Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ ra lệnh trục xuất đại sứ Mỹ và 9 đại sứ khác

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan hôm thứ Bảy (23/10) cho biết ông đã yêu cầu bộ ngoại giao phải trục xuất ngay lập tức các đại sứ của Mỹ và 9 quốc gia phương Tây khác. Tuyên bố của ông Erdogan xuất phát từ việc 10 quốc gia phương Tây mới đây đã phát đi tuyên bố chung yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ phải trả tự do cho tù nhân chính trị Osman Kavala.

7 trong số 10 đại sứ bị Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nêu tên là đại diện cho đồng minh của quốc gia Á-Âu này tại tổ chức Hiệp ước Quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) và 6 đại sứ đại diện cho 6 quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU).

Ông Osman Kavala là người đóng góp tài chính cho nhiều nhóm xã hội dân sự. Ông đã bị chính quyền Erdogan kết tội cấp tiền cho các cuộc biểu tình trên toàn quốc Thổ Nhĩ Kỳ năm 2013 và có liên quan đến một cuộc đảo chính không thành công năm 2016. Ông hiện đang bị giam giữ trong tù 4 năm qua, trong khi vụ án xét xử ông vẫn tiếp tục. Ông Kavala trước nay vẫn phủ nhận các tội danh bị cáo buộc.

Trong tuyên bố chung hôm 18/10, các đại sứ 10 nước Canada, Đan Mạch, Pháp, Đức, Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan, New Zealand và Mỹ đã kêu gọi chính phủ Thổ Nhĩ Kỷ phải xử lý vụ án của ông Kavala một cách nhanh chóng và công bằng, cũng như phải thả tự do cho ông ngay lập tức.

Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu tập 10 đại sứ nêu trên và lên án tuyên bố chung của họ là vô trách nhiệm.

Trong bài phát biểu tại Eskisehir, thành phố phía tây bắc Thổ Nhĩ Kỳ hôm 23/10, Tổng thống Erdogan nói: “Tôi đã ra lệnh cần thiết cho bộ trưởng ngoại giao và đã nói những gì phải làm: 10 đại sứ này phải bị trục xuất ngay lập tức.”

“Họ sẽ biết và hiểu Thổ Nhĩ Kỳ. Ngày nào họ còn không biết và hiểu Thổ Nhĩ Kỳ, họ sẽ phải rời đi”, ông Erdogan tuyên bố và nhận được sự hưởng ứng của đám đông người ủng hộ.

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết cơ quan đối ngoại của chính quyền Biden đã biết về các tin tức liên quan đến tuyên bố của ông Erdogan và họ đang tìm hiểu thông tin thêm từ Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ.

Na Uy nói đại sứ quán của họ tại Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa nhận được bất kỳ thông tin nào từ nước sở tại.

Ngoại trưởng Đan Mạch Jeppe Kofod cho biết bộ ngoại giao Đan Mạch chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào từ phía giới chức Thổ Nhĩ kỳ, nhưng họ cũng đã đang liên lạc với các quốc gia bạn bè và đồng minh.

Chủ tịch Nghị viện châu Âu David Sassoli viết trên Twitter: “Việc trục xuất 10 đại sứ là một dấu hiệu cho thấy chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ ngả về chiều hướng độc tài. Chúng tôi sẽ không bị bắt nạn. Tự do cho Osman Kavala”.

Hội đồng châu Âu đã tuyên bố rằng cơ quan này sẽ bắt đầu các thủ tục trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ nếu ông Kavala không được thả tự do.

Phiên tòa xử ông Kavala tiếp theo sẽ diễn ra vào ngày 26/11 tới đây. Ông Kavala hôm 22/10 cho biết ông sẽ không tiếp tục tham gia phiên tòa xét xử ông nữa bởi vì sẽ không thể có vụ xử án công bằng sau những tuyên bốgần đây của ông Erdogan.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan gần đây cũng cho biết ông có kế hoạch gặp trực tiếp Tổng thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp thượng đỉnh G20 diễn ra tại Rome, Ý vào tuần tới.

Như Ngọc (Theo Reuters)

Xem thêm: