Hôm thứ Ba (28/5), Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc đã công bố một số quy định về việc “kiểm tra điện thoại di động khi nhập cảnh”, và giải thích rằng động thái này chỉ nhắm vào “các cá nhân và tổ chức liên quan đến công tác phản gián”, nhưng không thể dập tắt những lo ngại của dư luận.
Trong thời điểm Chính phủ Trung Quốc đang thu hút đầu tư nước ngoài để đối phó với khó khăn kinh tế, liệu lời giải thích trên của Bộ An ninh Quốc gia có xoa dịu được nỗi lo lắng về sự an toàn của người dân khi nhập cảnh vào Trung Quốc?
Ngày 26/4, Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc đã công bố “Quy định về Thủ tục Thực thi Luật Hành chính An ninh của các Cơ quan An ninh Quốc gia” và “Quy định thủ tục của các Cơ quan An ninh Quốc gia trong việc Xử lý các Vụ án Hình sự”. Nội dung đề cập rằng “các quan chức thực thi pháp luật” sẽ có quyền “kiểm tra các thiết bị điện tử”.
Hôm thứ Ba (28/5), tài khoản WeChat chính thức của Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc đã đăng một bài viết có tiêu đề “Lý lẽ vô lý về việc ‘kiểm tra điện thoại di động khi nhập cảnh’ có thể bị dập tắt”.
Bài viết cáo buộc, “các thế lực thù địch chống Trung Quốc ở nước ngoài” đã nhân cơ hội này tung tin đồn, bôi nhọ và gây rối, đồng thời cố tình bịa chuyện rằng “mọi người vào Trung Quốc đều sẽ bị kiểm tra điện thoại di động”.
Bài viết nêu rõ các quy định mới là nhằm ngăn chặn và trừng phạt một cách hiệu quả các hoạt động gián điệp bất hợp pháp, đồng thời có 3 “tiêu chuẩn kiểm tra rõ ràng và nghiêm ngặt”.
Thứ nhất, điều kiện tiên quyết khi kiểm tra là nhằm thực hiện nhiệm vụ phản gián theo quy định của pháp luật.
Thứ hai, đối tượng kiểm tra phải là “các cá nhân và tổ chức có liên quan” liên quan đến công tác phản gián, như nghi phạm gián điệp bí mật chụp ảnh các khu vực cấm quân sự, các đơn vị liên quan bí mật, v.v. Đối tượng nhắm tới không thể là những người không liên quan, chứ đừng nói đến “người nhập cư phổ thông”.
Thứ ba, đây là quy trình kiểm tra phải được người phụ trách cơ quan an ninh quốc gia cấp quận, huyện trở lên phê duyệt.
Bắt đầu từ tháng Bảy, nhân viên an ninh quốc gia Trung Quốc sẽ tiến hành kiểm tra ngẫu nhiên các thiết bị liên lạc cá nhân. Tuyên bố của Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc hôm thứ Ba (28/5) dường như cũng nhấn mạnh rằng “không phải tất cả mọi người đều bị kiểm tra”.
Tuy nhiên, ông Thomas J. Duesterberg, chuyên gia kinh tế toàn cầu tại Viện Hudson, một tổ chức tư vấn của Washington, tin rằng không thể yên tâm về 3 nguyên tắc thanh tra của cơ quan an ninh quốc gia Trung Quốc. Vì nội dung của chúng không rõ ràng và cũng khá mơ hồ, hơn nữa cấp bậc của cán bộ phê duyệt rà soát cũng không cao.
Ông Duesterberg cảnh báo, các quy định mới chắc chắn sẽ có tác động tiêu cực đến kế hoạch thu hút đầu tư nước ngoài và sinh viên nước ngoài của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình.
Ông tin rằng động thái của Trung Quốc có thể gây ra một loại hiệu ứng ớn lạnh nào đó, cảnh báo rằng điện thoại di động của tất cả những người đi du lịch đến Trung Quốc có thể sẽ bị kiểm tra. Vì vậy người nhập cảnh phải tự kiểm duyệt và tránh lưu trữ nội dung nhạy cảm trên điện thoại di động của họ.
Ông Hạ Nghiệp Lương (Xia Yeliang), cựu chuyên gia kinh tế của Đại học Bắc Kinh sống ở Hoa Kỳ, tin rằng mặc dù động thái này chủ yếu nhắm vào những người nhập cư gốc Hoa, nhưng chắc chắn nó sẽ làm tăng thêm sự bất an của người phương Tây về Trung Quốc.
Đối với những sinh viên quốc tế, những người có quan điểm tự do và dân chủ hơn, hễ đã đưa ra nhận xét về Trung Quốc trên Internet hải ngoại, thậm chí chỉ nói chuyện về những chủ đề như vậy với bạn bè, thì quy định mới này sẽ là một yếu tố cần được cân nhắc khi về nước. Họ không thể chỉ quan tâm tới việc mua vé máy bay và bay về nước như trước kia.
Putin: Nếu Mỹ muốn chiến thì Nga cũng phải theo, và tên lửa bắn vào…
HĐGSNN vừa công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm…
Ông Vương Đình Huệ có sai phạm trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; vi…
Ông Musk và ông Ramaswamy đã cùng chấp bút một bài xã luận đăng trên…
Quân đội Ukraine thông báo trong sáng Thứ Năm Nga đã tiến hành không kích…
Hai nước Việt Nam-Malaysia vừa nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện,…