Theo thông tin công bố , những cây dầu rái cao đến 30m với tuổi đời trên 50 năm trên đường Lê Lợi (Q.1) sẽ bị chặt hạ, để giải tỏa mặt bằng xây dựng tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên. Thành phố của những thân cây thẳng cao vút sắp mất đi một dấu ấn.
Người Hà Nội vào Sài Gòn, nhìn gốc xà cừ, hoa sữa mà nhớ những phố Láng, Phan Đình Phùng, Hoàng Diệu… Cũng cùng như thế, người Sài Gòn đi đâu xa, thoáng thấy gốc dầu rái, sao đen… mà nôn nao muốn tìm về những An Dương Vương, 3/2, Nguyễn Tri Phương…
Dầu rái hay dầu con rái, dầu nước (Dipterocarpus alatus) – vẫn thường được gọi tắt là cây dầu – là loài cây bản địa, từ những cánh rừng nhiệt đới ẩm được đưa giống về trồng làm cây xanh đô thị.
Những thân cây thẳng tắp, cao lớn như món quà dành riêng cho vùng đô thành của xứ cận xích đạo, ít bão.
Với tuổi đời trên 50 năm, hàng cây dầu cao vút trên phố Lê Lợi có lẽ đã gắn liền với 2-3 thế hệ con người.
Mặc dù đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn cây xanh đô thị (thân thẳng, dáng đẹp, chịu gió, không có rễ nổi…), hàng cây vẫn bị chặt hạ với lý do cây lớn, rễ sâu nên chi phí di dời tốn kém.
Tuyến phố rợp bóng cây sắp bị chặt hạ 23 cậy, 1 cây di dời. Mất bóng xanh, tăng bê tông hóa sẽ khiến nền nhiệt tăng cao, ngột ngạt do thiếu oxy.
Những hàng cây trên dưới trăm tuổi là dấu ấn du lịch của thành phố, gắn liền với đời sống tinh thần của người dân, được phát triển, chăm sóc bởi những thế hệ từ thời Pháp thuộc.
Những ngày cuối tháng 7/2014, hàng chục cây dầu cổ thụ trước cửa Nhà hát Thành phố đã lần lượt bị đốn hạ để xây dựng nhà ga ngầm của tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên. Những năm tiếp theo, thêm nhiều gốc dầu bị hạ để làm nhà ga, tuyến metro.
Sài Gòn mùa nắng nóng, Sài Gòn mùa trái dầu bay – vào những thời điểm ấy, người ta gọi hàng cây là những “báu vật” bên đường. Con người thương cây vì những giá trị hữu hình và vô hình không thể đong đếm.
Thế nhưng, những tuyến phố đang ít dần màu xanh. Đi tìm sự phát triển hài hòa với thiên nhiên luôn là bài toán khó, nhưng đó lại là bài toán mà con người cần giải, không chỉ cho những dấu ấn văn minh của thành phố mà còn vì những giá trị liên kết tinh thần không gì thay đổi được của nhiều thế hệ.
Nghinh Xuân
Ảnh: Dương Xanh
Xem thêm: