Trung Quốc tăng cường kiểm soát xuất khẩu UAV và các thiết bị liên quan

Trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Mỹ về việc tiếp cận công nghệ tiên tiến, hôm thứ Hai (31/7) Trung Quốc đã công bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chặt chẽ hơn đối với một số máy bay không người lái (UAV) hiệu suất cao và các thiết bị liên quan với lý do bảo vệ “an ninh và lợi ích quốc gia”.

• Đài Loan phát triển drone học từ chiến tranh Ukraine

Các cơ quan của Trung Quốc gồm Bộ Thương mại, Hải quan, Cục Khoa học và Công nghệ Quốc phòng, Cục Phát triển Thiết bị của Quân ủy Trung ương đã cùng đưa ra thông báo, theo đó kể từ ngày 1/9 sẽ kiểm soát xuất khẩu UAV hiệu suất cao và các mặt hàng liên quan; việc xuất khẩu các mặt hàng liên quan đến UAV có ảnh hưởng lớn đến an ninh quốc gia phải được sự chấp thuận của Bộ Thương mại kết hợp với các bộ phận liên quan.

Theo Reuters, những mặt hàng kiểm soát đó bao gồm một số động cơ UAV, máy laser, thiết bị liên lạc và hệ thống gây nhiễu chống UAV. Một phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố, các hạn chế cũng sẽ ảnh hưởng đến một số UAV tiêu dùng, trong khi bất kỳ UAV dân sự nào cũng không được xuất khẩu cho mục đích quân sự. Tuyên bố cũng cho biết chính quyền Trung Quốc đã thông báo cho các nước và khu vực liên quan.

Ngành sản xuất UAV của Trung Quốc có quy mô rất lớn, các sản phẩm được xuất khẩu sang nhiều thị trường bao gồm cả Mỹ. Một số nhà lập pháp Mỹ cho biết hơn một nửa số UAV được bán tại thị trường Mỹ là sản phẩm của công ty Trung Quốc DJI. DJI là thương hiệu UAV phổ biến nhất được các cơ quan an toàn công cộng Mỹ sử dụng.

Hôm thứ Hai, DJI cho biết rằng công ty luôn tuân thủ nghiêm ngặt và thực hiện luật pháp và quy định của các nước và khu vực có liên quan, bao gồm cả các yêu cầu kiểm soát xuất khẩu đối với Trung Quốc.

DJI cho biết: “Chúng tôi chưa bao giờ thiết kế và sản xuất các sản phẩm và thiết bị dùng trong quân sự, chúng tôi cũng chưa tiếp thị hoặc bán sản phẩm của mình để sử dụng trong các cuộc xung đột hoặc chiến tranh quân sự của bất kỳ nước nào”.

Đã có sự cố xảy ra vào tháng 3/2022 khi một nhà bán lẻ của Đức cáo buộc DJI làm rò rỉ dữ liệu về các địa điểm quân sự của Ukraine cho Nga, nhưng công ty DJI bác bỏ rằng tuyên bố này là hoàn toàn sai lệch.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết vào tháng 4 rằng truyền thông Mỹ và phương Tây đang lan truyền “những cáo buộc vô căn cứ” rằng Trung Quốc đã xuất khẩu UAV đến vùng chiến sự Ukraine, cáo buộc như vậy có ý đánh vào uy tín của công ty Trung Quốc.

Sau các bước gần đây của Mỹ nhằm thắt chặt hạn chế xuất khẩu các công nghệ chính sang Trung Quốc, bao gồm cả thiết bị sản xuất chip, tháng trước Trung Quốc đã công bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với một số kim loại được sử dụng rộng rãi trong sản xuất chip.

Hãng tin AP đưa tin, mặc dù Trung Quốc tuyên bố trung lập trong cuộc xâm lược Ukraine của Nga, nhưng trên thực tế họ vẫn là nước hỗ trợ chính cho Nga, bao gồm việc tăng đáng kể nhập khẩu sản phẩm năng lượng từ Nga và tăng cường xuất khẩu sang Nga sản phẩm và nguyên liệu của Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc đã gặp rắc rối trước các báo cáo rằng cả Nga và Ukraine đang sử dụng UAV do Trung Quốc sản xuất để do thám và có thể thực hiện các cuộc tấn công.

Tuần trước, sau khi một báo cáo tình báo của Mỹ cho biết Bắc Kinh có thể đã cung cấp thiết bị có thể được sử dụng trong các hoạt động quân sự ở Ukraine, hôm thứ Sáu (28/7) nhà chức trách Trung Quốc đã biện hộ rằng đó là hợp tác kinh tế và thương mại bình thường.

Dữ liệu hải quan Nga được báo cáo trích dẫn chỉ ra rằng doanh nghiệp quân sự nhà nước Trung Quốc đã cung cấp UAV, thiết bị định vị, phụ tùng máy bay chiến đấu và các hàng hóa khác.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Biden đã cảnh báo Bắc Kinh về những hậu quả nếu Trung Quốc ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga. Báo cáo tình báo của Mỹ không cho biết cụ thể thỏa thuận nào có thể kích hoạt trả đũa từ Mỹ.

Chính phủ Ukraine vào tháng 3/2022 cũng kêu gọi DJI ngừng bán UAV cho Nga. Kyiv cho biết quân đội Nga đang sử dụng UAV của Trung Quốc để giúp cho các cuộc tấn công tên lửa của Nga nhắm trúng mục tiêu.