Thị trưởng Bắc Kinh kế nhiệm ông Lý Cường làm Bí thư Thượng Hải

Ngày 28/10, ông Trần Cát Ninh (Chen Jining), thành viên mới của Bộ Chính trị, kiêm Thị trưởng Bắc Kinh, đã được bổ nhiệm thay thế ông Lý Cường (Li Qiang) giữ chức Bí thư Thành ủy Thượng Hải. Trước đó, ngoại giới từng dự đoán ông Trần Cát Ninh sẽ kế vị ông Thái Kỳ (Cai Qi) và cai quản Bắc Kinh.

Sau Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc (Đại hội 20 của ĐCSTQ), nhân sự cấp cao bắt đầu có sự điều chỉnh mạnh mẽ.

Sáng ngày 28/10, Tân Hoa Xã, cơ quan truyền thông chính thức của ĐCSTQ đưa tin, mới đây Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ đã quyết định: Ông Lý Cường sẽ thôi giữ chức Bí thư, Thường vụ và Ủy viên của Thành ủy Thượng Hải; ông Trần Cát Ninh sẽ kế nhiệm những chức vụ trên.

Thuận theo việc ông Lý Cường, ông Thái Kỳ – Bí thư Thành ủy Bắc Kinh, và ông Lý Hy (Li Xi) – Bí thư Tỉnh ủy Quảng Đông vào Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị mới sau Đại hội 20, các “lãnh đạo cao nhất” ở Thượng Hải, Bắc Kinh và Quảng Đông đều sẽ đổi chủ.

Theo thông tin công khai, ông Trần Cát Ninh (SN 1964, 58 tuổi, quê ở Lê Thụ, tỉnh Cát Lâm) không có quan hệ gì với ông Tập Cận Bình trong những năm đầu, là một quan chức về kỹ thuật được ông Tập đề bạt.

Sau khi lấy bằng thạc sĩ tại Khoa Kỹ thuật Môi trường thuộc Đại học Thanh Hoa, ông đã đến Vương quốc Anh để nghiên cứu thêm. Ông lần lượt theo học Khoa Hóa sinh tại Đại học Brunel và Khoa Kỹ thuật Xây dựng tại Đại học Hoàng gia London, và lấy bằng tiến sĩ.

Từ tháng 2/2006, ông Trần Cát Ninh giữ chức Phó hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng điều hành và Hiệu trưởng Đại học Thanh Hoa (cấp Thứ trưởng); Bí thư Tổ đảng kiêm Bộ trưởng Bộ Bảo vệ Môi trường.

Từ tháng 5/2017, ông giữ chức vụ Phó Bí thư Thành ủy Bắc Kinh, kiêm Phó Thị trưởng, Bí thư Tổ đảng, Phó Bí thư Tổ đảng Ban Tổ chức Olympic Mùa đông Bắc Kinh.

Đầu năm 2018, ông Trần Cát Ninh (khi đó 54 tuổi) trở thành Thị trưởng trẻ nhất của Bắc Kinh trong hơn 30 năm qua. Ngày 23/10, ông nhậm chức Ủy viên Cục Chính trị của Ủy ban Trung ương ĐCSTQ tại Đại hội 20.

Ngày 23/10, ông Lý Cường trở thành ủy viên số 2 của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị khóa 20 của ĐCSTQ, dự kiến ​​sẽ kế nhiệm ông Lý Khắc Cường, trở thành Thủ tướng Trung Quốc vào tháng Ba năm sau.

Ông Lý Cường (63 tuổi) được biết đến là một thành viên của “Tân binh Chi Giang” (Phe cánh của ông Tập). Khi ông Tập nắm quyền ở Chiết Giang từ năm 2002 – 2007, ông Lý Cường được thăng làm Tổng bí thư Tỉnh ủy Chiết Giang vào năm 2004, trở thành “bí mật lớn” của ông Tập.

Sau đó, ông giữ chức Phó Bí thư Tỉnh ủy Chiết Giang, Bí thư Ủy ban Chính trị và Pháp luật, kiêm Tỉnh trưởng tỉnh Chiết Giang. Từ năm 2016, ông Lý Cường giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Giang Tô, kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Thường vụ Nhân đại (Đại hội Đại biểu nhân dân) tỉnh Giang Tô.

Tại Đại hội 19 của ĐCSTQ năm 2017, ông được bầu làm Ủy viên Bộ Chính trị Trung ương, Bí thư Tỉnh ủy Giang Tô, Chủ nhiệm Ủy ban Thường vụ Nhân đại tỉnh Giang Tô. Năm 2017, ông được bổ nhiệm làm Bí thư Thành ủy Thượng Hải.

Nhưng ông Lý Cường chưa từng có kinh nghiệm làm việc trong chính quyền trung ương như những người tiền nhiệm. Ông cũng chưa từng làm bộ trưởng hay phó thủ tướng.

Nghĩa là, sau Cách mạng Văn hóa, ông Lý Cường là quan chức đầu tiên được trực tiếp thăng chức thủ tướng từ cấp tỉnh thành, mà không có bất kỳ kinh nghiệm làm việc nào với chính quyền trung ương.

Ngày 27/10, ông Charles Boustany, Cố vấn của “Văn phòng Nghiên cứu Châu Á Quốc gia” (National Bureau of Asian Research), một viện nghiên cứu chính sách của Hoa Kỳ, nói với VOA rằng kinh nghiệm của ông Lý Cường dường như không đủ để ông ấy có thể đảm nhiệm vị trí thủ tướng.

Ông nói: “Ông ấy dường như không có bất kỳ kinh nghiệm nào làm việc trong chính quyền trung ương. Kinh nghiệm của ông ấy về kinh tế có thể không phải là kinh nghiệm mà Trung Quốc cần, để giải quyết các vấn đề lớn mà Trung Quốc phải đối mặt, như nợ và tác động của chính sách Zero-COVID.”

Trong một chương trình trên kênh truyền thông cá nhân, nhà bình luận Chương Thiên Lượng (Zhang Tianliang) người Hoa tại Mỹ nói rằng: “Có lẽ sau Đại hội 20, ông Tập Cận Bình sẽ đẩy mạnh việc thanh trừng kẻ thù chính trị phe Giang trên quy mô lớn.” Quan sát cũng cho thấy “làn sóng thay máu” quan chức chủ chốt trong hệ thống này đã xảy ra tại nhiều khu vực.