EU cải cách để buộc Temu, Shein và Amazon chịu trách nhiệm về hàng hóa bất hợp pháp

Liên minh châu Âu có kế hoạch buộc các nền tảng thương mại điện tử như Temu, Shein và Amazon Marketplace chịu trách nhiệm về các sản phẩm nguy hiểm hoặc bất hợp pháp được bán trực tuyến, nhằm trấn áp một lượng lớn sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. 

Theo một dự thảo đề xuất mà tờ Financial Times có được, cải cách hải quan sẽ yêu cầu các nền tảng trực tuyến cung cấp dữ liệu trước khi hàng hóa đến EU, để các quan chức có thể kiểm soát và kiểm tra các gói hàng tốt hơn. Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh lo ngại về sự gia tăng hàng hóa nguy hiểm và hàng giả được vận chuyển trực tiếp từ châu Á đến khách hàng ở châu Âu.

Hiện tại đối với hải quan mà nói, bất kỳ cá nhân nào trong EU mua hàng trực tuyến đều được coi là nhà nhập khẩu. Nhưng một khi cải cách được thông qua, trách nhiệm sẽ được chuyển sang các nền tảng thương mại điện tử. Bản đề xuất viết: “Sự phổ biến của các sản phẩm không an toàn, giả mạo hoặc không tuân thủ gây ra rủi ro nghiêm trọng về an toàn và sức khỏe cho người tiêu dùng, có tác động không bền vững đến môi trường và thúc đẩy sự không công bằng (đối với) các doanh nghiệp hợp pháp, gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng cạnh tranh của các ngành công nghiệp khác nhau.”

Năm 2024, EU nhập khẩu 4,6 tỷ bưu kiện giá trị thấp, tăng gấp 4 lần so với năm 2022. Hơn 90% trong số đó đến từ Trung Quốc. Theo dự thảo, số lượng khổng lồ các kiện hàng này gây “áp lực không bền vững cho cơ quan chức năng”. Theo kế hoạch cải cách, các nhà bán lẻ trực tuyến phải “thu các khoản thuế và VAT liên quan” và “đảm bảo hàng hóa tuân thủ các yêu cầu khác của EU”. Đề xuất này cũng bãi bỏ việc miễn thuế hải quan hiện tại đối với hàng hóa có giá trị dưới 150 euro, khiến chúng phải chịu sự kiểm tra hải quan.

Theo dự thảo, dữ liệu hải quan từ cơ quan chức năng của 27 quốc gia thành viên EU sẽ được tập trung lại, đồng thời thành lập một Cơ quan Hải quan Trung ương EU (EUCA).

Tài liệu này vẫn đang được thảo luận nội bộ và có thể thay đổi trước khi công bố vào ngày 5/2. Theo nội dung bản dự thảo: “Cơ quan Hải quan Trung ương EU sẽ có thể sàng lọc hàng hóa dựa trên những thông tin này, thậm chí xác định rủi ro tiềm tàng ngay cả trước khi hàng hóa được chất lên phương tiện vận chuyển hoặc thực sự đến EU.”

Ngoài ra, tài liệu còn nhấn mạnh: “Điều này sẽ giúp cơ quan hải quan có cái nhìn toàn diện về chuỗi cung ứng, dự đoán các biện pháp kiểm soát đối với hàng xuất nhập khẩu và đưa ra khuyến nghị kiểm soát cho các quốc gia thành viên.”

Theo đề xuất, hàng giả và kém chất lượng đã gây ra thiệt hại doanh thu hằng năm đáng kể cho các ngành công nghiệp trong EU: ngành thời trang thiệt hại gần 12 tỷ euro doanh thu hàng năm (5% doanh thu) và ngành mỹ phẩm mất 3 tỷ euro doanh thu hàng năm (5% doanh thu), khiến ngành đồ chơi thiệt hại hàng năm, lỗ doanh thu 1 tỷ euro (gần 9% doanh thu). Ngoài ra, tài liệu cũng đề cập rằng quy định mới của EU về xử lý chất thải sẽ yêu cầu các nhà bán hàng chịu trách nhiệm chi trả chi phí xử lý sản phẩm bị thải bỏ, bao gồm cả quần áo.

EU cũng sẽ xem xét áp dụng phí xử lý đối với mỗi kiện hàng. Ngoài ra, theo các quy định riêng về giám sát hành vi thị trường của các nền tảng trực tuyến lớn, Ủy ban Châu Âu (EC) hiện đang điều tra Shein và Amazon, đồng thời đã bắt đầu khởi kiện AliExpress và Temu.

Các nền tảng thương mại điện tử trực tuyến không chịu trách nhiệm đối với hàng hóa do bên thứ ba bán trên trang web của họ, trừ khi họ cố ý bán sản phẩm bất hợp pháp hoặc nguy hiểm, hoặc không kịp thời gỡ bỏ các sản phẩm này sau khi bị phát hiện.

Temu và Shein trước đó đều khẳng định với truyền thông rằng họ tuân thủ các quy định của EU. Temu cho biết họ ủng hộ các chính sách có lợi cho người tiêu dùng. Trong khi đó, Amazon tuyên bố đã thực hiện các biện pháp tích cực để ngăn chặn việc bày bán các sản phẩm không an toàn hoặc không tuân thủ quy định trên nền tảng của mình.

Theo RFI