Mạnh Hồng Vĩ giữ bí mật gì?

Ông Mạnh Hồng Vĩ (Meng Hongwei) đang trong vai trò là Chủ tịch của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) và là Thứ trưởng Bộ Công an của đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), sau khi trở về nước bất ngờ “mất tích”, vợ của ông ở Pháp hô hào “cứu chồng”, vụ việc đã gây làn sóng dư luận. Về nội tình câu chuyện, thế giới bên ngoài thường liên tưởng đến đấu đá quyền lực nội bộ u ám của ĐCSTQ. Đáng chú ý là những phân tích đặt vấn đề Mạnh Hồng Vĩ là thuộc phe Chu Vĩnh Khang hay phe nào khác. Thực tế, cho dù ông ta là người của phe nào thì vốn dĩ Mạnh Hồng Vĩ vẫn là “người của Đảng”.

Ông Mạnh Hồng Vĩ (Ảnh: Getty Images)

Sau bùng nổ thông tin về sự biến mất của Mạnh Hồng Vĩ vào ngày 5/10 khi trở về Trung Quốc từ Pháp, đến ngày 7/10 nhà cầm quyền Bắc Kinh chính thức công bố Mạnh Hồng Vĩ bị điều tra. Ngày 8/10 Bộ Công an ĐCSTQ thông báo nguyên nhân vì liên quan đến nhận hối lộ, Bộ trưởng Bộ Công an Triệu Khắc Chí (Zhao Kezhi) nhấn mạnh rằng “kiên quyết loại bỏ triệt để những ảnh hưởng nguy hại của Chu Vĩnh Khang”.

Trang tin Duowei News tại Mỹ được cho là thân Bắc Kinh đưa tin, điều này là gián tiếp khẳng định suy đoán về Mạnh Hồng Vĩ có liên quan trong vụ án Chu Vĩnh Khang.

Trang WeChat về quan trường ĐCSTQ “Vòng tròn kiến ​​thức chính trị”  vào ngày 08/10 đã công bố bài viết chỉ ra Mạnh Hồng Vĩ làm việc thời gian dài trong hệ thống công an, nhiều năm là thuộc cấp của cựu Bộ trưởng Bộ Công an Chu Vĩnh Khang, cựu Bí thư Ban Chính pháp và Ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị.

Vốn dĩ ông Mạnh Hồng Vĩ được thăng chức Thứ trưởng vào năm 2004, ngay sau khi Chu Vĩnh Khang lên làm Bộ trưởng Bộ Công an. Do đó, một số nhà phân tích tin rằng Mạnh Hồng Vĩ là một trong những tâm phúc của Chu Vĩnh Khang, vì thế việc ông ta bị thanh trừng là không đáng ngạc nhiên.

Theo trang web của Bộ Công an ĐCSTQ, sau khi Mạnh Hồng Vĩ  bị điều tra, chức Thứ trưởng Bộ Công an lập tức được ông Đặng Vệ Bình (Deng Weiping), cán bộ cũ của ông Tập Cận Bình thay thế. Động thái này của ông Tập Cận Bình dường như gián tiếp thể hiện Mạnh Hồng Vĩ “không phải là người phe Tập”.

Ngày 09/10 Đài Á châu Tự do (RFA) trích dẫn quan điểm của ông Cao Quang Tuấn (Gao Guangjun) theo ngành luật sư tại Mỹ (trước đây từng làm việc tại Bộ Công an ĐCSTQ) cho rằng hầu hết quan chức Trung Quốc bị thanh trừng là vì vấn đề chính trị. Trước năm 2012 quan chức Bộ Công an đã thay đổi toàn bộ, ý định của ông Tập Cận Bình rõ ràng là đưa toàn bộ thân tín vào quản chắc Bộ Công an. Nhưng ông Cao Quang Tuấn cho rằng vấn đề Bộ Công an ĐCSTQ ám chỉ Mạnh Hồng Vĩ là thân tín của Chu Vĩnh Khang là rất vô lý. Do chức vụ cuối cùng trước khi Mạnh Hồng Vĩ vào Bộ Công an là Chủ nhiệm Văn phòng của Kiều Thạch, là thư ký của nguyên lão Kiều Thạch, rõ ràng là người phe Chính trị Pháp luật của cựu lãnh đạo này.

Ngoài ra mối quan hệ giữa Mạnh Hồng Vĩ và hai cựu bộ trưởng cũng được giới truyền thông nêu ra. Vì Mạnh Hồng Vĩ giữ chức Thứ trưởng Bộ Công an trong 14 năm (2004 – 2018), ngoài trải qua thời Chu Vĩnh Khang còn trải qua các thời Bộ trưởng là Mạnh Kiến Trụ (Meng Jianzhu), Quách Thanh Côn (Guo Shengkun), Triệu Khắc Chí (Zhao Kezhi).

Minh Báo (Ming Pao) Hồng Kông ngày 09/10 công bố bài bình luận cho biết Mạnh Hồng Vĩ lấy được bằng Thạc sĩ, là thạc sĩ về kỹ thuật tại Đại học Trung Nam ở Hồ Nam, là bạn cùng trường Quách Thanh Côn. Năm 2013 Trung Quốc thành lập Cục Cảnh sát Biển và Mạnh Hồng Vĩ nhậm chức Cục trưởng đầu tiên, trở thành quan chức cấp trưởng của Bộ, thời điểm đó Bộ trưởng Bộ Công an là Quách Thanh Côn.

Bài viết phân tích cho rằng, theo thông báo của giới chức ĐCSTQ thì ngụ ý Mạnh Hồng Vĩ liên quan đến vụ án cũ của quan tham Chu Vĩnh Khang, nhưng có liên quan đến hai cựu lãnh đạo thế hệ sau là Mạnh Kiến Trụ và Quách Thanh Công hay không thì vẫn còn phải theo dõi. Hơn một năm qua, nhiều quan chức cấp cao Bộ Công an lên chức vượt tuyến, rốt cuộc là vì quan chức Bộ Công an được trọng dụng hay Triệu Khắc Chí đang sàng lọc nội bộ thì chưa thể khẳng định rõ được. Chu Vĩnh Khang là thân tín của cựu lãnh đạo Giang Trạch Dân, còn Mạnh Kiến Trụ và Quách Thanh Côn cũng được nhiều quan điểm cho là có quan hệ sâu với phe Giang Trạch Dân. Có tin đồn Quách Thanh Côn lấy cháu gái họ của cựu Phó chủ tịch nước Tăng Khánh Hồng, nhân vật thứ hai phái Giang. Nếu theo tuyên bố của cơ quan chức năng ĐCSTQ và suy đoán của đa số người cho rằng Mạnh Hồng Vĩ là tàn dư của Chu Vĩnh Khang, vậy thì năm 2014 khi Chu Vĩnh Khang bị hạ bệ, theo lý Mạnh Hồng Vĩ cũng bị liên lụy, nhưng vào năm 2016 thậm chí còn được tiến cử vào vị trí quan trọng là Chủ tịch Interpol, nên xem là đã vượt qua cửa ải. Thế nhưng trong chưa đầy hai năm, sau khi ông ta bị tước bỏ các chức vụ (Cục trưởng Cục Cảnh sát Biển và Ủy viên Đảng ủy Bộ Công an), và bây giờ bất ngờ đã bị bắt giữ, động thái này của ĐCSTQ bị lên án là làm trò hề trước quốc tế.

Thực tế, tình trạng này chỉ xuất hiện trong gần hai năm chống tham nhũng của Tập Cận Bình vừa qua. Kể từ khi ông Tập Cận Bình nhậm chức vào năm 2012, chính quyền Bắc Kinh mạnh mẽ chống tham nhũng đã xử lý một số lượng lớn quan chức có vấn đề, đã nhiều lần nhà chức trách nhấn mạnh ngăn chặn “bệnh đề bạt” và mua quan bán chức. Thế nhưng ngay cả sau khi thay nhiệm kỳ tại Đại hội 19, trong báo cáo tuần tra trung ương tại 14 tỉnh công bố ngày 22/7 năm nay cho thấy, “bệnh thăng chức” và mua bán chức tước còn rất nghiêm trọng. Báo cáo cho thấy, trong 18 lãnh đạo cấp trung ương bị Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật lập án năm 2017, hầu hết giữ chức chưa đầy hai năm. Trong đó, ông Ngu Hải Yên (Yu Haiyan) vừa được bổ nhiệm làm Phó tỉnh trưởng Cam Túc được hai tháng thì bị điều tra. Trong số các quan chức cấp cao bị điều tra trong năm 2016, trừ một người, phần còn lại toàn là các quan chức vừa thăng chức sau Đại hội 18.

Về hiện tượng này, tờ Tiếng nói nước Mỹ (VOA) ​​dẫn lời một nhà phân tích chỉ ra, thời gian giữa được bổ nhiệm và bị điều tra ngắn như vậy, khiến ngoại giới không thể không đặt vấn đề về tính phổ biến giữa mức độ sa đọa và mức độ được thăng chức trong quan trường ĐCSTQ.

Có thể nói, dưới sự cai trị độc đảng, quan chức chống tham nhũng nhiều khi là quan chức tham nhũng khủng nhất, nhiều thông tin đã chỉ ra vô số quan to gây nhiều vụ bê bối tham nhũng và dâm loạn tai tiếng khắp trong và ngoài nước nhưng vẫn được trọng dụng. Tiêu biểu như những quan to đang tại nhiệm hiện  nay: Hàn Chính, Ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị; Lý Hồng Trung (Li Hongzhong), Bí thư Thiên Tân; Nguyễn Thành Phát (Yuan Chengfa), Tỉnh trường Vân Nam; Lý Đức Kim (Li Dejin) Phó tỉnh trưởng Phúc Kiến.

Đối với Mạnh Hồng Vĩ, câu chuyện không đơn giản là vấn đề tham nhũng. Cũng có nhiều phân tích không cho rằng vấn đề đơn giản chỉ là tham nhũng như cơ quan chức năng ĐCSTQ công bố. Vì bản thân Mạnh Hồng Vĩ là một quan chức cấp cao của hệ thống công an tràn ngập hủ bại của ĐCSTQ, nên có phân tích cho rằng có thể ông ta giữ các tài liệu bí mật khiến Bắc Kinh thấy bất an, và các tài liệu này đã được chuyển cho người vợ ông ta ở Pháp.

Grace Meng, vợ của Mạnh Hồng Vĩ sống ở Lyon, Pháp, sau buổi họp báo tổ chức ngày 07/10 nhờ cộng đồng quốc tế giúp đỡ, trong một cuộc phỏng vấn với Hãng thông tấn AP ngày 09/10 bà tiếp tục phủ nhận việc chồng bà tham nhũng, cáo buộc kết tội tham nhũng là một cái cớ của nhà cầm quyền ĐCSTQ.

Tờ Sankei Shimbun của Nhật Bản vào ngày 10/10 đưa tin, có luật sư nhân quyền tại Bắc Kinh đã bày tỏ quan điểm cho rằng việc Mạnh Hồng Vĩ bị bắt chủ yếu là vì liên quan đến bí mật quan trọng. Một là Mạnh Hồng Vĩ có liên quan đến vụ án mạng hồi tháng Bẩy tại Pháp của Chủ tịch Tập đoàn tàu biển Trung Quốc Vương Kiến (Wang Jian); khả năng thứ hai là Mạnh Hồng Vĩ đã lên kế hoạch chạy trốn sang Mỹ, có tính toán cung cấp cho chính phủ Mỹ danh sách tài sản tại nước ngoài của giới chóp bu ĐCSTQ.

Trong quan trường hủ bại của ĐCSTQ, thông thường tội chính trị của các quan chức đều bị che giấu và bị quy vào tội kinh tế.

Nhưng bất kể Mạnh Hồng Vĩ thuộc phe nào trong quan trường Trung Quốc, ai cũng biết rằng ông ta là “sát thủ” nhân quyền do ĐCSTQ bồi dưỡng đưa lên. Bản thân ông ta thời gian dài là quan chức hệ thống Chính pháp chuyên bức hại nhân quyền, từ năm 2004 được bổ nhiệm Cục trưởng Cục Trung tâm Trung Quốc của Interpol, trong những năm gần đây cộng đồng quốc tế lên án việc ĐCSTQ lạm dụng “Thông báo Đỏ” (nước thành viên Interpol ra thông báo đối tượng phạm tội bỏ trốn ra nước ngoài, nhưng nhiều cáo buộc rằng Thông báo Đỏ của ĐCSTQ nhắm vào nhiều nhà đấu tranh nhân quyền), tất cả đều qua tay Mạnh Hồng Vĩ.

Kênh truyền hình Lifetime tại Mỹ có chia sẻ bình luận về chuyện “cứu chồng” như sau: “Cứu chồng là vấn đề tình người thông thường. Nhưng nếu nhấn mạnh trong quá khứ Mạnh Hồng Vĩ có công lớn đối với ĐCSTQ, như vậy đồng nghĩa thừa nhận tội ác ông ta gây ra đối với nhân dân cũng nhiều. Cho nên càng ‘khoe công’ đối với ĐCSTQ sẽ chỉ càng thêm ô nhục. Trước đây, nguyên nhân quan trọng khiến nước Mỹ không che chở cho Vương Lập Quân (trong vụ án Bạc Hy Lai tại Trùng Khánh) là vì ông ta đã có thời gian dài là tay chân hung ác cho ĐCSTQ. Cách hay nhất để cứu chồng và gia đình của bà là hãy công khai những chuyện bẩn thỉu mà giới chóp bu Cộng sản Trung Quốc đang lo ngại”.

Trí Đạt

Xem thêm: