(Ảnh lấy mẫu máu, minh họa từ Shutterstock)
Sau khi thành phố Tích Lâm Hạo Đặc (Xilinhot), khu tự trị Nội Mông, tiến hành thu thập mẫu máu tập trung từ các cư dân nam giới, huyện Bình Vũ thuộc thành phố Miên Dương, tỉnh Tứ Xuyên cũng bắt đầu thực hiện công việc này, gây ra sự chú ý trong dư luận. Nhiều học giả đã đăng bài chỉ trích, cho rằng đây là một hành vi rõ ràng và nghiêm trọng vi phạm pháp luật.
Ngày 23/10, một cư dân huyện Bình Vũ đăng trên nền tảng chính thức của chính quyền trực tuyến “Hỏi Chính quyền Tứ Xuyên” rằng tất cả nam giới trong mỗi hộ gia đình ở thôn Song An, thị trấn Long An đều bị yêu cầu tham gia lấy mẫu máu. Người này đặt câu hỏi liệu việc đó có phải là hành động thu thập mang tính cưỡng ép và không phân biệt hay được thực hiện dựa trên nguyên tắc tự nguyện, và liệu có văn bản pháp lý nào làm căn cứ cho việc này hay không. Cư dân này bày tỏ lo ngại rằng thông tin cá nhân của mình có thể bị rò rỉ, đồng thời cho biết khu vực này đã từng tiến hành thu thập mẫu ADN ba năm trước.
Ngày 28/10, Cục Công an huyện Bình Vũ trả lời rằng việc thu thập mẫu máu lần này bao phủ tất cả nam công dân trong toàn huyện, nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu ADN quốc gia, phục vụ hiệu quả cho công tác phòng ngừa tội phạm, trấn áp các hành vi vi phạm pháp luật và duy trì ổn định xã hội. Cơ quan này cho biết hoạt động được thực hiện theo quy định của Luật Tố tụng Hình sự cùng các luật và quy định liên quan khác, và do cơ quan công an tổ chức tiến hành theo đúng pháp luật.
Cục Công an cũng cho biết, công tác này có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân, đồng thời nâng cao trình độ quản lý an ninh trật tự xã hội. Cơ quan này cam kết rằng trong quá trình triển khai cụ thể, họ sẽ giải thích rõ ràng cho người được lấy mẫu về mục đích của việc thu thập. Tất cả các mẫu máu cùng thông tin cá nhân liên quan sẽ được quản lý bảo mật nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho dữ liệu, không để rò rỉ hoặc bị sử dụng cho các mục đích phi cảnh vụ.
Ngày 31/10, giáo sư Luật hình sự Lao Đông Yến của Đại học Thanh Hoa đã đăng bài trên Weibo bày tỏ sự nghi ngờ: “Cơ quan công an địa phương thu thập ADN của toàn bộ nam giới cư trú trong khu vực thì dựa vào căn cứ pháp lý nào? Luật Tố tụng Hình sự chỉ áp dụng cho nghi phạm và bị cáo trong các vụ án hình sự. Chẳng lẽ toàn bộ nam giới trong khu vực đều bị xem là nghi phạm và bị cáo hình sự sao?”
Bà Lao Đông Yến nói thêm: “Tôi thật sự thấy khó hiểu, tại sao một hành vi rõ ràng là trái pháp luật và quá đáng như vậy lại có rất ít người đứng ra phản đối? Nhiều người đàn ông chẳng lẽ không nên tự mình lên tiếng phản đối sao? Nếu họ không phản đối, thì lần sau sẽ đến lượt chính họ bị lấy mẫu ADN. Họ cảm thấy như vậy cũng không sao sao?”
Nhiều cư dân mạng ở Trung Quốc đại lục bày tỏ sự nghi ngờ: “Liệu dữ liệu được thu thập có được bảo vệ an toàn không? Tôi thực sự nghi ngờ điều đó”.
“Căn cứ pháp lý là gì, hãy công bố ra! Biện pháp nào để đảm bảo ‘an toàn tuyệt đối’, hãy công bố ra! Ai là người chịu trách nhiệm về an ninh dữ liệu, hãy công bố ra! Nếu không thể trả lời được những câu hỏi này, thì hãy lập tức dừng ngay hành vi vi phạm pháp luật này!”
“Thật quá vô lý!” “Nếu đến lượt tôi, tôi sẽ kiên quyết không hợp tác!”
“Ngoài ra, cách làm này coi tất cả nam giới là tội phạm tiềm ẩn khi không có bất kỳ bằng chứng hay nghi ngờ nào, vi phạm quyền riêng tư và quyền bảo vệ dữ liệu của công dân. Tôi không rõ liệu thông tin ADN của công dân có được xem là thông tin cá nhân và dữ liệu cá nhân hay không. Nếu đúng như vậy, thì hành động này của cảnh sát địa phương có thể đã vi phạm Luật Bảo vệ Thông tin Cá nhân và Luật An ninh Dữ liệu”.
Có người cho rằng, đây là cách chính quyền “thử nghiệm trong phạm vi nhỏ để kiểm tra mức độ phục tùng của người dân, chuẩn bị cho việc triển khai trên toàn quốc”. Cũng có người đặt câu hỏi: “Tại sao chỉ thu thập mẫu của nam giới?”
Người dùng mạng nước ngoài trên nền tảng X bình luận: “Ở khắp nơi trên Trung Quốc đều như vậy thôi! Trước tiên là thử nghiệm, rồi sau đó sẽ triển khai đồng loạt”.
“Chẳng phải chính quyền phi pháp của Tập Cận Bình đã có quá nhiều ‘hành vi vi phạm rõ ràng và nghiêm trọng’ rồi sao? Có gì lạ đâu?”
“Nếu chẳng may tôi có ‘kết quả tương thích’ với một lãnh đạo nào đó, tôi thậm chí không dám tưởng tượng chuyện gì sẽ xảy ra”.
“Thật buồn cười khi người Trung Quốc vẫn nghĩ rằng chính quyền Trung Quốc sẽ dùng thứ này để làm điều tốt! Các người có biết có bao nhiêu cảnh sát, nhân viên an ninh quốc gia và công chức ngồi trước máy tính cả ngày chỉ chờ cơ hội bán thông tin kiếm tiền không? Chỉ một chút thông tin cá nhân thôi cũng có thể bị lợi dụng để thực hiện các vụ lừa đảo trực tuyến. Bạn có chắc rằng thông tin di truyền của mình sẽ không bị dùng để ghép tạng — rồi một ngày nào đó bạn ‘đột nhiên qua đời’ không?”
Thực ra, trước khi việc thu thập mẫu máu nam giới được tiến hành ở Miên Dương, tỉnh Tứ Xuyên, thì thành phố Tích Lâm Hạo Đặc (Xilinhot), khu tự trị Nội Mông, đã thực hiện ‘chiến dịch’ này. Cục Công an thành phố Xilinhot đã ra thông báo cho biết, kể từ ngày 5/9, sẽ tiến hành thu thập tập trung mẫu máu của nam giới trong khu vực quản lý để đưa vào cơ sở dữ liệu ADN địa phương. Thông báo nêu rõ, mục đích của việc này là để hoàn thiện hơn nữa thông tin nhận dạng công dân, đồng thời có ý nghĩa quan trọng trong việc phòng ngừa tình trạng người già và trẻ em bị lạc, cũng như trong việc xác minh danh tính cá nhân.
Một nhân viên của Đồn Công an Chugulan thuộc Cục Công an thành phố Xilinhot cho tờ Tuần báo Tin tức Trung Quốc biết rằng, việc thực hiện hoạt động này nhằm phục vụ cho công tác xây dựng “Hệ thống Nghệ nhân Gia tộc Y-Ku”. Người này nói thêm rằng, việc lấy mẫu được thực hiện theo nguyên tắc tự nguyện của cư dân, không có yếu tố cưỡng ép. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn bày tỏ sự lo lắng, vì trong những năm gần đây, số vụ mất tích ở nhiều nơi tại Trung Quốc ngày càng tăng, và tin tức về nạn cưỡng bức thu hoạch nội tạng cũng thường xuyên được lan truyền.
Người dùng X có tên “Lão Mạn Channel” đã đăng cảnh báo vào ngày 22/9: “Đừng nghi ngờ gì nữa, đây chính là việc giới quý tộc đỏ đang sàng lọc và ghép tạng. Ở Trung Quốc không tồn tại cái gọi là cơ sở dữ liệu DNA theo quy định pháp luật; về mặt tài chính không có ngân sách liên quan, cũng chẳng có cơ quan quản lý nào phụ trách. Việc thông tin thu thập được sẽ được sử dụng thế nào để liên kết với từng công dân cũng hoàn toàn không có bất kỳ luật lệ hay quy định nào. Chỉ cần nhận được thông báo về việc thu mẫu máu quy mô lớn thế này, đừng chần chừ — hãy rời đi ngay lập tức”.
Các bình luận của cư dân mạng viết: “Người ta nói chính quyền địa phương hết tiền mà? Tôi nhớ xét nghiệm DNA khá đắt, lại còn làm quy mô lớn thế này — chắc là có vị lãnh đạo nào đó chưa tìm được ‘đối tượng phù hợp’ nên sốt ruột”.
“Những người đã bị lấy mẫu thì chờ chết đi, sớm muộn gì cũng sẽ bị ghép cho một ông chủ mới”.
Dự thảo sửa Luật Phòng chống tham nhũng nâng mức kê khai tài sản từ…
Không nói chuyện thị phi là tu dưỡng; không nhắc chuyện buồn là buông bỏ;…
Khoa học đã chứng minh rằng việc duy trì các mối quan hệ xã hội…
Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi đề xuất thuế 0,1% mỗi…
Cha mẹ cần ứng xử như thế nào để đồng hành cùng con, giúp con…
Bộ Xây dựng phê duyệt quy hoạch cảng Bà Rịa - Vũng Tàu đến 2030…