Ecuador áp đặt thuế quan các kiện hàng từ Temu và Shein của Trung Quốc

Hôm thứ Hai (2/6), Bộ Sản xuất và Ngoại thương Ecuador thông báo, tất cả các kiện hàng được vận chuyển từ Trung Quốc bởi các công ty như Temu và Shein theo phương thức chuyển phát nhanh chuyên biệt cho cá nhân sẽ phải chịu mức thuế quan 20 USD.

Biện pháp này, sẽ có hiệu lực từ thứ Hai (16/6), nhằm bảo vệ sản xuất trong nước và hạn chế “việc sử dụng thương mại không chính thức” của cơ chế chuyển phát nhanh được quy định, vốn ban đầu nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu các mặt hàng phục vụ cho mục đích cá nhân.

Quy định hải quan hiện tại của Ecuador có chính sách nhập khẩu “Chuyển phát nhanh 4×4” cho phép các kiện hàng chứa các hàng hóa cá nhân phi thương mại được miễn thuế quan ngoại thương và thuế giá trị gia tăng (VAT), miễn là các gói hàng này có trọng lượng không quá 4kg và có giá trị không quá 400 USD. Cá nhân có thể nhập khẩu hàng hóa cá nhân có trị giá lên đến 1.600 USD mỗi năm bằng cách sử dụng chế độ “Chuyển phát nhanh 4×4”.  Một số mặt hàng đặc biệt, như máy tính xách tay, điện thoại di động, hoặc rượu, được cho là bị cấm nhập khẩu theo chế độ miễn thuế này.

Liên quan đến việc áp đặt mức thuế quan mới, chính phủ Ecuador giải thích rằng tổng giá trị hàng nhập khẩu được vận chuyển theo hình thức “Chuyển phát nhanh 4×4” đã tăng 392% trong 4 năm qua, từ mức 102,7 triệu USD vào năm 2020 lên mức 502 triệu USD vào năm 2024. Xét cùng thời gian trên, số lượng các kiện hàng nhập khẩu đã tăng 637%, từ mức 879.000 kiện hàng lên mức 6,5 triệu kiện hàng.

Chính phủ Ecuador ước tính rằng ít nhất 68% sản phẩm trong các gói hàng là quần áo hoặc giày dép, và đây là “những sản phẩm nhạy cảm đối với sản xuất trong nước”. 

Chính phủ Ecuador nhấn mạnh, sự gia tăng nhập khẩu phi thương mại này đã gây ra “những hậu quả nghiêm trọng” cho các ngành sản xuất quốc gia của Ecuador, làm thiệt hại hơn 69 triệu USD và làm giảm 7% việc làm toàn thời gian trong ngành dệt may. Chính phủ Ecuador cũng ghi nhận doanh số bán hàng trong ngành giày dép giảm 8%, ảnh hưởng chủ yếu đến các doanh nghiệp địa phương siêu nhỏ, vốn chiếm 97% toàn bộ ngành.

Hôm thứ Hai (2/6), Ủy ban Thương mại Đối ngoại Ecuador (COMEX) đã thông qua nghị quyết áp đặt mức thuế quan cố định 20 USD cho mỗi kiện hàng được nhập khẩu theo chế độ “Chuyển phát nhanh 4×4” bắt đầu từ ngày 16/6. Theo chính phủ Ecuador, mức thuế quan này nhằm bảo vệ việc làm chính thức và sản xuất của Ecuador, thúc đẩy thương mại công bằng và bình đẳng, tránh việc sử dụng chế độ “Chuyển phát nhanh 4×4” cho mục đích thương mại không được kiểm soát, đồng thời khắc phục tình trạng bóp méo thị trường ảnh hưởng đến các nhà nhập khẩu chính thức.

Tuy nhiên, chính phủ Ecuador cũng lưu ý rằng các kiện hàng do người di cư Ecuador đã đăng ký hợp lệ tại đại sứ quán hay lãnh sự quán tương ứng gửi về nước sẽ không bị ảnh hưởng bởi mức thuế quan này, bởi vì quy định hải quan của Ecuador miễn thuế cho các kiện hàng cụ thể do người di cư gửi cho gia đình đã đăng ký của họ sau khi có được giấy chứng nhận từ cơ quan hải quan địa phương.

Phát biểu với hãng tin địa phương Primicias, Thứ trưởng Bộ Sản xuất và Ngoại thương Ecuador Andres Robalino nhấn mạnh rằng chính quyền đã phát hiện “việc lạm dụng” hệ thống [Chuyển phát nhanh 4×4] của các nền tảng như Temu hoặc Amazon, cũng như các thị trường bất hợp pháp trong nước đã lợi dụng chính sách này thông qua việc sử dụng nhiều thẻ căn cước và thẻ tín dụng để lách qua hạn mức nhập khẩu hàng năm và trốn thuế. 

Thứ trưởng Robalino cảnh báo: “Chỉ tính riêng năm ngoái, ngành dệt may đã mất đi 7% đến 8% việc làm và ngành giày dép đã mất lên đến 11% việc làm. Điều này có nghĩa là có những việc làm của người Ecuador đang bị mất đi do việc lạm dụng công cụ [chính sách] này”. 

Ông Miguel Ángel González, lãnh đạo Phòng Thương mại thành phố Guayaquil, tiết lộ rằng chính phủ Ecuador dự kiến sẽ điều chỉnh các nền tảng thương mại điện tử trong tương lai.

Ông González bày tỏ: “Đúng, đây là sự cạnh tranh không bình đẳng khi các sản phẩm nhập khẩu vào mà không phải nộp thuế trong khi những người kinh doanh chính thức lại phải nộp thuế”. 

Tập đoàn “Much Better Ecuador”, tập hợp các công ty địa phương sản xuất theo con dấu chất lượng của Ecuador, được cho là đã tán dương thông báo của chính phủ, đồng thời kêu gọi kiểm soát chặt chẽ hơn các nền tảng thương mại điện tử quốc tế. Tập đoàn này giải thích: “Đó không phải là chủ nghĩa bảo hộ, mà là trách nhiệm”. Tập đoàn này cũng đề xuất một lộ trình để tăng cường kiểm soát hải quan, áp dụng thuế giá trị gia tăng đối với các nền tảng bán hàng trực tuyến của nước ngoài, cũng như cải cách toàn diện chính sách chuyển phát nhanh hiện tại.

Primicias đưa tin hồi tháng Ba rằng sự gia tăng đột biến các kiện hàng nhập khẩu của Temu đã làm “sụp đổ” các công ty phân phối vận chuyển địa phương, vốn đang tìm kiếm các doanh nghiệp nhỏ sẵn sàng làm điểm chuyển phát hàng của Temu để giúp giảm bớt tình trạng tồn đọng hậu cần và tuân thủ thời gian giao hàng.

Temu và Shein là các hãng thương mại điện tử của Trung Quốc chuyên bán nhiều loại hàng hóa với giá ưu đãi. Shein tập trung vào việc bán quần áo “thời trang nhanh” cho phụ nữ trẻ, trong khi Temu ngoài việc bán quần áo còn bán hàng gia dụng, dụng cụ mỹ thuật,  và các mặt hàng khác. Nhiều báo cáo, bao gồm các cuộc điều tra của Quốc hội Hoa Kỳ, đã phát hiện mối liên hệ giữa các nhà cung cấp của Temu và Shein với tình trạng “cưỡng bức lao đông” ở Trung Quốc, một hình thức nô lệ lao động.

Sau khi công bố báo cáo về chế độ nô lệ trong các chuỗi cung ứng của Trung Quốc, Dân biểu Đảng Cộng hòa Mike Gallagher, chủ tịch Ủy ban Đặc biệt Hạ viện về Đảng Cộng sản Trung Quốc, chỉ trích: “Temu gần như không làm gì để giữ cho các chuỗi cung ứng của mình không có nô lệ lao động. Đồng thời, Temu và Shein đang xây dựng đế chế xung quanh lỗ hổng De Minimis trong các quy định nhập khẩu của chúng ta, trốn thuế nhập khẩu và trốn tránh sự giám sát đối với hàng triệu hàng hóa mà họ bán cho người Mỹ”. 

Chính sách De Minimis, ngưỡng giá trị được miễn thuế quan của Hoa Kỳ, đã trở thành lỗ hổng thuế quan và kiểm tra đối với các kiện hàng quốc tế mà các hãng thương mại điện tử Trung Quốc như Temu và Shein đã lợi dụng để xuất khẩu lượng lớn hàng hóa vào Hoa Kỳ mà không phải đóng thuế. Chính sách De Minimis của Hoa Kỳ cũng tương tự như chính sách miễn thuế quan của Ecuador. Tuy nhiên, gần đây Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đóng lỗ hổng De Minimis này như một phần trong chính sách thuế quan của ông đối với các đối tác thương mại của Hoa Kỳ.