Trung Quốc tìm cách củng cố quan hệ với các nước láng giềng phía bắc

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc đã nhấn mạnh sự cấp thiết của việc tăng cường hợp tác với Nga, Mông Cổ và các nước Trung Á khi Bắc Kinh đang phải đối mặt với các mối đe dọa và thách thức do một khối an ninh đa phương mới nổi do Mỹ dẫn đầu ở Ấn Độ – Thái Bình Dương.

Nhận xét của ông Vương Nghị đưa ra tuần trước ngay sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper nhắc lại kế hoạch của Washington nhằm tạo dựng một liên minh địa chiến lược giống NATO trong khu vực mà ông mô tả là “tâm điểm của cuộc cạnh tranh với Trung Quốc”.

Ông Vương đã trở lại Bắc Kinh hôm 16/9 sau chuyến công du kéo dài một tuần tới Nga, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Mông Cổ trong nỗ lực ngoại giao tìm cách sửa chữa hình ảnh tiêu cực của Trung Quốc trong đại dịch virus corona và chống lại áp lực từ Washington. Ông cũng gặp người đồng cấp Ấn Độ lần đầu tiên bên lề cuộc họp của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải ở Moscow kể từ khi cuộc xung đột ở biên giới bắt đầu vào tháng 5.

Phát biểu trên Tân Hoa Xã, Ngoại trưởng Trung Quốc nói rằng các quốc gia mà ông đến thăm “nhất trí rằng phối hợp an ninh và chiến lược… là một phần quan trọng của hợp tác toàn diện” với Trung Quốc.

Tránh đề cập đến Mỹ, ông nói “một số thế lực bên ngoài đã can thiệp vào công việc nội bộ của các nước trong khu vực dưới nhiều mục đích khác nhau, và thậm chí cố gắng kích động một cuộc ‘cách mạng màu’ mới”.

“Để duy trì vị thế bá chủ đơn cực, họ đã bịa ra các loại dối trá khác nhau để bôi nhọ các nền kinh tế mới nổi bao gồm Trung Quốc và Nga. Họ thậm chí còn ép buộc các nước chọn bên như một phần trong nỗ lực tiến hành cái gọi là Chiến tranh Lạnh mới,” ông Vương nói.

Ông cũng lặp lại cam kết của Bắc Kinh sẽ cung cấp viện trợ để giúp các nước giải quyết hậu quả kinh tế do đại dịch gây ra và quyền tiếp cận ưu tiên cho một số nước láng giềng đối với vắc-xin được phát triển ở Trung Quốc. Ngoài ra, ông Vương cũng thề sẽ thúc đẩy các dự án bị đình trệ trong “Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.”

>> Cố vấn Ngoại trưởng Mỹ Miles Yu nói Trung Quốc không có đồng minh thực sự

Các nhà phân tích cho biết chuyến công du của ông Vương tới các nước láng giềng phía bắc của Trung Quốc và những lời chỉ trích đối với Mỹ đã phản ánh thực tế thay đổi trong thế giới hậu virus corona khi Bắc Kinh đang phải vất vả chống đỡ trước sự phản đối của quốc tế đối với việc xử lý đại dịch, các hành vi ngoại giao thái quá trong khi mối quan hệ với Washington rơi tự do.

“Trong bối cảnh cuộc chia cắt hoàn toàn giữa Trung Quốc và Mỹ – điều có vẻ khó có thể đảo ngược – Trung Quốc có rất nhiều điều phải học về cách quản lý cuộc khủng hoảng đang diễn ra này,” Li Lifan, một chuyên gia về Nga và Trung Á tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải cho biết.

Trong những tháng gần đây, Washington đã tăng cường áp lực lên Bắc Kinh về Biển Đông, Hồng Kông, Đài Loan, Tân Cương và công ty công nghệ Trung Quốc Huawei Technologies, đồng thời tăng cường nỗ lực xây dựng một liên minh quốc tế chống lại Trung Quốc.

“Chuyến đi của ông Vương là một phần trong nỗ lực của Trung Quốc nhằm sửa chữa và duy trì mối quan hệ với các nước láng giềng nhằm tránh bị cô lập hơn nữa,” ông Li nói.

Ông nói thêm rằng thương mại và đầu tư vẫn là những công cụ hiệu quả nhất của Bắc Kinh để hàn gắn và bảo đảm mối quan hệ với phần biên giới phía tây của đất nước trong bối cảnh tranh chấp kéo dài với Ấn Độ.

New Delhi là một phần của liên minh an ninh do Mỹ dẫn đầu với Australia và Nhật Bản mà Bắc Kinh gọi là “chiến tuyến chống Trung Quốc”.

Trong cuộc phỏng vấn với Tân Hoa xã, ông Vương cũng nhấn mạnh mối quan hệ với Moscow. Hai nước đã xích lại gần nhau hơn khi đều chịu áp lực kinh tế và chính trị ngày càng tăng từ Washington.

Ông nói: “Khi thế giới đang bước vào thời kỳ bất ổn và thay đổi, mối quan hệ mạnh mẽ giữa Trung Quốc – Nga càng có ý nghĩa quan trọng hơn trong việc duy trì hòa bình và an ninh khu vực và thế giới.”

Cả hai quốc gia đều bị Mỹ coi là mối đe dọa an ninh quốc gia hàng đầu, và Tổng thống Donald Trump cùng các trợ lý hàng đầu của ông và các quan chức tình báo Mỹ đã nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh và Moscow truyền bá thông tin sai lệch và can thiệp vào cuộc bầu cử tháng 11 sắp tới.

Gọi tình hữu nghị giữa Trung Quốc và Nga là “không thể phá vỡ”, ông Vương cho biết hợp tác chiến lược giữa hai nước có thể chống đỡ được những thay đổi bên ngoài và các chiến thuật bắt nạt mà “một số quốc gia” đang sử dụng.

Lê Vy (theo SCMP)

Xem thêm: