Ukraine cho biết thường dân không thể rời Mariupol; TT Zelensky lên án “khủng bố” Nga

Hôm 10/3, Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk cho biết trên kênh truyền hình quốc gia rằng không một dân thường nào có thể rời khỏi thành phố Mariupol do các lực lượng Nga không tôn trọng lệnh ngừng bắn tạm thời để cho phép sơ tán.

Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết trong một bài phát biểu trên truyền hình, các nỗ lực đưa thực phẩm, nước và thuốc vào thành phố đã thất bại khi xe tăng Nga tấn công hành lang nhân đạo.

“Đây thực sự là nỗi kinh hoàng … từ những kẻ khủng bố có kinh nghiệm,” ông nói. “Thế giới cần biết điều này. Tôi phải thừa nhận rằng tất cả chúng ta đều đang đối phó với một nhà nước khủng bố.”

TT Zelensky cho biết các nhà chức trách Ukraine đã cố gắng sơ tán gần 40.000 người vào thứ Năm từ 5 thành phố khác.

Bộ Quốc phòng Nga trước đó cho biết họ sẽ tuyên bố ngừng bắn vào thứ Sáu và mở các hành lang nhân đạo từ Mariupol cũng như Kyiv, Sumy, Kharkiv, Mariupol và Chernihiv.

Hãng thông tấn RIA và Interfax đưa tin hôm thứ Năm, dẫn lời Mikhail Mizintsev, người đứng đầu Trung tâm Kiểm soát Phòng thủ Quốc gia Nga, cho biết mọi người có thể đến Nga hoặc các thành phố khác ở Ukraine.

“Từ 10:00 sáng theo giờ Moscow (07:00 GMT) ngày 11 tháng 3 năm 2022, Liên bang Nga sẽ tuyên bố một ‘chế độ im lặng’ và sẵn sàng cung cấp các hành lang nhân đạo”, Interfax trích dẫn thông báo từ Mizintsev.

RIA dẫn lời các quan chức cho biết phía Ukraine sẽ phải cung cấp danh sách người và số đăng ký phương tiện trước khi các hành lang được mở.

Nhưng các quan chức Ukraine phàn nàn rằng người Nga đã phá vỡ các điều khoản của các thỏa thuận trước đó trong khi Moscow cáo buộc các lực lượng Ukraine làm gián đoạn các hoạt động.

Thị trưởng Mariupol Vadym Boychenko cho biết 400.000 người bị mắc kẹt trong thành phố đã trải qua “hai ngày địa ngục”.

Ông cho biết trong một bài đăng trực tuyến: “Cứ 30 phút một lần, máy bay đến thành phố Mariupol và bay vòng trên các khu dân cư, giết hại dân thường – người già, phụ nữ và trẻ em.”

Petro Andrushenko, cố vấn của thị trưởng, cho biết người Nga muốn “xóa sổ người dân của chúng tôi. Họ muốn ngăn chặn bất kỳ cuộc di tản nào”.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết bệnh viện bị tấn công hôm thứ Tư đã ngừng điều trị bệnh nhân và bị những kẻ “cấp tiến” người Ukraine chiếm đóng.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó phủ nhận đã đánh bom bệnh viện, cáo buộc Ukraine có “hành động khiêu khích được dàn dựng” ở đó.

Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki gọi vụ tấn công bệnh viện là “khủng khiếp” và “man rợ”, đồng thời cho biết Washington đang xem xét các hành động của Nga về tội ác chiến tranh, sau nhận xét tương tự của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen.

Ngoại trưởng Lavrov cáo buộc các nước phương Tây thổi phồng tình hình bằng cách trang bị vũ khí cho Ukraine.

Khi được hỏi liệu xung đột có thể dẫn đến chiến tranh hạt nhân hay không, ông nói: “Tôi không muốn tin và cũng không tin rằng một cuộc chiến tranh hạt nhân có thể xảy ra.”

Các cuộc đàm phán giữa các ngoại trưởng Ukraine và Nga hôm thứ Năm đã không mang lại kết quả nào. Hiện hàng trăm nghìn dân thường vẫn bị mắc kẹt trong các thành phố Ukraine và đang phải hứng chịu các cuộc không kích và pháo kích của Nga.

Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế Kristalina Georgieva cho biết chiến tranh và các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga đã gây ra sự suy giảm thương mại toàn cầu và khiến giá thực phẩm và năng lượng tăng mạnh, điều này sẽ buộc IMF phải hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu vào tháng tới.

Bà cho biết bà dự kiến ​​sẽ gây áp lực lên Nga để chấm dứt chiến tranh, với những tác động lan tỏa mà nước này đang gây ra đối với các nền kinh tế trên toàn cầu.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nói với CNBC hôm thứ Năm rằng lạm phát của Mỹ sẽ tiếp tục gia tăng khi Nga xâm lược Ukraine đẩy chi phí năng lượng và các mặt hàng khác lên cao hơn.

Đối mặt với sự lên án toàn cầu và tình trạng ngày càng bị cô lập, Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn nói rằng Nga sẽ trỗi dậy mạnh mẽ hơn sau khi vượt qua những khó khăn do các lệnh trừng phạt gây ra.

Ông nói trong một cuộc họp chính phủ rằng không có giải pháp nào thay thế cho cái mà Nga gọi là “hoạt động quân sự” đặc biệt của họ ở Ukraine.

“Có một số câu hỏi, có một số vấn đề và khó khăn nhưng trong quá khứ chúng ta đã vượt qua và chúng ta sẽ vượt qua chúng”, ông nói.

Tại Washington, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương William Burns cho biết ông Putin dường như sẽ không có một kết thúc tốt đẹp ở Ukraine và có thể sẽ sớm cố gắng tìm cách kết thúc cuộc giao tranh.

Tuy nhiên, những người khác cảnh báo rằng ông Putin vẫn có thể tìm cách leo thang.

Một quan chức cấp cao của Ukraine hôm thứ Năm cho biết máy bay Nga đã ném bom một học viện ở thành phố Kharkiv, nơi có một lò phản ứng hạt nhân thử nghiệm. 

Trang web chính thức của Quốc hội Ukraine trước đó cho biết các cuộc giao tranh gần học viện vẫn đang tiếp diễn.

Các lực lượng Nga tuần trước đã chiếm được nhà máy điện hạt nhân ở Zaporizhzhia, trong đó một cơ sở đào tạo liền kề bị phóng hỏa.

Trước đó, cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cho biết họ đã mất hoàn toàn liên lạc với các cơ sở chất thải phóng xạ tại Chernobyl.