Bộ Ngoại giao Trung Quốc đổi giọng về vụ Bành Soái

Vụ tay vợt nữ Bành Soái tố cáo cựu Phó Thủ tướng Trung Quốc Trương Cao Lệ xâm hại tình dục có khả năng ảnh hưởng đến công tác tổ chức Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh. Bộ Ngoại giao Trung Quốc thay đổi giọng điệu từ “chưa nghe nói”, đến nhanh chóng “dập lửa”, rồi yêu cầu “những ai đó chấm dứt bới móc ác ý”. 

• Toàn văn tố cáo của Bành Soái về mối quan hệ với Phó Thủ tướng Trung Quốc Trương Cao Lệ

Ngày 23/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết, sự kiện Bành Soái không nên bị “chính trị hóa”, và yêu cầu “những ai đó nên chấm dứt bới móc ác ý sự việc này”. Trước đó một ngày, ông Triệu còn nói Bành Soái gần đây có tham dự một số hoạt động công khai. Nhưng ngày 18/11, khi được hỏi về tung tích của Bành Soái, ông Triệu đã trả lời rằng “chưa nghe nói đến”.

• Bành Soái xuất hiện tại Bắc Kinh, nói chuyện video với Chủ tịch Ủy ban Olympic Quốc tế

Tờ New York Times phân tích, bộ máy tuyên truyền của ĐCSTQ quen với việc tăng cường thông tin cho khán giả trong và ngoài nước, nhưng họ lại không học được cách cung cấp một câu chuyện được cân nhắc kỹ. Đây là lý do vì sao sau khi truyền thông nhà nước Trung Quốc tung ra hình ảnh và video của Bành Soái, lại không được cộng đồng quốc tế tin. 

• Hiệp hội Quần vợt Nữ Quốc tế: Video về Bành Soái chưa giải quyết được mối lo ngại

Bài viết nói, ĐCSTQ có thủ đoạn thành thục và “rất hiệu quả” trong phương diện kiểm soát suy nghĩ và nội dung nói chuyện của 1,4 tỷ người Đại Lục. Nhưng ĐCSTQ muốn kiểm soát và ảnh hưởng đến quốc gia khác thì lại là chuyện khác, sự kiện Bành Soái hiện nay chính là một ví dụ tốt nhất. 

Ví dụ, tờ Hoàn Cầu Thời báo cung cấp video về Bành Soái trong một bữa tiệc, trong đó một nam huấn luyện viên ngồi cùng Bành Soái và 2 người phụ nữ khác nói “ngày mai là ngày 20/11”, nhưng một người phụ nữ trong đó lập tức nói là “ngày 21/11”. Ngoại giới nghi ngờ câu chuyện này dường như là cố ý sắp đặt (để người xem biết là video này mới được quay gần đây). Chuyên gia về vấn đề Trung Quốc, ông Gordon Chang nói rõ ràng đây là cuộc đối thoại được biên tạo, không ai lại nói như thế này trong đời sống thực.

Hôm 21/11, Bành Soái đã có cuộc nói chuyện điện thoại với Chủ tịch Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), cho biết bản thân cô rất an toàn. Đây là lần đầu tiên cô công khai nói chuyện điện thoại với thế giới bên ngoài sau nhiều tuần, kể từ khi thông tin tố cáo cựu Phó Thủ tướng Trương Cao Lệ xâm hại tình dục được đăng trên Weibo. Tuy nhiên, cuộc đối thoại do IOC ra mặt này lại không tăng thêm sức thuyết phục, ngược lại còn khiến ngoại giới có nhiều tiếng nói phản kích lại, cáo buộc IOC giúp ĐCSTQ tẩy trắng, trở thành công cụ tuyên truyền của ĐCSTQ.

Tờ New York Times phân tích, hồi đáp của ĐCSTQ không những không thuyết phục thế giới, ngược lại còn trở thành một ví dụ kiểu sách giáo khoa. Nó cho thấy Đảng này không cách nào đối thoại được với những người không bị họ kiểm duyệt và uy hiếp, bởi vì họ chỉ lan truyền thông tin một chiều từ trên xuống dưới. ĐCSTQ rất khó để hiểu được rằng một câu chuyện muốn có sức thuyết phục thì cần có sự hỗ trợ của sự thực, và do nguồn tin độc lập đáng tin cậy tiến hành xác minh.

Bài viết nói, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hầu như đã né tránh các câu hỏi về Bành Soái, trước tiên nói là không biết sự việc này, sau đó nói chủ đề này không thuộc về phạm vi quyền hạn của họ. Hôm 23/11, người phát ngôn Triệu Lập Kiên còn dùng một “mánh khóe quen dùng”, đó chính là đặt nghi vấn về động cơ đằng sau việc đưa tin về Bành Soái. Ông Triệu hy vọng, “những người nào đó nên chấm dứt việc bới móc, càng không nên chính trị hóa việc này”.

Nhà nghiên cứu Mareike Ohlberg của Quỹ German Marshall viết trong một tweet rằng (ĐCSTQ) đưa ra thông tin này là muốn thể hiện quyền lực: “Chúng tôi nói cho các vị, cô ấy rất tốt, các vị có tư cách gì nói theo cách khác. Đây không phải là thuyết phục mọi người, mà là dọa nạt và thể hiện sức mạnh của chính quyền”.

Pin Ho, một nhà kinh doanh truyền thông ở New York, đã viết trên Twitter: “Họ (ĐCSTQ) có thể khiến Bành Soái đóng bất kỳ vai nào, kể cả vẻ ngoài tự do.” Ông nói rằng đối với các quan chức “duy trì ổn định” của  ĐCSTQ mà nói, loại kiểm soát này là làm theo việc công, “nhưng đối với thế giới tự do, điều này còn đáng sợ hơn việc bức cung.”

Hôm 23/11, ông Hồ Tích Tiến tweet rằng sự xuất hiện của Bành Soái vài ngày qua “đã đủ để làm thuyên giảm hoặc xóa bỏ phần lớn lo ngại của họ”, nhưng những người công kích chế độ ĐCSTQ và tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh sẽ không tin. Về việc này, chuyên gia Gordon Chan phản hồi rằng bài đăng của ông Hồ Tích Tiến cho thấy ĐCSTQ “lo lắng IOC sẽ hủy bỏ Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh 2022, trong khi IOC đúng ra nên làm như thế”.

• ‘Liên minh Ngũ nhãn’ bàn bạc tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh

Phân tích của New York Times nói, trong sự kiện Bành Soái lần này, đội ngũ tuyên truyền của ĐCSTQ không đạt được kỳ vọng của lãnh đạo tối cao, tức là nắm giữ quyền phát ngôn toàn cầu về câu chuyện của Trung Quốc. Nhưng loại thất bại này không thể chỉ quy cho cơ quan tuyên truyền, mà gốc rễ nằm ở chế độ độc tài của ĐCSTQ. 

Theo Lâm Nghiên, Epoch Times

Xem thêm: