Đạo làm quan: Quách Tử Nghi vô tư, trí tuệ xử thế hơn người

Trong lịch sử Trung Hoa có một vị công thần hiếm có, vừa mang công cao hơn người, mang quyền uy khuynh đảo thiên hạ, phụng sự bốn đời Hoàng đế, vậy mà lại được hậu thế khen là: “Công trùm trời đất mà chủ không nghi, địa vị vượt muôn người mà không ai đố kỵ”. Đó chính là danh tướng Quách Tử Nghi. Quách Tử Nghi không chỉ rộng lượng nhân nghĩa, cả đời trong sáng vô tư, mà còn có trí tuệ đối nhân xử thế hơn người. Nhân cách hoàn mỹ của ông đã trở thành tấm gương mẫu mực cho các văn thần võ tướng trong các triều đại.

Có một câu chuyện cho thấy trí tuệ khiến “chủ không nghi” của Quách Tử Nghi như vậy. Phủ Quách Tử Nghi nằm ở làng Thân Nhân, Trường An, thường mở cửa, cho phép quan lại cấp dưới và người tạp dịch ra vào tự do, không bị tra hỏi.

Có lần, một viên võ tướng đi trấn giữ biên cương, trước khi đi đã đến Vương phủ từ biệt Quách Tử Nghi. Viên tướng này tình cờ thấy phu nhân và con gái của Quách Tử Nghi đang chuẩn bị trang điểm, họ sai Quách Tử Nghi đi lấy khăn và nước cho họ y như sai một người hầu.

Các con trai của Quách Tử Nghi đã nhiều lần khuyên nhủ ông: “Cha có công lao hiển hách mà lại không tôn trọng bản thân, bất kể người sang hèn cao thấp đều có thể ra vào trong công đường, quan sát phòng ngủ. Chúng con cho rằng những danh thần danh tiếng trong lịch sử như Y Doãn và Hoắc Quang cũng sẽ không làm thế này”.

Quách Tử Nghi cười và nói: “Ta có năm trăm con ngựa ăn cỏ của triều đình, hàng ngàn quân lính ăn lúa gạo của triều đình. Nếu ta vây kín cổng cao tường, không tiếp xúc với người, thì sẽ có thị phi. Hiện nay, vô tư mở rộng cửa cho ra vào, có người muốn sàm ngôn phỉ báng cũng không được.”

Các con trai đều khâm phục sự sáng suốt và lòng bao dung của Quách Tử Nghi.

Đối với người trên thì như vậy, với người dưới, Quách Tử Nghi luôn bao dung cảm hóa, dùng lòng nhân hậu khoan dung và phẩm đức cao thượng để cảm phục nhân tâm.

Một năm nọ, mộ tổ tiên của gia tộc họ Quách bị trộm. Khi đó, người ta nghi ngờ đó chính là thái giám Ngư Triều Ân, vì căm hận ghen tức Quách Tử Nghi nên đã bí mật sai người đào mộ tổ nhà họ Quách. Mọi người đều rất lo lắng triều đình nổi phong ba, vì trong tay Quách Tử Nghi cầm binh quyền lớn.

Không ngờ Quách Tử Nghi lại vô cùng độ lượng, ông nói với Hoàng đế rằng, mình cầm quân đã lâu, trong đám binh sĩ hẳn là có người đã phá mồ mả tổ tiên của người khác, vì vậy ngày nay việc mộ tổ tiên của mình bị đào chính là sự khiển trách của Thượng Thiên.

Lại có một lần, Ngư Triều Ân mời Quách Tử Nghi đến dự một bữa tiệc. Thuộc hạ rất căng thẳng, nói rằng Ngư Triều Ân sẽ gây bất lợi cho Quách Tử Nghi, nên muốn trang bị đầy đủ vũ khí để hộ tống. Quách Tử Nghi từ chối, chỉ mang theo vài đứa hài đồng đến dự yến tiệc.

Ngư Triều Ân rất ngạc nhiên hỏi ông: “Tại sao xe ngựa theo sau ông ít vậy?” Quách Tử Nghi kể cho Ngư nghe những lời đồn đại mà ông nghe được và ý nghĩ của thuộc cấp. Ngư Triều Ân khen ngợi khâm phục: “Nếu không phải vì đại nhân tài đức sáng suốt như thế, làm sao có thể không nghi ngờ tôi?”

Cuối cùng, ngay cả tiểu nhân như Ngư Triều Ân cũng bị cảm hóa bởi tấm lòng độ lượng và vô tư trong sáng của Quách Tử Nghi.

Tiết độ sứ Ngụy Bác là Điền Thừa Tự nắm giữ một đội quân khá mạnh, luôn kiêu ngạo và ngỗ ngược, ngạo mạn và hung ác với người, không có lễ tiết phép tắc. Vì Điền Thừa Tự chiếm cứ Hà Bắc nên Quách Tử Nghi đã phái sứ giả đến thuyết phục ông ta đầu hàng. Không ngờ Điền Thừa Tự nhìn về phía Tây nơi Quách Tử Nghi đang ở, chỉ vào đầu gối của mình và nói với sứ giả rằng: “Đầu gối của ta đã mười năm không quỳ trước người khác, nhưng mà hôm nay, ta nguyện quỳ bái lễ Quách Công”.

Trí tuệ xử thế của Quách Tử Nghi đã giúp ông ở địa vị công cao vượt chủ mà luôn suôn sẻ, chính là: “Công trùm trời đất mà chủ không nghi, địa vị vượt muôn người mà không ai đố kỵ”.

Theo “Ấu Học Quỳnh Lâm bút đàm: Tể tướng Quách Tử Nghi quyền cao chức trọng“
Đăng trên ChanhKien.org
Tác giả: Lưu Như

Xem thêm:

• Đạo làm quan thời xưa: Xử chặt chân người, người vẫn cảm ân
• Trí tuệ cổ nhân: Có “đức cao” thì mới có “vọng trọng”

Mời xem video: