Vì sao ông Chu Dung Cơ và Vương Kỳ Sơn bất ngờ lộ diện?

Mới đây, cựu Phó Chủ tịch nước Trung Quốc Vương Kỳ Sơn và cựu Thủ tướng Chu Dung Cơ bất ngờ xuất hiện trực tiếp hoặc gián tiếp, gây ra nhiều đồn đoán. Có người cho rằng việc ông Vương Kỳ Sơn đảm nhận vị trí Chủ tịch danh dự của Ban Cố vấn Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa – một tổ chức được ví như Trường Kinh doanh Harvard của Mỹ, là câu lạc bộ dành cho những người giàu nhất và có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực tài chính – có nghĩa là ông Tập Cận Bình đã thất thế; cũng có quan điểm cho rằng điều này là do nền kinh tế Trung Quốc quá tệ, người đứng đầu muốn để cho một số người khác cùng chịu trách nhiệm, cho nên tất nhiên cũng cần phải nhường một số quyền lực.

Ông Chu Dung Cơ bất ngờ “lộ diện”, ông Vương Kỳ Sơn có chức vụ quan trọng mới

Hôm 25/10/2024, cuộc họp năm 2024 của Ủy ban Cố vấn Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa đã được tổ chức tại Trường Kinh tế và Quản lý (Học viện Kinh tế và Quản lý) thuộc Đại học Thanh Hoa, 22 thành viên đã tham dự cuộc họp, trong đó có 18 thành viên ở ngoài Trung Quốc, Hồng Kông, Macao và Đài Loan. Sáng 25/10, trước cuộc họp, Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Đinh Tiết Tường đã gặp đại diện các thành viên Ủy ban Cố vấn tại Bắc Kinh.

Hôm 31/10/2024, tài khoản Wechat công khai của Trung Quốc Đại Lục “Văn hóa Khoa học Thanh Hoa” đã đăng một thông báo nói rằng một cuộc họp Ủy ban Cố vấn đã được tổ chức vào chiều ngày 25/10. Điều thu hút sự chú ý bên ngoài là ông Lý Lộ Minh, Hiệu trưởng Đại học Thanh Hoa và Phó chủ tịch Ủy ban Cố vấn Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa, lần đầu tiên chuyển lời chào đến các thành viên Ủy ban Cố vấn và các chuyên gia được mời đặc biệt có mặt tại cuộc họp.

Một đặc điểm đáng chú ý khác là ông Vương Kỳ Sơn đã kế nhiệm ông Chu Dung Cơ làm Chủ tịch danh dự của Ủy ban Cố vấn Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa, đồng thời đã gặp và tổ chức tiệc chiêu đãi với đại diện các thành viên Ủy ban Cố vấn tại Nhà khách Điếu Ngư Đài ở Bắc Kinh vào buổi tối hôm đó. Tham gia sự kiện này không chỉ có ông Chu Tiểu Xuyên, Phó Chủ tịch Diễn đàn Châu Á Bác Ngao và nguyên Thống đốc Ngân hàng Trung ương; ông Lưu Minh Khang, nguyên Chủ tịch Ủy ban Điều tiết Ngân hàng Trung Quốc; ông Quách Thụ Thanh, nguyên Bí thư Đảng ủy Ngân hàng Trung ương, còn có ông Chu Vân Lai, con trai cả của Chu Dung Cơ.

Có một số doanh nhân nổi tiếng của Trung Quốc và nước ngoài trong số các thành viên của Ủy ban Cố vấn này, và chủ tịch hiện tại của Ủy ban này là giám đốc điều hành Apple Tim Cook. Ông Chu Dung Cơ là Viện trưởng của học viện và Chủ tịch danh dự đầu tiên của Ủy ban Cố vấn, ông Vương Kỳ Sơn bất ngờ kế nhiệm ông Chu Dung Cơ làm Chủ tịch danh dự, còn ông Chu Dung Cơ hiện là Chủ tịch danh dự sáng lập của Ủy ban Cố vấn.

Ông Chu Dung Cơ giữ chức Thủ tướng Quốc vụ viện Đảng Cộng sản Trung Quốc từ năm 1998 đến năm 2003. Ông tỏ ra rất kín tiếng sau khi nghỉ hưu, hiếm khi tham dự các sự kiện công khai và tự gọi mình là “người bình dân”. Vào các tối ngày 29 và 30/9/2024, không thấy ông có mặt tại buổi hòa nhạc kỷ niệm 75 năm thành lập chính quyền của ĐCSTQ hay tiệc chiêu đãi “Quốc khánh”. Hơn nữa, gần đây có tin tức lan truyền trên mạng xã hội bên ngoài Trung Quốc rằng ông đã qua đời. Vì vậy, ông nhanh chóng “lên tiếng” vào thời điểm này, điều đó cũng đồng nghĩa với việc công khai bác tin đồn.

Giải thích cho sự lộ diện của ông Chu Dung Cơ và Vương kỳ Sơn

Trong những năm gần đây, lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình vẫn luôn chỉnh đốn giới tài chính. Bên ngoài cho rằng điều này là do ông muốn đoạt túi tiền từ những người có quyền lực trong ĐCSTQ. Ngoài ra, ngày càng có nhiều quan chức tài chính cấp cao của ĐCSTQ bị điều tra trong những năm gần đây, ngay cả cấp dưới cũ của ông Vương Kỳ Sơn, cựu Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Phạm Nhất Phi và cựu Chủ tịch Ngân hàng Thương mại Trung Quốc Điền Tuệ Vũ, cũng bị kết án tử hình treo (hoãn thi hành án). 

Hôm 12/10/2024, “Hong Kong Hetong News Agency” (hkanews.com) đưa tin, ông Vương Kỳ Sơn bị quản thúc tại gia tại dinh thự của ông bên ngoài cổng phía đông Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh vào tối ngày 7/10, và còn nói rằng tài sản mà ông Vương Kỳ Sơn vơ vét lên tới hàng ngàn tỷ nhân dân tệ.

Trong tình huống nhạy cảm như vậy, ông Chu Dung Cơ gián tiếp lộ diện, ông Vương Kỳ Sơn chủ trì một bữa tiệc cấp cao dành cho đại diện Ủy ban Cố vấn, điều này rất bất thường.

Về vấn đề này, nhà bình luận Lý Lâm Nhất nói với truyền thông tiếng Hoa bên Trung Quốc rằng hệ thống tài chính của ĐCSTQ luôn được kiểm soát bởi các gia tộc quyền quý ở cao tầng của ĐCSTQ, ông Chu Dung Cơ và ông Vương Kỳ Sơn có nền tảng sâu rộng trong thế giới tài chính và họ có nhiều môn sinh cấp dưới. Hệ thống tài chính bị ĐCSTQ trấn áp cho đến nay, ông Vương Kỳ Sơn cũng bị ảnh hưởng nặng nề, lần này coi như cuối cùng địa bàn của ông cũng tìm được một vị trí, điều này cũng cho thấy ông Chu Dung Cơ đang cổ vũ cho các quan chức tài chính.

Về việc ông Đinh Tiết Tường đại diện cho lãnh đạo ĐCSTQ Tập Cận Bình gặp mặt đại biểu tham dự cuộc họp, ông Lý Lâm Nhất cho rằng dù sao đây cũng là Ủy ban Cố vấn dưới tên Đại học Thanh Hoa, và có sự tham gia của các doanh nhân nước ngoài, nên chính quyền Tập Cận Bình không thể can thiệp quá nhiều. Và lần này ông Vương Kỳ Sơn xuất hiện, cho thấy quyền lực của Tập Cận Bình không còn như xưa.

Nhà bình luận Nhạc Sơn tin rằng lĩnh vực tài chính của ĐCSTQ hiện rất nhạy cảm và đây là chiến trường dành của các gia tộc quyền quý, ông Tập Cận Bình đang thanh lọc địa bàn thế lực của ông Chu Dung Cơ và ông Vương Kỳ Sơn. Bây giờ ông Chu Dung Cơ đã “lộ diện” theo cách này, và ông Cương Kỳ Sơn cũng đã xuất hiện công khai và tiếp quản ekip của ông Chu Dung Cơ, bao gồm cả con trai ông Chu Dung Cơ cũng tham gia sự kiện, điều này tương đương với một cuộc phản công công khai.

Ông Chương Thiên Lượng, một nhà bình luận sống ở Mỹ, đã phân tích trong chương trình tự truyền thông của mình rằng Trường Kinh Tế và Quản lý Thanh Hoa là một tổ chức rất đặc biệt, nó được thành lập vào năm 1984. Vào thời điểm đó, ông Chu Dung Cơ giữ chức Phó chủ nhiệm Thường vụ của Ủy ban Kinh tế nhà nước, và với tư cách là Viện trưởng đầu tiên của Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa. Khi trở thành Thủ tướng ĐCSTQ vào năm 1998, ông vẫn kiêm nhiệm chức Viện trưởng, điều này khiến ông trở nên đặc biệt. Ở Mỹ, trường này tương đương với Trường Kinh doanh Harvard, nơi bạn có thể quen biết với các ông chủ lớn công ty đa quốc gia và quan chức cấp cao của ĐCSTQ, vì vậy đây là nơi tích lũy các mối quan hệ.

Vì vậy, những người ông Chu Dung Cơ có thể liên hệ trong trường này đều là những người nổi tiếng: Giám đốc điều hành Apple Tim Cook, Bộ trưởng Tài chính thứ 74 của Mỹ Paulson, người sáng lập Dell Michael Dell và Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành JPMorgan Chase Jamie Dimon. Họ có thể làm nhiều dự án và có nhiều mối liên hệ với nhau, điều này tương đương với một câu lạc bộ đối với họ. Vì vậy, Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa tương đối có nhiều “đặc quyền” hơn, mỗi khi có cuộc họp, đại diện của ĐCSTQ và những người tiếp đón các đại biểu tham dự đều có cấp bậc rất cao.

Kiểm tra trang web chính thức của Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa, có thể thấy rằng tại cuộc họp thường niên năm 2023, ông Hàn Chính, Phó Chủ tịch nước ĐCSTQ, đã gặp các đại biểu; vào năm 2022, ông Vương Kỳ Sơn, khi đó là Phó Chủ tịch nước cũng đã gặp gỡ các đại diện qua video.

Ông Chương Thiên Lượng chỉ ra rằng Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa không nên được hiểu là một cơ sở giáo dục. Nó thực sự là một câu lạc bộ dành cho những người giàu nhất và có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực tài chính. Vì vậy, giờ đây ông Vương Kỳ Sơn có thể kế nhiệm ông Chu Dung Cơ làm Chủ tịch danh dự của Ủy ban Cố vấn này, điều này cho thấy tầm ảnh hưởng của ông trong lĩnh vực này là khá lớn, bởi lĩnh vực này có quan hệ trực tiếp với nhiều công ty lớn nước ngoài và các ông chủ lớn, thậm chí còn có quan hệ trực tiếp với bộ trưởng tài chính của nhiều nước. Hơn nữa, sự lộ diện công khai lần này của ông Vương Kỳ Sơn cũng gửi đi một tín hiệu rằng ông ấy không chỉ ổn mà còn có thể tiếp tục phát huy sức lực còn lại của mình. Thông qua Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa, ông ấy có thể giao thiệp với anh với các doanh nhân lớn ở Châu Âu và Mỹ.

Ông Chương Thiên Lượng cho biết, tin tức về Trường Kinh tế và Quản lý Thanh Hoa truyền tải 3 thông điệp. Thứ nhất, ông Chu Dung Cơ vẫn còn sống và đầu óc tỉnh táo; thứ hai, ông Vương Kỳ Sơn tiếp tục sử dụng sức lực còn lại của mình và có thể giao thiệp với những ông chủ lớn này; các công ty nước ngoài và thậm chí cả các chính trị gia. Tín hiệu thứ ba và quan trọng nhất là, các nguyên lão của ĐCSTQ xuất hiện thường xuyên hơn trong thời gian gần đây, từ Ôn Gia Bảo đến Lý Thụy Hoàn, Chu Dung Cơ và Vương Kỳ Sơn. Điều này cho thấy việc ông Tập Cận Bình giám sát và kiểm soát các nguyên lão của ĐCSTQ đã được nới lỏng.

Ông Chương Thiện Lượng cho rằng một trong những nguyên nhân quan trọng hơn là nền kinh tế Trung Quốc quá tệ, nếu ông Tập Cận Bình tiếp tục đích thân triển khai và chỉ đạo thì ông sẽ không thể chỉ đạo được nữa, cho nên ông ấy cần ai đó chịu trách nhiệm cùng mình. Vì đã để người khác gánh trách nhiệm cùng mình, nên đương nhiên ông ấy phải nhượng lại một phần quyền lực của mình.