Một năm sau thảm họa Formosa, đề nghị cách chức ông Võ Kim Cự

Ông Võ Kim Cự được xác định là chịu trách nhiệm chính đối với những sai phạm của tỉnh Hà Tĩnh trong vụ Formosa.

Ngày 6/4/2016, phát hiện cá chết lần đầu tiên gần khu công nghiệp Vũng Áng (Kỳ Anh, Hà Tĩnh), sau đó lan tiếp sang các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Hai tháng sau, 29/6, Formosa thừa nhận là thủ phạm gây ra thảm hoạ ô nhiễm môi trường biển kéo dài dọc 200km bờ biển miền Trung.

Tháng 1/2017, sau hơn 9 tháng kể từ sau thảm họa ô nhiễm, Bộ TN&MT cho biết kỷ luật 4 nhân sự cấp cao, nhưng không tiết lộ danh tính. Cùng thời điểm, Bộ này công bố 10 sự kiện nổi bật nhất của ngành TN-MT năm 2016, tuy nhiên không có sự kiện Formosa và thảm họa môi trường biển miền Trung.

Tháng 2, Formosa xây khu nhà ở hơn 90 triệu USD cho nhân viên tại Hà Tĩnh, ước tính khoảng hơn 1.700 căn hộ cùng các nhà liền kề, khi nhu cầu sử dụng lao động dự kiến sẽ tăng khoảng 20.000 người.

Tháng 3, Formosa xin tăng vốn đầu tư vào Vũng Áng lên hơn 7.800 tỷ đồng. Theo Formosa, vốn tăng do đầu tư vào đề án bảo vệ môi trường và cải thiện sản xuất do Bộ TN&MT yêu cầu bổ sung, bao gồm xây dựng hệ thống dập cốc khô mà trước Formosa đã tự ý đổi sang công nghệ dập cốc ướt (công nghệ đặc biệt phát tán nhiều chất thải, nhất là khí thải).

Một năm sau thảm họa, ngày 3/4, Bộ TN&MT bắt đầu đợt kiểm tra trong 3 ngày, từ ngày 3 đến ngày 5/4, để đánh giá kết quả các hạng mục xử lý chất thải Formosa được yêu cầu khắc phục, xây dựng sau thảm họa ô nhiễm (tổng 53 lỗi vi phạm). Nếu đạt yêu cầu, Bộ TN&MT sẽ xem xét việc cho phép Formosa vận hành lò cao số 1, công suất thời gian đầu dự kiến khoảng 4 triệu tấn/năm.

Cùng thời điểm, có thông tin ông Võ Kim Cự, chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, thành viên Uỷ ban Kinh tế Quốc hội có thể sẽ phải nhận mức kỷ luật là cách chức. Đảng ủy khối cơ quan trung ương tuần trước đã bỏ phiếu với đa số ý kiến đề nghị cách chức.

Theo thông báo công bố hồi tháng 2 của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, ông Võ Kim Cự bị kết luận chịu trách nhiệm chính trong các vi phạm nghiêm trọng về thẩm định, phê duyệt, cấp phép đối với dự án Formosa Hà Tĩnh trong thời gian giữ cương vị Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban Cán sự Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh nhiệm kỳ 2011-2016, phó chủ tịch UBND tỉnh kiêm trưởng Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh giai đoạn 2008-2010.

Trong diễn biến liên quan, gần một năm kể từ sau thảm họa ô nhiễm biển, Bộ Tài chính mới tạm cấp hai lần, tổng cộng 4.680 tỷ đồng (40%) từ tiền bồi thường của Formosa, để chi trả bồi thường cho người dân tại 4 tỉnh bị thiệt hại. Tổng 500 triệu USD (11.500 tỷ đồng) bồi thường, Fomosa đã chuyển đủ cho phía Việt Nam vào cuối tháng 8/2016, dù trước đó, trong báo cáo trình Quốc hội cuối tháng 7/2016, Chính phủ thừa nhận thảm họa ô nhiễm biển đã khiến giảm lòng tin của người dân vào các cơ quan chức năng trong ứng phó các tình huống khẩn cấp về môi trường.

Vĩnh Long

Xem thêm: