Hội nghề cá Việt Nam kiến nghị dừng thực hiện giấy phép đổ bùn thải xuống biển Bình Thuận

Hội nghề cá Việt Nam vừa có văn bản gửi Chính phủ, các bộ ngành về việc Bộ TN&MT cho phép đổ gần một triệu mét khối bùn, cát nạo vét luồng lạch ra vùng biển Bình Thuận.

Theo Hội nghề cá Việt Nam, biển Bình Thuận là vùng nước chồi có năng suất sản lượng thủy sản cao hơn nhiều lần vùng biển khác. Đáy biển khu vực này là cát và đá, là nơi sinh sống của nhiều loài thủy sản bố mẹ quý hiếm như: tôm hùm, các loài giáp xác và nhiều loài nhiễm thể. Khu bảo tồn biển Hòn Cau (cách khu vực đổ thải 8 km) có thảm cỏ biển, rạn đá san hô – là nơi sinh sống của quần đàn thủy sinh và chúng được lan tỏa ra toàn bộ vùng biển miền Trung.

Cùng với Bình Định, vùng biển Bình Thuận còn là nơi cung cấp tôm hùm giống tự nhiên cho các tỉnh có nghề nuôi tôm hùm như: Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Định, Bình Thuận và Ninh Thuận mang lại doanh thu hàng nghìn tỷ đồng và giải quyết việc làm cho hàng vạn lao động.

Trong văn bản kiến nghị gửi đến Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành, Hội nghề cá Việt Nam đề cập tới 6 vấn đề trong giấy phép Bộ TN&MT cấp cho Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân 1 và đề nghị làm rõ.

Thứ nhất, theo Hội nghề cá, bùn thải cửa sông ngoài thành phần chính là bùn hữu cơ, cát còn có trầm tích lắng đọng của hóa chất độc do chất thải nhà máy, bệnh viện, canh tác nông nghiệp. Trong đó có kim loại nặng, thuốc trừ sâu, thậm chí có chất độc hàng chục năm không phân hủy như dioxin; 2,4D… Văn bản của Hội nghề cá đưa ra câu hỏi: “Trước khi cấp phép, Bộ Tài nguyên có yêu cầu chủ đầu tư đánh giá nội dung này chưa?”

Thứ hai, Bộ TN&MT nói lượng bùn nhận xuống biển không ảnh hưởng đến khu bảo tồn Hòn Cau, nhưng Hội cho rằng cát sỏi sẽ lắng xuống đáy trong một số ngày, còn bùn lỏng khó có thể lắng đọng thậm chí trong nhiều năm. Trong điều kiện sóng, gió, bão, thủy triều, chỉ trong vài ngày lượng bùn này sẽ được đưa đi bồi đắp làm chết sinh vật đáy, mất nơi trú ngụ của thủy sản bố mẹ, thay đổi môi trường sinh thái của khu Hòn Cau.

Hội nghề đánh cá cho rằng “Trong báo cáo đánh giá tác động môi trường nói là nhận bùn xuống đáy biển chỉ là cách nói kiểu lách luật”.

Thứ ba, Hội nghề cá đặt câu hỏi ở Bình Thuận dự kiến có tới 5 nhà máy nhiệt điện, ngoài Vĩnh Tân 1 xin đổ bùn ra biển, liệu các nhà máy tiếp theo sẽ đổ bùn đi đâu, hay tiếp tục mang ra vùng biển này để đổ?

Thứ tư, Hội nghề cá cho rằng cửa sông khu vực miền Trung nói chung và Bình Thuận nói riêng chủ yếu được kiến tạo từ cát, nên khi nạo vét xong hai bên bờ tiếp tục sạt lở xuống sẽ dẫn tới sạt lở.

Thứ năm, luật Biển Thế giới cho phép đổ chất thải ra biển nhưng phải có cơ sở đánh giá toàn diện về tác động đối với hệ sinh thái và phải công bố cho thế giới biết. Thông thường chất thải được mang ra vùng biển chung, cách xa bờ. còn ở Việt Nam nơi cấp phép đổ bùn thải là vùng ven biển Bình Thuận. Đây là bãi cá, nơi bảo tồn đa dạng sinh học, là nguồn sống của hàng vạn ngư dân, trại giống tôm.

Thứ sáu, điều 8 luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo quy định việc xả chất thải ra biển không làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. Vì vậy, việc làm báo cáo đánh giá tác động môi trường phải được lấy ý kiến công khai của các nhà khoa học, đặc biệt là nhân dân – người trực tiếp bị ảnh hưởng.

Trên cơ sở đưa ra 6 lo ngại trên, Hội nghề cá Việt Nam kiến nghị Chính phủ cho tạm dừng thực hiện giấy phép của Bộ TN&MT, đồng thời thành lập một tổ chức độc lập kiểm tra việc nạo vét đổ chất thải ra vùng biển Bình Thuận; xem xét quy trình thẩm định dẫn tới việc cấp phép.

Thủy Minh

Xem thêm: