Ông Tập thị sát Vân Nam không có phó chủ tịch quân ủy tháp tùng

Ngay sau kỳ họp “Lưỡng hội”, lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình đã đến thăm Vân Nam và Quý Châu. Trong chuyến thị sát Vân Nam, ông Tập đã tới thành phố Côn Minh để thị sát quân đội địa phương, Phó chủ tịch Quân ủy  Hà Vệ Đông và Trương Hựu Hiệp đều vắng mặt. Ngoài ra, tại Bắc Kinh, ông Vương Hỗ Ninh và ông Hàn Chính đã thay thế ông Tập lần lượt thực hiện nhiệm vụ Tổng Bí thư và Chủ tịch nước. Có phân tích cho rằng hiện nay, ông Tập đã trở thành “tướng không quân”; việc ông Vương Hỗ Ninh và ông Hàn Chính tiếp xúc với các chính khách nước ngoài cũng gửi đi tín hiệu rằng cấp cao ĐCSTQ đang chờ đợi sự ra đi của ông Tập.

Vương Hỗ Ninh và Hàn Chính gặp gỡ các nhân vật chính trị nước ngoài

Tình hình chính trị của ĐCSTQ hiện nay cho thấy đầy bí ẩn, trên mạng lan truyền nhiều tin đồn về việc ông Tập Cận Bình mất quyền lực, cũng như thân tín của ông là Hà Vệ Đông bị bắt và giam giữ tại Bệnh viện 301.

• Tin đồn: Việc thoái vị của ông Tập Cận Bình chỉ còn chờ thông báo chính thức
• Triệu Lan Kiện: Phó Chủ tịch Quân ủy ĐCSTQ Hà Vệ Đông bị giam ở Bệnh viện 301

Từ ngày 17 đến 18/3, ông Tập Cận Bình đã đến Quý Châu để khảo sát. Sau đó từ ngày 19 đến 20/3, ông tiếp tục chuyến khảo sát tại Vân Nam.

Trong khi ông Tập đang đi khảo sát ở Quý Châu và Vân Nam, Phó Chủ tịch nước Trung Quốc Hàn Chính đã gặp Thị trưởng Thành phố Tài chính London, Nicholas Lyons, tại Bắc Kinh vào ngày 18/3. Ngày 20/3, Chủ tịch Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (gọi tắt là Hội nghị Chính Hiệp) Vương Hỗ Ninh cũng có cuộc gặp với Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni và Thái hậu Monineath tại Bắc Kinh.

Vương Hỗ Ninh xuất hiện với tư thế “nhân vật số một”?

Nhà bình luận chính trị người Hoa tại Mỹ, ông Trần Phá Không, trong chương trình truyền thông cá nhân của mình đã cho rằng việc ông Vương Hỗ Ninh và ông Hàn Chính liên tiếp có các cuộc gặp cấp cao với khách quốc tế là một hiện tượng đáng chú ý.

Ông nhận định rằng việc ông Vương Hỗ Ninh tiếp kiến Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni và Thái hậu Monineath là không hợp thông lệ. Bởi lẽ, ông Vương Hỗ Ninh chỉ giữ chức Chủ tịch Chính Hiệp, đồng thời xếp thứ tư trong Ban Thường vụ Bộ Chính trị. Trong khi đó, theo nguyên tắc ngoại giao, một nguyên thủ quốc gia như Quốc vương Campuchia lẽ ra phải được tiếp đón bởi Chủ tịch nước Trung Quốc, tức nguyên thủ quốc gia tương ứng.

Ông Trần Phá Không chỉ ra rằng một trong những ý nghĩa của việc này là để đánh tiếng. Campuchia có mối quan hệ đặc biệt với ĐCSTQ. Nếu Trung Quốc muốn tiết lộ thông tin, họ thường thông qua các nước như Campuchia, Singapore và Việt Nam để ngầm báo hiệu về những thay đổi trong giới lãnh đạo cấp cao. Lần này, ĐCSTQ đã chọn Campuchia để làm điều đó.

Một ý nghĩa khác mang tính biểu tượng, đó là khả năng ông Vương Hỗ Ninh có thể thay thế ông Tập Cận Bình để trở thành Tổng Bí thư. Trong 3 quyền lực lớn của ĐCSTQ—Đảng, Chính phủ và Quân đội—thì Đảng đứng đầu, vì vậy Tổng Bí thư có vị trí cao hơn Chủ tịch Quân ủy Trung ương và Chủ tịch nước. “Do đó, ông Vương Hỗ Ninh xuất hiện với tư thế của người đứng đầu, gặp gỡ Quốc vương và Thái hậu Campuchia. Thân phận này mang một hàm ý rất mạnh mẽ.”

Ngoài ra, ông Hàn Chính hiện là Phó Chủ tịch nước. Nếu ông Tập Cận Bình gặp vấn đề, “trong giai đoạn chuyển tiếp, có thể ông Hàn Chính sẽ thay thế và thăng chức lên làm Chủ tịch nước”. Điều này đã được quy định trong các điều khoản pháp luật. Vì vậy thời gian qua, ông Hàn Chính đã tích cực gặp gỡ một số chính khách nước ngoài. “Lần này, ngay khi ông Tập Cận Bình đến Quý Châu, ông Hàn Chính đã có cuộc gặp với Thị trưởng Khu tài chính London. Hai hình ảnh này rất khác thường.”

Trước đó, ông Tập Cận Bình dường như đã ngừng các hoạt động gặp gỡ quan chức nước ngoài, trong khi ông Hàn Chính lại tiếp đón Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Ngoại trưởng New Zealand.

Ông cho rằng nếu ông Tập nắm quyền, hoặc nếu ông ấy vẫn tự tin với tư cách là chủ tịch nước, thì ông ấy nên gặp các quan chức nước ngoài này.

“Vì vậy, tín hiệu phát đi rất rõ ràng: có khả năng giới lãnh đạo cấp cao của ĐCSTQ đang chờ đợi ông Tập Cận Bình ra đi, tức là thời điểm có lẽ đã gần kề. Điều này có thể xảy ra tại Hội nghị Trung ương 4 hoặc Đại hội 21 của ĐCSTQ. Nếu diễn ra tại Đại hội 21, thì đó sẽ là một cuộc chuyển giao quyền lực chính thức. Tuy nhiên, có vẻ như Tập Cận Bình vẫn chưa chịu khuất phục, ông ta vẫn đang thúc đẩy các hoạt động xây dựng Đảng thông qua Thái Kỳ và Lý Hy,” ông Trần Phá Không nhận định.

Gần đây có tin đồn ông Hà Vệ Đông, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương và là thân tín của ông Tập Cận Bình, đã bị bắt điều tra. Ông Trần Phá Không cho rằng đây là hậu quả của việc ông Tập, thông qua ông Hà Vệ Đông, âm mưu thực hiện một cuộc “đảo chính” nhưng thất bại. Phe của ông Trương Hựu Hiệp đã nhận được sự ủng hộ từ các chính khách lão thành và thế hệ “hồng nhị đại”, qua đó đập tan ý đồ “đảo chính” của phe Tập. Trước đó, ông Miêu Hoa cũng từng tìm cách tiến hành “đảo chính” nhưng đã bị thanh trừng.

Ông Trần Phá Không chỉ ra rằng ông Tập đã đổ bệnh tại Hội nghị Trung ương 3, khiến cục diện chính trị bất ngờ thay đổi. Tại Hội nghị này, giới lãnh đạo cấp cao đã đạt được một loạt thỏa thuận, trong đó ông Trương Hựu Hiệp tạm thời nắm quyền điều hành Quân ủy Trung ương, từng bước loại bỏ cơ chế “Chủ tịch Quân ủy chịu trách nhiệm toàn diện”. Tuy nhiên, phe của ông Tập không chấp nhận điều này, và đã liên tục phản công thông qua Thái Kỳ, Lý Hy và Hà Vệ Đông.

Ông Trần nói: “Trước đây tôi đã nói rằng nếu Hà Vệ Đông không tuân thủ thỏa thuận tại Hội nghị Trung ương 3 và đối đầu với ông Trương Hựu Hiệp, ông ta có thể sẽ bị bắt giam. Kết quả là chỉ vài ngày sau, vào ngày 11/ 3, có tin đồn rằng ông ta đã bị bắt. Hiện tại, vẫn chưa rõ ông Hà Vệ Đông thực sự đang bị bệnh nặng và phải nằm ở Bệnh viện 301, hay thực chất đã bị bắt giữ và giam lỏng trong bệnh viện này.”

Ông Tập đã trở thành “chỉ huy không lính”

Ông Triệu Lan Kiện, cựu nhân vật truyền thông Trung Quốc Đại Lục, tiết lộ rằng sau khi ông Hà Vệ Đông bị bắt, ông ta đã bị giam giữ trong Bệnh viện 301 với lý do mắc bệnh tim.

Ông Triệu Lan Kiện cho biết ông Hà Vệ Đông từ lâu đã là một thành viên quan trọng trong vòng tròn quyền lực quân sự của ông Tập Cận Bình. Ông từng giữ chức Tư lệnh Chiến khu Đông bộ, trực tiếp phụ trách các vấn đề liên quan đến eo biển Đài Loan, và có tầm ảnh hưởng lớn trong cả Đảng và quân đội. Sự kiện bất ngờ lần này cho thấy, quân đội ĐCSTQ có thể sẽ tiếp tục đối mặt với một đợt rung chuyển lớn trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao.

Nhà bình luận độc lập Thái Thận Khôn cho rằng nếu ông Hà Vệ Đông thực sự xảy ra chuyện, điều này có nghĩa là ông Tập Cận Bình đã đánh mất quyền kiểm soát đối với quân đội. Điều này có thể dẫn đến những biến động lớn trong nền chính trị của ĐCSTQ.

Từ ngày 19 đến 20/3, ông Tập đã có chuyến thị sát tại tỉnh Vân Nam. Trong thời gian này, vào ngày 20/3, tại Côn Minh, ông ấy đã gặp gỡ các sĩ quan từ cấp thượng tá trở lên của lực lượng quân đội ĐCSTQ đóng tại đây, cùng với các tấm gương tiên tiến ở cấp cơ sở và đại diện nhân sự dân sự. Tuy nhiên, trong bức ảnh chụp tại sự kiện này, hai người ngồi bên cạnh ông Tập Cận Bình không phải là Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trương Hựu Hiệp và Hà Vệ Đông. Điều này làm dấy lên nhiều suy đoán về tình hình nội bộ của quân đội và vị thế quyền lực của ông Tập Cận Bình.

Nhà bình luận Đường Tĩnh Viễn trên kênh truyền thông cá nhân của mình nhận định rằng đây là một hiện tượng kỳ lạ. Theo quy định của ĐCSTQ, “bất cứ khi nào ông Tập Cận Bình đi thị sát quân đội địa phương, ít nhất phải có một phó chủ tịch quân ủy Trung ương đi cùng”. Nhưng lần này, khi ông Tập đến Côn Minh, chỉ có Chủ nhiệm Văn phòng Quân ủy Phương Vĩnh Tường tháp tùng. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử xuất hiện một cảnh tượng như vậy, làm dấy lên nhiều suy đoán về sự thay đổi quyền lực trong quân đội.

Ông Đường Tĩnh Viễn chỉ ra rằng đây là một bằng chứng gián tiếp cho thấy ông Hà Vệ Đông đã xảy ra chuyện. Bởi vì, khả năng cả hai phó chủ tịch quân ủy trung ương cùng lúc bị bệnh phải nhập viện 301, hoặc cùng có việc quan trọng đến mức không thể tháp tùng ông Tập gần như bằng không. Mọi người đều biết rằng kỳ họp “Lưỡng hội” vừa kết thúc, trong Đảng không có sự kiện trọng đại nào khác. Vậy mà cả hai phó chủ tịch quân ủy đều không xuất hiện để tháp tùng ông Tập khi ông ấy thị sát quân đội địa phương, rõ ràng đây là một hiện tượng bất thường. Điều này cho thấy rất có thể đã có chuyện lớn xảy ra trong nội bộ quân đội.

Việc ông Hà Vệ Đông vắng mặt có thể có thể lý giải rằng ông ấy đã bị bắt và bị giam trong Bệnh viện 301. Nhưng tại sao ông Trương Hựu Hiệp cũng không tháp tùng ông Tập? 

Một lời giải thích hợp lý là ông Trương Hựu Hiệp có thể cho rằng ông ấy không còn cần phải đi cùng ông Tập nữa. Ông Đường Tĩnh Viễn phân tích: “Nói cách khác, chính quyền có thể đã cố ý sắp đặt như vậy để phát đi một tín hiệu chính trị quan trọng: Tập Cận Bình giờ đây chỉ còn là một ‘tướng không quân’, không còn thực quyền trong quân đội nữa.”

Từ những dấu hiệu kỳ lạ như: Ông Vương Hỗ Ninh và ông Hàn Chính dường như đang thay thế ông Tập Cận Bình đảm nhiệm các chức trách của tổng bí thư và chủ tịch nước, ông Tập Cận Bình đi thị sát quân đội địa phương mà không có phó chủ tịch quân ủy trung ương đi cùng, hàng loạt thân tín của ông Tập lần lượt gặp chuyện, có thể thấy rằng những tin đồn lan truyền trên mạng về việc ông Tập Cận Bình đang dần mất quyền lực không phải là vô căn cứ.