Trung Quốc phát triển chatbot quán triệt “Tư tưởng Tập Cận Bình”

Về đào tạo trí tuệ nhân tạo (AI) tại xã hội toàn trị Trung Quốc, để kiểm soát quyền tự do ngôn luận và cạnh tranh với chatbot ChatGPT do công ty công nghệ Open AI của Mỹ phát triển, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang nỗ lực phát triển chatbot quán triệt “Tư tưởng Tập Cận Bình”.

Theo Financial Times (FT), nhà cầm quyền ĐCSTQ sẽ sớm ra mắt một chatbot quán triệt “Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc trong thời đại mới”. Sau khi ứng dụng mô hình ngôn ngữ lớn trong huấn luyện bằng nguồn dữ liệu khổng lồ của nhà cầm quyền để đảm bảo AI hiểu hết Tư tưởng Tập Cận Bình, chatbot ra đời với hy vọng cạnh tranh với ChatGPT của Mỹ.

Tờ FT dẫn nguồn tin cho hay, chatbot do nhà cầm quyền Trung Quốc phát triển vẫn đang được thử nghiệm tại một trung tâm nghiên cứu và phát triển thuộc Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc, nhưng cuối cùng nó có thể được cung cấp cho công chúng và hỗ trợ trả lời câu hỏi, tạo báo cáo, tóm tắt thông tin, cũng như các chức năng như dịch tiếng Trung và tiếng Anh.

Thông tin chỉ ra việc ra mắt chatbot cho thấy xu hướng chính quyền Trung Quốc tích cực quảng bá “Tư tưởng Tập Cận Bình”, trong 10 năm qua có hơn chục cuốn sách đã được xuất bản mang tên Tập Cận Bình và trong nhiều năm luôn nằm trong danh sách bán chạy nhất tại Trung Quốc; các nền tảng truyền thông lớn tại Trung Quốc như Tencent, NetEase thường lưu ở vị trí top đầu các bài báo mà nhà cầm quyền công bố; học sinh từ 10 tuổi được yêu cầu nghiên cứu triết lý chính trị của Tập Cận Bình; nhà cầm quyền ĐCSTQ còn cho ra mắt app “Cường quốc học Tập Cận Bình” (Xuexi Qiangguo) để đảm bảo 100 triệu đảng viên ĐCSTQ quán triệt; năm 2018, Tư tưởng Tập Cận Bình cũng đã được ghi vào Hiến pháp Trung Quốc.

Nan đề AI tạo sinh thiếu dữ liệu tiếng Trung Quốc

Đồng thời, chính quyền ĐCSTQ đã có những quy định nghiêm ngặt về chatbot AI. Vào tháng Bảy năm ngoái, Cục Quản lý Không gian mạng ĐCSTQ đã công bố “Các biện pháp tạm thời để quản lý Dịch vụ AI tạo sinh”, trong đó yêu cầu chatbot quán triệt các giá trị cốt lõi xã hội chủ nghĩa, không được kích động lật đổ quyền lực ĐCSTQ, lật đổ hệ thống xã hội chủ nghĩa hoặc gây nguy hiểm cho an ninh và lợi ích quốc gia của ĐCSTQ, làm suy yếu đoàn kết dân tộc và ổn định xã hội, đồng thời yêu cầu các công ty phát triển phải chịu trách nhiệm về nội dung do robot của họ đưa ra.

Bài báo của FT có nhận định rằng các quy định liên quan nêu trên là một thách thức khó khăn đối với các nhà phát triển chatbot, bởi vì dữ liệu tiếng Trung cho mô hình ngôn ngữ đào tạo còn hạn chế, hầu hết đào tạo đều được thực hiện bằng tiếng Anh, dẫn đến AI tạo sinh (Generative AI) rất dễ rơi vào tình huống không tuân thủ các chuẩn mực ngôn luận của ĐCSTQ. Về vấn đề này, những ‘gã khổng lồ’ công nghệ Trung Quốc Baidu và Alibaba cũng đã cố gắng hết sức để đảm bảo rằng các mô hình do họ tạo ra tránh chạm vào các vấn đề nhạy cảm. Khi người dùng đặt câu hỏi về các chủ đề nhạy cảm, chatbot của họ thường yêu cầu người dùng mở lại cuộc trò chuyện.

Để đảm bảo về tư tưởng, chính trị và hành động luôn nhất quán cao theo Trung ương Đảng với cốt lõi là Tổng Bí thư Tập Cận Bình, Hiệp hội An ninh Không gian mạng Trung Quốc (một tổ chức phi lợi nhuận có quan hệ với Cục Quản lý Không gian mạng ĐCSTQ) vào tháng 12 năm ngoái đã phát hành cơ sở dữ liệu chứa 100 triệu mẩu dữ liệu để cung cấp cho các nhóm đào tạo mô hình. Theo FT, dữ liệu chủ yếu của cơ sở dữ liệu này bao gồm các quy định và tài liệu chính sách của ĐCSTQ, các thông tin truyền thông và các ấn phẩm chính thức đã qua kiểm duyệt từ nhà nước Trung Quốc…