Tượng Thương Tiếc

Trong bài “Sài Gòn, La De vài hột”, tôi có nhắc đến bức tượng người lính nhớ bạn đặt ở nghĩa trang Biên Hòa. Tác giả bức tượng này là điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu.

Ông Nguyễn Thanh Thu tốt nghiệp trường Mỹ Thuật Gia Định. Khi được giao làm bức tượng trên, ông là Đại úy trong quân đội Sài Gòn. Một hôm ông đến nghĩa trang quân đội ở Gò Vấp (nghĩa trang Biên Hòa còn đang xây dựng). Ghé vào quán nhậu gần đó, ông bắt gặp người lính Nhảy dù ngồi uống một mình, vừa nâng ly với một cái ly khác để trước mặt. Ông uống với cái bóng của đồng đội vừa tử trận. Ông Thu bắt gặp được thần sắc của người say nhớ bạn. Khi về, ông liên lạc với đơn vị người lính, xin mượn người lính này làm người mẫu để tạc tượng.

Trong một bài phỏng vấn, ông Thu thuật lại, có lúc ông phải nấp vào phòng khác, nhìn ra người mẫu, mới bắt gặp được hết nét buồn bã, đăm chiêu của người lính, như ông đã gặp ở quán nhậu. Bức tượng hoàn thành năm 1966, ông đặt tên là “Thương Tiếc”, và đặt ở cổng nghĩa trang Biên Hòa. Bức tượng đoạt giải thưởng Tổng thống năm 1968. Trước đó, bức tượng “Ngày Về” của ông cũng đoạt giải thưởng Tổng thống năm 1963. Sau đó tượng “Thương tiếc” được đúc đồng, và dựng lại chỗ cũ. Còn bản gốc bằng xi măng cốt thép lưu tại nhà ông.

Sau năm 75, bức tượng ở nghĩa trang Biên Hòa bị kéo đổ. Bức tượng xi măng ở nhà ông cũng bị đập nát ngay sau khi ông đi tù cải tạo ở Hàm Tân 7 năm.

Tượng “Thương tiếc” không còn, nhưng lòng thương tiếc vẫn còn!

Sau khi ra tù, ông vượt biên và định cư ở Mỹ. Sau 15 năm ông trở về Việt Nam, và cư trú ở căn nhà sân vườn ở Gò Vấp. Tôi có ghé đó uống cà phê. Cuộc chuyện trò với ông có đôi chút khó khăn vì ông bị mất thính lực trong thời gian ở tù, cũng vì… “Thương tiếc”.

Điêu khắc gia Nguyễn Thanh Thu vừa mãn phần ngày 06/05/2025 tại Sài Gòn, thọ 92 tuổi – R.I.P.

Vũ Thế Thành

Đăng lại từ Facebook Vũ Thế Thành

Mời bạn đọc tìm mua các tác phẩm của tác giả Vũ Thế Thành:

• Pepper VP: https://www.facebook.com/peppervp.shopping/
• Email: saigonthapcam@gmail.com

Xem thêm: