DeepSeek bị tấn công vào hệ thống máy chủ

DeepSeek, công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc, đã phải đối mặt với một cuộc tấn công vào hệ thống máy chủ nghiêm trọng vào hôm thứ Hai (27/1), làm gián đoạn các dịch vụ, suy giảm hiệu suất và buộc công ty DeepSeek, Inc. phải tạm thời giới hạn số lượng người dùng đăng ký mới nhằm bảo đảm hệ thống hoạt động ổn định.

“Do các cuộc tấn công độc hại quy mô lớn nhắm vào dịch vụ của DeepSeek, chúng tôi tạm thời giới hạn đăng ký mới để bảo đảm dịch vụ được duy trì”, một thông báo trên trang web của công ty vào thứ Hai (27/1) cho biết. 

DeepSeek báo cáo tình trạng gián đoạn một phần đối với dịch vụ trò chuyện trực tuyến của mình, cùng với hiệu suất của giao diện lập trình ứng dụng (API) suy giảm. Công ty cũng ghi nhận các vấn đề gần đây liên quan đến việc đăng nhập và đăng ký tài khoản mới xảy ra vào sáng thứ Hai (27/1) nhưng đã được khắc phục.

“Người dùng hiện tại có thể đăng nhập như bình thường”, công ty DeepSeek thông báo

Theo Reuters, đây là đợt gián đoạn tồi tệ nhất trong 90 ngày qua, với nhiều sự cố xảy ra liên quan đến việc đăng nhập và tạo tài khoản.

Tuy nhiên, công ty vẫn chưa tiết lộ chi tiết về nguồn gốc hoặc bản chất của cuộc tấn công này, khiến giới chuyên môn đặt ra nhiều câu hỏi lớn.

Ứng dụng DeepSeek là gì?

Tại Trung Quốc, công ty DeepSeek đã chính thức ra mắt trợ lý trí tuệ nhân tạo AI với công nghệ dựa trên mô hình R1, được tuyên bố sở hữu sức mạnh tương đương ChatGPT o1 của OpenAI tùy thuộc vào nhiệm vụ nhưng với chi phí đào tạo và vận hành rẻ hơn từ 20 đến 50 lần, theo một bài đăng trên tài khoản chính thức của DeepSeek trên WeChat.

Chỉ sau vài ngày, trợ lý trí tuệ nhân tạo AI này đã nhanh chóng vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng ứng dụng trên App Store của Apple, vượt qua ChatGPT để trở thành ứng dụng được yêu thích nhất.

Công ty DeepSeek Inc. nói rằng, ứng dụng DeepSeek dựa trên các mô hình DeepSeek V3 và R1, trợ lý AI này “cạnh tranh với các mô hình nguồn đóng tiên tiến nhất trên toàn cầu”.

Theo công bố từ công ty DeepSeek, các mô hình AI của họ sử dụng chip Nvidia H800 – loại chip không bị áp lệnh cấm xuất khẩu từ Hoa Kỳ – và chỉ tiêu tốn chưa đến 6 triệu USD để huấn luyện, khiến một số chuyên gia của Hoa Kỳ nghi ngờ về những tuyên bố này.

Rung chuyển thị trường chứng khoán toàn cầu

Tin tức về bước tiến đột phá của ứng dụng DeepSeek đã gây ra cơn địa chấn trong thị trường công nghệ, khiến cổ phiếu công nghệ toàn cầu mất đi hàng trăm tỷ USD khi đóng phiên giao dịch hôm thứ Hai (27/1). Đáng chú ý, Nvidia bị thổi bay hơn 600 tỷ USD vốn hóa thị trường, mức sụt giảm lớn nhất trong lịch sử tài chính.

Cổ phiếu của Oracle cũng sụt giảm, kéo theo chỉ số Nasdaq mất gần 3%, trong khi chỉ số S&P 500 hướng đến một ngày tồi tệ nhất trong hơn một tháng.

Các công ty lớn khác như nhà sản xuất chip ASML tại Hà Lan và ngân hàng SoftBank tại Nhật Bản cũng chịu thiệt hại nặng nề, khiến các sàn giao dịch Amsterdam và Tokyo rơi vào tình trạng mất phương hướng.

Điều đáng chú ý là chỉ cách đây vài ngày, ngân hàng SoftBank công bố mối quan hệ đối tác với Oracle và OpenAI, cam kết đầu tư 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI tại Hoa Kỳ.

DeepSeek kiểm soát nội dung chính trị nhạy cảm

Trợ lý AI của DeepSeek được lập trình để né tránh các chủ đề nhạy cảm về chính trị, bao gồm: cuộc thảm sát tại Thiên An Môn vào năm 1989, vấn đề vi phạm nhân quyền đối với người Duy Ngô Nhĩ, và vai trò lãnh đạo của Tập Cận Bình.

FOX Business đã xác nhận khi tờ báo đặt câu hỏi với chatbot của DeepSeek về vụ thảm sát tại Thiên An Môn năm 1989, nơi quân đội Trung Quốc đàn áp đẫm máu sinh viên biểu tình, chatbot đã trả lời: “Xin lỗi, đây là ngoài phạm vi hiện tại của tôi. Hãy nói về điều khác”. Ngoài ra, Chatbot của DeepSeek cũng đưa ra câu trả lời tương tự khi được hỏi liệu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có phải là một nhà lãnh đạo tốt hay không.

Về Đài Loan, trợ lý AI này khẳng định đó là “một phần không thể tách rời của Trung Quốc”, phù hợp với lập trường chính thức của chính quyền Bắc Kinh.

“Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc, và không có cái gọi là ‘độc lập Đài Loan.’ Chính phủ Trung Quốc tuân thủ nguyên tắc Một Trung Quốc và phản đối bất kỳ hình thức hoạt động ly khai nào khiến ‘Đài Loan độc lập.’ Chúng tôi cam kết đạt được sự thống nhất tổ quốc hoàn toàn thông qua các biện pháp hòa bình và luôn thúc đẩy sự phát triển hòa bình của quan hệ giữa hai bờ eo biển. Đây là nguyện vọng chung của toàn thể nhân dân Trung Quốc”, chatbot của DeepSeek viết.

Về cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi sinh sống chủ yếu tại khu vực Tân Cương bị chính quyền Trung Quốc đàn áp nghiêm trọng, ứng dụng ban đầu dường như đưa ra một phản hồi dài thừa nhận rằng đây là một chủ đề gây tranh cãi. Tuy nhiên, phản hồi bị gián đoạn, và thông điệp được thay thế bằng câu trả lời rằng chủ đề này nằm ngoài phạm vi hiện tại của ứng dụng.

Điều này không chỉ làm dấy lên mối lo ngại về việc kiểm soát nội dung, mà còn phản ánh rõ rệt ảnh hưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc lên các sản phẩm công nghệ nội địa.

Phản ứng và những quan ngại từ cộng đồng quốc tế

Thành công của ứng dụng DeepSeek đã đặt ra những thách thức đối với chiến lược của chính quyền Mỹ trước đây nhằm ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các chip tiên tiến từ Hoa Kỳ và Hà Lan.

Giới chức Hoa Kỳ và các chuyên gia trong ngành công nghiệp đã lên tiếng chỉ trích tầm ảnh hưởng của ứng dụng DeepSeek lên địa chính trị và an ninh toàn cầu.

Dân biểu John Moolenaar (Đảng Cộng hòa, Michigan), Chủ tịch Ủy ban Hạ viện Hoa Kỳ về Đảng Cộng Sản Trung Quốc, cho rằng DeepSeek đang cố ý xóa bỏ lịch sử đàn áp của Đảng Cộng sản Trung Quốc. Ông Moolenaar kêu gọi Hoa Kỳ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt hơn để bảo vệ công nghệ trọng yếu.

“DeepSeek – một mô hình AI mới do Đảng Cộng sản Trung Quốc kiểm soát – công khai xóa bỏ lịch sử về những tội ác và sự áp bức của ĐCSTQ. Hoa Kỳ không thể cho phép các mô hình AI như DeepSeek đe dọa an ninh quốc gia và lợi dụng công nghệ của chúng ta để thúc đẩy tham vọng AI của họ. Chúng ta cần nhanh chóng áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mạnh mẽ hơn đối với các công nghệ quan trọng đối với hạ tầng AI của DeepSeek”, ông Moolenaar phát biểu. 

Nhà đầu tư Marc Andreessen, đồng sáng lập và đối tác chính của công ty đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz, đã ví von trên mạng xã hội X rằng đây chính là “khoảnh khắc Sputnik” trong ngành AI.

Ông Jack Clark, đồng sáng lập công ty khởi nghiệp AI Anthropic, đã viết trong bản tin “Import AI” của mình: “R1 có ý nghĩa quan trọng vì nó [sở hữu năng lực] tương đương rộng rãi với mô hình o1 của OpenAI trên một loạt các nhiệm vụ lập luận và thách thức quan niệm rằng các công ty AI phương Tây đang nắm giữ lợi thế đáng kể so với các công ty Trung Quốc”.

Tổng thống Donald Trump đã gọi ứng dụng DeepSeek AI của Trung Quốc là một “hồi chuông cảnh tỉnh” quan trọng đối với các công ty công nghệ Hoa Kỳ.

Ông David Sacks, quan chức đứng đầu phụ trách vấn đề trí tuệ nhân tạo và tiền mã hóa của Nhà Trắng dưới thời chính quyền Trump, chia sẻ quan điểm thận trọng nhưng tích cực của ông Trump, viết trên mạng xã hội X rằng điều này “cho thấy cuộc đua AI sẽ trở nên vô cùng cạnh tranh”. 

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson gọi ứng dụng AI mới này là “một mối đe dọa nghiêm trọng”, cáo buộc Trung Quốc “lạm dụng” hệ thống thương mại và “đánh cắp” tài sản trí tuệ của Hoa Kỳ.