Cố vấn Ngoại trưởng Mỹ Miles Yu nói Trung Quốc không có đồng minh thực sự

Trong một lần hiếm hoi xuất hiện trước công chúng, Miles Yu – cố vấn chính sách gốc Hoa cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, đã bác bỏ quan điểm ủng hộ chủ nghĩa đa phương của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc và nói rằng Trung Quốc không có bạn bè thực sự.

Trong một cuộc thảo luận trực tuyến về Hồng Kông do Viện nghiên cứu Macdonald-Laurier của Canada tổ chức hôm 23/9, ông Miles Yu nói rằng Trung Quốc không có nước nào mà họ có thể tin cậy được”như một đồng minh thực sự. “Bắc Triều Tiên phần lớn là vô dụng [đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc]. Nga đang chơi trò chơi khó đoán với Bắc Kinh.”

“Vì vậy, thật là mỉa mai ngày hôm qua khi nghe ông Tập Cận Bình tại Liên Hợp Quốc nói về việc Trung Quốc là nước ủng hộ lớn nhất của chủ nghĩa đa phương,” ông Yu nói. “Đó hoàn toàn là sự phản ánh của việc không tự nhận thức được bản thân.”

“Các giá trị được chia sẻ – đó là nền tảng cho chủ nghĩa đa phương,” ông Yu nói, cho biết Mỹ có các nước như Nhật Bản, Australia, Anh, Canada; [và các khối như] EU, NATO và ASEAN cùng chia sẻ những giá trị giống nhau.

Ông Yu nói rằng chủ nghĩa đa phương có hiệu quả khi có mục tiêu chung nhưng chủ nghĩa đa phương vì lợi ích riêng của nó thì không. Ông trích dẫn cuộc đàm phán sáu bên thất bại về phi hạt nhân hóa Triều Tiên là một ví dụ về các cuộc đàm phán kéo dài không đạt được kết quả nào.

“Về cơ bản, Tổng thống [Trump] đã đến Bình Nhưỡng, nói chuyện trực tiếp với Kim Jong Un và vô hiệu hóa ông ấy… và chúng ta có ba năm rưỡi tốt đẹp đến nay,” ông Yu nói. “Vì vậy, chủ nghĩa đa phương là tuyệt vời” nhưng cần một mục tiêu,” ông nói và lưu ý rằng một “liên minh các nền dân chủ” đang hình thành để chống lại mối đe dọa của Trung Quốc.

Ông Yu – một học giả người Mỹ gốc Hoa, là thành viên của ban hoạch định chính sách của Bộ Ngoại giao. Ông được coi là nhân vật chủ chốt của chính quyền Tổng thống Trump trong việc xây dựng chính sách về Trung Quốc, dẫn đầu một đường lối cứng rắn hơn nhiều đối với Bắc Kinh và đã khiến Trung Quốc hết sức tức giận.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã miêu tả ông Yu là “một phần trung tâm trong nhóm của tôi,” trong khi David Stilwell, trợ lý ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, gọi ông là “kho báu quốc gia”.

>> Đằng sau chính sách cứng rắn của Mỹ với ĐCSTQ là các cố vấn gốc Hoa

Cũng trong cuộc thảo luận hôm thứ Ba, ông Yu mô tả tình hình ở Hồng Kông như một “cuộc thử nghiệm lớn đã thất bại thảm hại.”

Chính sách “Một quốc gia, hai hệ thống” mà Bắc Kinh hứa sẽ duy trì trong 50 năm khi Vương quốc Anh trao trả lãnh thổ vào năm 1997 là một “ý tưởng phá sản” vì “mâu thuẫn bên trong”, ông Yu nói. Ông lưu ý rằng sự thống nhất cuối cùng thành “một quốc gia” không thể xảy ra nếu thực thể tồn tại là một chế độ chuyên quyền.

Ông nói: “Người dân Hồng Kông đã chọn hệ thống tự do và pháp quyền, không phải hệ thống cộng sản và chế độ chuyên quyền,” cũng giống như “người Tây Đức sẽ không đoàn kết với người Đông Đức nếu Đông Đức vẫn được điều hành bởi Đảng Cộng sản.”

Ông nhận định: “Chính sách này đã thất bại vì nó đã hoàn toàn mất đi tác dụng làm mẫu đối với Đài Loan.”

Ông Yu cho biết một yếu tố khác của cuộc thử nghiệm ở Hong Kong là tính xác đáng của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông nói: “Hồng Kông trước hết là một lời hứa của ĐCSTQ vào năm 1984, đề cập đến Tuyên bố chung Trung-Anh quy định các điều khoản bàn giao. Đó là một lời hứa về mức độ tự chủ cao trong 50 năm, được hỗ trợ bởi độc lập tư pháp, báo chí tự do, tự do cá nhân, pháp quyền… Lời hứa này đã được đưa ra và rồi đã bị phá vỡ.”

Ông Yu nói đây là cái giá lớn phải trả đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc, bởi vì một quốc gia không có uy tín thì không thể trở thành lãnh đạo của thế giới.

Xuân Lan (theo Nikkei)

Xem thêm: