [đất nước] dựa trên sự sợ hãi, dối trá và giết chóc”.

Bất chấp những phản đối từ công chúng và các chính trị gia đối lập, phát ngôn viên của Tổng thống, Ernesto Abella vẫn cho rằng có thể thời kỳ trăng mật đã qua, nhưng ông Duterte sẽ không bị tác động bởi việc sụt giảm tín nhiệm và không “từ bỏ việc thực thi ba chủ đề cam kết trong chiến dịch tranh cử đó là chống tội phạm, tham nhũng và ma túy bất hợp pháp“.

Xuân Thành

Xem thêm: