Bộ Công an dự tính một năm bị trừ hết điểm, tài xế phải thi lại bằng lái

Bộ Công an cho hay luật hiện hành chỉ quy định hình thức xử phạt tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn; tước quyền sử dụng giấy phép lái xe (GPLX) có thời hạn nếu xảy ra vi phạm nghiêm trọng.

Bộ Công an đang lấy ý kiến các cơ quan, hiệp hội về dự thảo báo cáo giải trình một số nội dung mới trong dự thảo luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, trong đó dư luận chú ý đến nội dung mới là quy định trừ điểm GPLX.

Khi đưa ra thảo luận tại kỳ họp thứ 6, QH khóa 15 diễn ra từ cuối tháng 10 đến cuối tháng 11/2023, dự thảo luật không quy định về nội dung trừ điểm GPLX. Qua ý kiến góp ý của một số đại biểu, Bộ Công an – cơ quan soạn thảo công bố “việc quy định điểm, trừ điểm GPLX vào dự luật là cần thiết”.

Theo đề xuất, GPLX được tính tương ứng với một số điểm. Nếu trong một năm mất hết điểm thì phải thi lại GPLX. Dự kiến mỗi người sẽ có 12 điểm/năm. Quy định này được kỳ vọng sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức và kỹ năng của người tham gia giao thông, đồng thời để giảm số vụ vi phạm giao thông, hiện đang ở mức trên 3 triệu trường hợp vi phạm hằng năm. Số vụ tai nạn giao thông còn ở mức cao, nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng, chủ yếu do lỗi của người lái xe.

Vẫn theo Bộ Công an, việc quản lý người lái xe sau khi được sát hạch, cấp GPLX đang bị buông lỏng; cơ quan chức năng chưa có các biện pháp quản lý phù hợp, nhất là quản lý việc chấp hành pháp luật của người lái xe.

Bộ Công an cho hay các nước tiên tiến như Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc… đều có quy định trừ điểm GPLX đối với người lái xe khi có các hành vi vi phạm.

Tại Việt Nam, luật Xử lý vi phạm hành chính chỉ quy định hình thức xử phạt tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề; Nghị định số 100/2019 cũng chỉ quy định các hành vi vi phạm nghiêm trọng về trật tự, an toàn giao thông thì bị tước quyền sử dụng GPLX có thời hạn.

Trừ điểm GPLX có kéo theo tiêu cực?

Bộ Công an lưu ý cần hiểu trừ điểm GPLX là một biện pháp quản lý nhà nước, không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính.

Khi có quyết định xử phạt (đối với hành vi vi phạm có quy định trừ điểm), tài xế sẽ nhận được thông báo của cơ quan xử phạt về việc GPLX bị trừ điểm.

Thủ tục trừ điểm, phục hồi điểm sẽ bảo đảm đơn giản, hợp lý, tránh phiền hà cho người vi phạm, theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin. Hệ thống cơ sở dữ liệu sẽ tự động trừ điểm (không có sự tiếp xúc giữa người có thẩm quyền xử phạt và người vi phạm, nên sẽ không phát sinh tiêu cực, không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính).

Bộ Công an cho biết khi xử phạt, cơ quan chức năng sẽ căn cứ vào hành vi vi phạm nghiêm trọng, nguy cơ gây mất an toàn giao thông cao. Mức trừ điểm cụ thể trong một lần vi phạm sẽ được nghiên cứu quy định cụ thể, đảm bảo không trùng chéo với các hình thức xử phạt vi phạm hành chính.

Trường hợp GPLX còn điểm, người lái xe tiếp tục được phép điều khiển phương tiện. Sau 1 năm kể từ lần trừ điểm gần nhất, nếu còn điểm hệ thống sẽ tự động phục hồi số điểm ban đầu cho tài xế.

“Việc này không tác động trực tiếp đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống hằng ngày của người dân, vẫn quản lý được quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe…” – bản dự thảo nêu.

Nguyễn Quân