Vì sao Trump hấp dẫn cử tri Mỹ gốc Hoa?

Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 đã đảo ngược hầu như mọi cuộc thăm dò ý kiến dư luận và những phân tích của các chuyên gia chính trị. Ông trùm bất động sản Donald Trump đã vào Nhà Trắng, trở thành Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ.

Đảo ngược thăm dò dư luận

Ban đầu, Thời báo New York (The New York Times) đã dự đoán bà Hillary có 85% cơ hội đắc cử tổng thống, The Huffington Post còn đưa ra tỉ lệ cao hơn là trên 90% cho bà Hillary. Nhưng gần sát thời gian bỏ phiếu, Thời báo New York đã đảo ngược lại dự đoán ban đầu khi dành cơ hội vào Nhà Trắng là 94% cho ông Trump. Hai bộ mặt quá khác nhau của hai ứng cử viên và tình thế bỗng nhiên đảo ngược chỉ trong một thời gian rất ngắn, khiến giới quan sát ngơ ngác không hiểu chuyện gì xảy ra. Mặc dù các chính sách đối nội và đối ngoại của ông Trump gây nhiều nghi ngờ và tranh cãi, nhưng cuối cùng ông lại giành được trên 280 phiếu đại cử tri để trở thành Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tiếp theo.

Theo thăm dò dư luận, bà Hillary có đặc điểm nổi bật là quá thận trọng, quy củ, tạo cảm giác khó gần gũi với người dân hơn so với ông Trump, cộng thêm câu chuyện điều tra sự cố e-mail của FBI khiến số người nghi ngờ bà Hillary không trung thực bất ngờ tăng lên. Ông Rogan, chuyên gia quan sát chính trị Washington chỉ ra một số nguyên nhân chính khiến nhiều người chán bà Hillary như: căm ghét thể chế chính trị hiện hành, suy thoái kinh tế, thiếu trung thực…

Theo một phân tích trên tờ The Guardian của Anh, khẩu hiệu tranh cử đơn giản “Làm nước Mỹ hùng mạnh trở lại” mà Trump mượn từ cựu Tổng thống Reagan đã đánh trúng tâm lý của cử tri Mỹ, làm họ tưởng nhớ về một thời hoàng kim. Đồng thời, khẩu hiệu của Trump cũng tác động mạnh đối với nhóm cử tri thuộc giới công nhân đang lo lắng về tình trạng thất nghiệp, đây là nguyên nhân chính khiến những bang quan trọng với lực lượng công nhân đông đảo có thiên hướng ủng hộ đảng Dân chủ, nhưng đến thời khắc cuối cùng lại thay đổi quan điểm.

Phong cách thẳng thắn hấp dẫn cử tri gốc Hoa

Dĩ nhiên, nhiều cử tri người gốc Hoa cũng tích cực tham gia thảo luận về đợt tranh cử đối đầu khốc liệt này.

Theo tin của trang mạng tài chính CNBC, phong cách thẳng thắn bộc trực của Trump dường như không làm người Trung Quốc cảm thấy phản cảm, trái lại còn đặc biệt hấp dẫn họ. Điều này thể hiện rõ trên trang Weibo cá nhân của Trump với lực lượng hùng hậu fan hâm mộ Trung Quốc.

Đài Phát thanh Cộng đồng Úc (SBS) cũng đưa tin, đa số sinh viên trong lớp chính trị Mỹ của Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh học đều ủng hộ Trump.

Giáo sư Chu Hâm Dư (Zhou Xinyu) thuộc Khoa Quan hệ Quốc tế Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh cho biết: “Cho dù ông ấy (Trump) có nhiều khuyết điểm, nhưng ít nhất chúng ta có thể hiểu được ông ta. Chúng ta biết hứng thú của ông ta là gì”. Còn bà Hillary thì khác.

Ông Oliver Tan, phát ngôn viên của Đảng Cộng hòa ở New York cho rằng: “Trump không xuất thân làm chính trị. Nhiều năm qua người dân đã được trải nghiệm quá nhiều chính khách chuyên nghiệp, họ ưa nói những lời cho người dân thích, một kiểu ngôn từ mang tính thị trường. Còn Trump không phải người như thế”. Ông cho rằng Trump chỉ nói những gì mà ông ấy tin tưởng, việc này khiến nhóm người Mỹ gốc Hoa hứng thú.

Trump không ưa hệ thống chính trị Trung Quốc

Theo hãng tin Reuters (Anh), kể từ lúc ông Trump tuyên bố vận động tranh cử vào tháng 6/2015 đã nhiều lần lên án các chính sách của Trung Quốc; tiêu biểu như các vấn đề về xuất khẩu, phá giá nhân dân tệ, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ…

Ông Trần Phá Không (Chen Pokong) nhà bình luận nổi tiếng sống bên ngoài Trung Quốc Đại Lục cho rằng, việc Trump trúng cử chưa hẳn đã là bất lợi cho người dân Trung Quốc, nhưng có thể là khởi đầu cơn ác mộng của đảng cầm quyền Trung Quốc hiện tại, vì các chính sách bảo hộ của Trump sẽ hãm phanh con đường tăng trưởng tốc độ cao qua việc lợi dụng bánh xe toàn cầu hóa của Trung Quốc, sẽ đánh tan “Trung Quốc mộng” trở thành lãnh đạo thế giới.

Ông Đường Bách Kiều (Tang Baiqiao) một trong những người đi đầu trong phong trào sinh viên vì dân chủ năm 1989 (sự kiện Thiên An Môn) cho rằng, “Trump nhất quán trong chính sách cứng rắn với Trung Quốc. Trump đã từng khéo léo thể hiện quan điểm không ưa thể chế Trung Quốc trong một cuộc phỏng vấn”.

Ngoài ra, tình hình nhân quyền Trung Quốc là một trong những đề tài gây chia rẽ lớn nhất trong quan hệ Trung – Mỹ. Ông Shawn Steel, Ủy viên Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa (Republican National committeeman) và là Chủ tịch đơn vị tranh cử của Trump ở California chia sẻ trên kênh truyền hình NTD rằng Trump phản đối Trung Quốc bức hại quyền tự do tín ngưỡng. Ông nói: “Ông biết trong tổ chức của Trump có người hiểu rõ tội ác mổ cướp nội tạng ở Trung Quốc. Kẻ ác nhắm vào nhóm người theo tín ngưỡng sống hiền lành, đây là một trong những tội ác khủng khiếp nhất của xã hội loài người”.

Ông Shawn Steel còn cho biết, cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc là John Bolton, từng là thành viên của Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Mỹ (USCRIF), thường xuyên lên tiếng với nhà nước Trung Quốc trong các vấn đề đàn áp người Tây Tạng, cộng đồng Pháp Luân Công, Công giáo La Mã và Tin Lành.

Mộc Vệ

Xem thêm: