Trung Quốc: Luật sư bị cấm thảo luận về các vụ kiện nơi công cộng

Hiệp hội các Luật sư Trung Quốc đã đưa ra hướng dẫn mới, cấm các luật sư “cường điệu các vụ kiện” trên mạng hoặc trên các phương tiện truyền thông xã hội, tờ SCMP đưa tin hôm 23/10. Đây là động thái mới nhất nhằm thắt chặt quyền kiểm soát việc hành nghề luật sư tại quốc gia cộng sản.

Các hướng dẫn về đạo đức được Hiệp hội Luật sư Toàn Trung Quốc thông qua tuần trước có hiệu lực ngay lập tức. 

ĐCSTQ đã mở rộng phạm vi kiểm soát vào hệ thống luật pháp với những quy định chặt chẽ hơn nhằm quản lý đội ngũ luật sư kể từ “cuộc đàn áp 709” năm 2015, trong đó khoảng 300 luật sư nhân quyền, nhân viên hỗ trợ pháp lý và các nhà hoạt động trên khắp đất nước bị khai trừ.

Một bản hướng dẫn được Hiệp hội ban hành nói rằng một “số ít luật sư” đã “bình luận không thích hợp” hoặc làm lộ chi tiết để “cường điệu các vụ án của họ.” Bản hướng dẫn nói thêm rằng hướng dẫn được thiết kế để củng cố đạo đức nghề nghiệp và thực thi kỷ luật bằng cách ngăn các luật sư công bố chi tiết các vụ án trên mạng internet, phương tiện truyền thông hoặc với gia đình các khách hàng. 

“Một số [luật sư] công khai các vụ kiện trên mạng để cho phép “công luận xét xử” trong khi một số vi phạm quyền riêng tư của khách hàng, xúc phạm và phỉ báng người xử lý vụ kiện, lăng mạ đối thủ và đánh lừa công luận nhằm gây ảnh hưởng trình tự tố tụng,” bản hướng dẫn nói.

Các luật sự cũng không được phép tổ chức kiến nghị, họp báo, công bố thư ngỏ hay dính líu đến việc “kích động dư luận” nhằm mục đích khuấy đảo dư luận để tác động đến quyết định của toà án, theo bản hướng dẫn.

Hướng dẫn cũng nhấn mạnh rằng các luật sư không được công bố các tài liệu, video, hoặc hình ảnh mà không có sự chấp thuận của tòa án. 

Quy định này áp dụng trong các vụ kiện ở giai đoạn hậu xét xử, bao gồm kháng cáo và tái thẩm.

Theo các biện pháp mới, các bình luận về chính sách quốc gia, sự kiện công cộng và tất cả các vấn đề pháp lý không được phép “xa rời học thuyết của đảng hoặc kích động bất đồng chính kiến chống đảng và chính phủ.”

“Hiệp hội Luật sư sẽ tăng cường một cách thích đáng việc bồi dưỡng đạo đức và kỷ luật nghề nghiệp cho các luật sư để làm rõ ranh giới nghề nghiệp và lằn ranh đỏ của họ,” bản hướng dẫn cho biết, bổ sung là những người vi phạm chúng sẽ bị đối mặt với việc điều tra.

Xie Yanyi, một cựu luật sư nhân quyền đã bị thu hồi giấy phép hành nghề vào năm 2018 sau vụ đàn áp 709, mô tả những quy tắc mới là “vi hiến và bất hợp lý”, nói thêm rằng chúng “hạn chế một cách khắc nghiệt khả năng các luật sư tối đa hoá quyền lợi của khách hàng thông qua bào chữa.”

“Tối đa hoá quyền lợi của khách hàng trong giới hạn luật định là một yêu cầu nghề nghiệp đối với các luật sư. Chúng ta ở đây để nói lên sự thật và đấu tranh chống bất công. Hạn chế tự do phát ngôn của luật sư trong phạm vi công cộng về cơ bản là cấm đoán tự do ngôn luận toàn bộ nghề nghiệp pháp lý,” ông Xie cho biết.

“Cấm các luật sư phát biểu chống những thực tiễn pháp lý bất công và phi pháp sẽ chỉ hỗ trợ thêm các hoạt động “hộp đen”, ông bổ sung, đề cập đến các vụ án thiếu minh bạch và thiếu việc kiểm soát và giám sát. 

Peng Jian, một luật sư có chứng chỉ hành nghề đã bào chữa một số vụ án nhân quyền, cũng chỉ trích hướng dẫn là “không chuyên nghiệp về mặt pháp lý” vì sử dụng các từ ngữ như  “kích động” và nhạy cảm”.

“Điều này có nghĩa là biến các luật sư thành những người trung thành với đảng, khiến họ phụ thuộc vào chính phủ, viện kiểm sát và tòa án thay vì phục vụ khách hàng của họ,” ông Pang nói.

“Điều này cũng làm suy yếu nghiêm trọng quyền tự do phát biểu của luật sư đồng thời trong làm họ tê liệt trong cuộc chiến chống bất công.”

Ngân Hà (theo SCMP)

Xem thêm: