Giai thoại hài hước về bản giao hưởng “Tiễn biệt” của Joseph Haydn

Joseph Haydn sinh ra ở Rohrau, Áo, vào năm 1732. Ông nổi tiếng với những sáng tác âm nhạc hiếm ai có thể sánh được, góp phần tạo nên kỷ nguyên âm nhạc cổ điển, và được mệnh danh là “cha đẻ của nhạc giao hưởng”. Haydn cũng là một người bạn, một người dẫn đường cho Mozart, và là một người thầy của Beethoven.

Có rất nhiều giai thoại về các bản giao hưởng của Haydn, ấn tượng nhất phải kể đến bản bản giao hưởng số 45 cung Fa thăng thứ có tên gọi “Farewell Symphony” (Tạm dịch: Bản giao hưởng Tiễn biệt). Câu chuyện đằng sau bản giao hưởng này đã được Haydn kể lại cho hai người viết tiểu sử của mình là Albert Christoph Dies và Georg August Griesinger.

Năm 30 tuổi, Haydn là người phục vụ sáng tác âm nhạc cho hoàng tử Nikolaus Esterházy. Ông cũng phụ trách thuê các nhạc sĩ nổi tiếng để phục vụ cho hoàng tử.

Vào thời điểm đó, hoàng tử Nikolaus Esterházy tới sống tại cung điện mùa hè Eszterháza, một nơi nghỉ dưỡng yêu thích của hoàng tử ở vùng ngoại ô Hungary. Haydn cùng các nhạc sỹ nổi tiếng khác cũng tới đó phục vụ âm nhạc. Tuy nhiên, thời gian lưu trú tại cung điện Eszterháza dài hơn dự kiến, trong khi các nhạc sĩ lại buộc phải để vợ con ở thành phố Eisenstadt, cách cung điện một ngày đường.

Nhớ gia đình, các nhạc sĩ bắt đầu than phiền và nhờ Haydn giúp đỡ. Ông nhận lời, nhưng không đề xuất trực tiếp vấn đề với hoàng tử Nikolaus, mà lại thể hiện tâm ý của mọi người bằng việc sáng tác một bản giao hưởng mang tên Farewell Symphony.

Bản giao hưởng Tiễn biệt có một phần kết độc đáo. Trong suốt phần này, các nhạc công sẽ lần lượt dừng lại, thổi tắt ngọn nến trên giá nhạc của mình, và lần lượt rời khỏi sân khấu, cho đến khi chỉ còn lại hai người chơi violin là Haydn và nhạc trưởng Luigi Tomasini với hai cây violin được làm nhỏ tiếng (mute). Cuối cùng thì chính họ cũng rời khỏi sân khấu dưới sự chấp thuận của hoàng tử.

Và tất nhiên, là một người yêu âm nhạc, hoàng tử Esterházy hoàn toàn hiểu được thông điệp của Haydn. Vậy là dàn nhạc đã trở lại Eisenstadt một ngày sau buổi biểu diễn.

Haydn đang luyện tập cùng các nghệ sĩ khác. (Tranh: StaatsMuseum, Wikipedia, Public Domain)

Bản giao hưởng Tiễn biệt của Haydn sáng tác ở cung Fa thăng thứ. Đó không phải là một lựa chọn thông thường vì đây là bản giao hưởng duy nhất vào thế kỷ 18 được sáng tác ở cung Fa thăng thứ. Nó không thể được trình diễn nếu thiếu một vài dụng cụ đặc biệt được thiết kế riêng dành cho kèn thời bấy giờ.

Những bản giao hưởng của Haydn chắc chắn sẽ tiếp tục sống mãi, không chỉ bởi vì sự sáng tạo xuất sắc của ông, mà còn bởi vì thiện tâm được ông truyền vào âm nhạc nữa.

Bản giao hưởng Tiễn biệt của Joseph Haydn:

Cao Huy

Xem thêm:

Cao Huy

Published by
Cao Huy

Recent Posts

Hội đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin ở Alaska đã kết thúc – Điện Kremlin

Điện Kremlin cho biết cuộc hội đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người…

12 phút ago

Chuyên gia đề xuất chuyển xe công dùng xăng dầu sang xe điện tại TP.HCM

TP.HCM đề xuất chuyển đổi xe công từ xăng, dầu sang điện, đồng thời hỗ…

1 giờ ago

Hà Nội yêu cầu rà soát phương tiện cá nhân để chuyển đổi sang xe điện

TP. Hà Nội yêu cầu 126 xã, phường rà soát phương tiện cá nhân và…

1 giờ ago

Tin ảnh: Trump-Putin, cái bắt tay của năm

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp nhau bằng…

2 giờ ago

TTCK tuần 11-15/8: VN Index dứt đà tăng, Khối ngoại rút ròng 8.200 tỷ đồng

VN Index kết thúc tuần bằng một phiên giảm điểm diện rộng. Khối ngoại liên…

7 giờ ago

Nghi ngờ về nhóm biểu tình ở Alaska ủng hộ phe Ukraine

Hình lá cờ Ukraine treo ngược, những thông điệp bêu riếu Donald Trump, v.v. đã…

8 giờ ago