Đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông: Tiếp tục lùi tiến độ 11 tháng

Mặc dù dự kiến sẽ vận hành thử từ ngày 1/10 tới, đường ray tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã bị rỉ sét, mối nối giữa ray hàn dài và ray tiêu chuẩn bị lỗi, tiểm ẩn nguy cơ cháy mối nối hoặc bị đứt gãy ray. (Ảnh: Sơn Trà)

Kế hoạch chạy thử tàu đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông phải lùi từ tháng 10/2017 sang ngày 2/9/2018 – tức là chậm 11 tháng.

Dự án Cát Linh – Hà Đông phải lùi tiến độ thêm 11 tháng. (Ảnh: Kim Long)

Ban Quản lý dự án đường sắt vừa có văn bản báo cáo Bộ GTVT về kế hoạch điều chỉnh chạy thử tàu đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông. Kế hoạch này được tổng thầu EPC – Công ty hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc lập và được đơn vị tư vấn giám sát thẩm tra.

Theo đó, dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông sẽ chậm khoảng 11 tháng so với kế hoạch được Chính phủ và Bộ GTVT điều chỉnh hồi tháng 2/2017.

Cụ thể, dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông dự kiến vận hành chạy thử về kỹ thuật từ ngày 2/9/2018 (thay vì tháng 10/2017 như dự kiến). Với thời gian chạy thử từ 3 đến 6 tháng, nếu không gặp trục trặc, dự án sẽ đủ điều kiện vận hành khai thác thương mại từ tháng 11/2018.

Về nguyên nhân dự án liên tục lùi tiến độ, đại diện Ban quản lý dự án đường sắt cho biết do năng lực quản lý điều hành của Tổng thầu còn hạn chế cùng với việc nguồn vốn giải ngân gặp nhiều khó khăn.

Cụ thể, từ đầu tháng 12/2016, giải ngân của khoản vay ưu đãi bên mua 250,62 triệu USD liên tục gặp vướng mắc do kế hoạch vốn nước ngoài trong năm 2016 cho dự án bị hết, phải chờ kế hoạch vốn của năm 2017.

Việc gia hạn thời gian rút vốn (hết hạn vào ngày 31/12/2016) của khoản vay bị kéo dài do vướng mắc về các điều khoản gia hạn; trong khi đó, Hiệp định vay bổ sung 250,62 triệu USD cho dự án mặc dù đã được ký từ ngày 11/5/2017 nhưng lại chưa thể giải ngân do các bên vẫn chưa thống nhất được ý kiến pháp lý, là điều kiện để khoản vay có hiệu lực.

Do đó, công tác giải ngân cho dự án từ đầu năm 2017 đến tháng 9/2017 chỉ được khoảng 10 triệu USD.

Ngoài ra, năng lực quản lý điều hành của Tổng thầu còn hạn chế, lực lượng mỏng, thiếu kinh nghiệm dẫn đến công tác thiết kế, thi công, lập hồ sơ nghiệm thu thanh toán, hoàn công… rất chậm trễ, thiếu khoa học.

Bên cạnh đó, các nhà thầu phụ thiếu niềm tin vào Tổng thầu; việc thanh toán của Tổng thầu cho các nhà thầu phụ và việc lựa chọn, ký kết hợp đồng với thầu phụ đều rất chậm,…

Theo kế hoạch ban đầu, dự án đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông có thời gian thực hiện từ tháng 11/2008 đến tháng 11/2013, với tổng mức đầu tư 552,86 triệu USD. Tuy nhiên, dự án đã bị lùi lại đến tháng 4/2010 mới được động thổ và tháng 10/2011 mới chính thức được triển khai.

Dự án đã bị đội vốn hơn 315 triệu USD. Năm 2008, dự án được Bộ GTVT phê duyệt đầu tư với số vốn 552,86 triệu USD (8.769 tỷ đồng), trong đó, vốn vay của Trung Quốc là 419 triệu USD, vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 133,86 triệu USD.

Tuy nhiên, tới năm 2016, dự án được điều chỉnh số vốn lên tới 868,04 triệu USD. Trong đó, phần vốn vay của Trung Quốc tăng thêm 250,62 triệu USD – lên 669,62 triệu USD (trong đó riêng các chi phí thuộc Hợp đồng EPC với tổng thầu Trung Quốc đội lên hơn 28 triệu USD); phần vốn của Chính phủ Việt Nam tăng 64,56 triệu USD – đưa tổng số vốn góp của Việt Nam lên hơn 198 triệu USD. Nguyên nhân đội vốn chủ yếu do chậm tiến độ dẫn đến trượt giá và phải điều chỉnh thiết kế.

Hiện, chưa tính đến phần lãi suất phát sinh của số vốn góp 198 triệu USD từ ngân sách Nhà nước, chỉ tính riêng tổng vốn vay của Trung Quốc là 669,62 triệu USD (tương đương 14.718 tỷ đồng) với lãi suất là 3%/năm, mỗi năm dự án phải trả khoảng 442 tỷ đồng tiền lãi – tương đương khoảng 1,2 tỷ đồng/ngày.

Theo kế hoạch, Bộ GTVT đưa ra mốc tiến độ khai thác toàn tuyến từ ngày 31/12/2016. Tới đầu năm 2017, dự án được thông báo tiếp tục lùi tiến độ hoàn thành hơn 1 năm, dự kiến sẽ vận hành thử từ ngày 1/10/2017; đến cuối quý 1, đầu quý 2/2018 sẽ đưa vào khai thác.

Văn Duy

Xem thêm: