El Salvador đứng bên bờ vực khi đặt cược số phận đất nước vào Bitcoin

Quốc gia El Salvador đã đặt cược vào Bitcoin để vực dậy nền kinh tế nhưng cho đến nay canh bạc này chưa mang lại kết quả tốt đẹp như Tổng thống Nayib Bukele, người từng tự gọi bản thân là “nhà độc tài tuyệt vời nhất thế giới” trên Twitter đặt hy vọng.

Theo CNBC, Kho bạc tiền ảo của Chính phủ El Salvador đã bị sụt giảm hơn một nửa (trên 50%) do giá Bitcoin đã “bốc hơi” rất nhanh kể từ khi Tổng thống Bukele công bố kế hoạch sử dụng Bitcoin của El Salvador. Ngoài ra, việc áp dụng Bitcoin vào thanh toán trên toàn quốc không thực sự mang lại thành tựu nào.

Trong khi đó, đất nước này đang cần rất nhiều tiền mặt để đáp ứng các khoản thanh toán nợ hơn 1 tỷ USD trong năm tới.

Tăng trưởng kinh tế của El Salvador đã giảm mạnh, thâm hụt ngân sách vẫn ở mức cao và tỷ lệ nợ trên GDP của đất nước – một số liệu quan trọng được sử dụng để so sánh những gì một quốc gia nợ so với những gì họ tạo ra – sẽ đạt gần 87% trong năm nay, làm dấy lên lo ngại rằng El Salvador không có khả năng để giải quyết các nghĩa vụ cho vay của mình.

Kết hợp những khó khăn kinh tế này với một cuộc chiến mới về bạo lực băng đảng diễn ra, tất cả đang khiến người dân đứng trên bờ vực.

Các cuộc đàm phán của El Salvador đã bị đình trệ với các nhà cho vay quốc tế, nguyên nhân vì không tổ chức nào sẵn sàng ném tiền vào một quốc gia đang chi hàng triệu đô la thuế cho một loại tiền ảo có giá dễ bị biến động cực độ.

Các cơ quan xếp hạng, bao gồm cả Fitch đã hạ điểm tín dụng của El Salvador với lý do sự không chắc chắn về tương lai tài chính của đất nước, do Chính phủ này áp dụng Bitcoin làm đấu thầu hợp pháp. Điều đó có nghĩa là bây giờ Tổng thống Bukele thậm chí đang đi vay với lãi suất ngày càng cao.

“Chính sách kinh tế của đất nước về cơ bản là tư duy ảo tưởng”, Frank Muci, thành viên chính sách tại Trường Kinh tế London, người có kinh nghiệm tư vấn cho các chính phủ ở Mỹ Latinh cho biết.

Ông Muci cho biết rằng không ai muốn cho ông Bukele vay tiền trừ khi nó ở “tỷ lệ cay đắng” từ 20% đến 25%. Muci nói: “Đất nước [El Salvador] đang mộng du đi vào hiện thực vỡ nợ”.

Nhưng vị Tổng thống am hiểu công nghệ, người từng tự quảng cáo mình là “nhà độc tài tuyệt vời nhất thế giới” trên tiểu sử Twitter, đã ràng buộc số phận chính trị của mình với canh bạc tiền điện tử này. Ông Bukele phải đối mặt với cuộc bầu cử lại cho một nhiệm kỳ tổng thống kéo dài 5 năm nữa vào năm 2024.

Ngân hàng Thế giới (WB) dự đoán rằng nền kinh tế Salvador sẽ tăng trưởng 2,9% trong năm nay và 1,9% vào năm 2023, giảm từ 10,7% vào năm 2021.

Tỷ lệ nợ trên GDP của El Salvador đã gần 90% và nợ của nó đắt hơn khoảng 5% mỗi năm so với 1,5% ở Mỹ. Đất nước này cũng có thâm hụt lớn – không có kế hoạch để cắt giảm, cho dù thông qua tăng thuế hay bằng cách cắt giảm đáng kể chi tiêu.

Trong một ghi chú nghiên cứu từ JPMorgan, các nhà phân tích cảnh báo rằng Eurobonds của El Salvador đã bước vào “vùng đất đau khổ” trong năm ngoái và dữ liệu của S&P Global được cho là cho thấy chi phí để đảm bảo chống lại một vụ vỡ nợ có chủ quyền đang đạt mức cao nhất trong nhiều năm.

Trước đó, vào tháng 9/2021, El Salvador đã trở thành quốc gia đầu tiên áp dụng Bitcoin làm đồng tiền sử dụng để đấu thầu hợp pháp.

Sáng kiến này liên quan đến việc mua Bitcoin bằng quỹ công, cũng như tung ra một ví ảo quốc gia có tên ‘chivo’ (tiếng lóng của người Salvador có nghĩa là ‘tuyệt vời’) cung cấp các giao dịch miễn phí và cho phép thanh toán xuyên biên giới nhanh chóng.

Đối với một quốc gia chủ yếu là nền kinh tế tiền mặt – nơi khoảng 70% người dân không có tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng hoặc các dịch vụ tài chính truyền thống khác – chivo có nghĩa là cung cấp một cách thức thuận tiện cho những người chưa bao giờ sử dụng hệ thống ngân hàng tiến vào thế giới tiền ảo.

Thử nghiệm này cũng liên quan đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng trên toàn quốc của các máy ATM Bitcoin trên toàn quốc và yêu cầu tất cả các doanh nghiệp chấp nhận tiền điện tử.