Ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela trên bờ sụp đổ

Khủng hoảng kinh tế, hạ tầng dầu khí xuống cấp, chịu ảnh hưởng từ các biện pháp trừng phạt của Mỹ cùng với sự cố mất điện nghiêm trọng nhất trong lịch sử Venezuela gần đây là những nguyên nhân chính khiến sản lượng dầu của quốc gia lao dốc nhanh.

Theo nhận định của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), ngành công nghiệp dầu mỏ – nguồn thu nhập chính của Venezuela hiện đang phải đối mặt với nguy cơ sụp đổ.

Trong điều kiện hoạt động bình thường, Venezuela sản xuất 1,2 triệu thùng dầu một ngày. Tuy nhiên, thời gian gần đây, có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến sự sụt giảm dầu mỏ của Venezuela trên thị trường dầu mỏ thế giới.

Thứ nhất là thỏa thuận của các nước OPEC và các nước ngoài OPEC về việc cắt giảm sản lượng dầu 1,2 triệu thùng/ngày nhằm  vực dậy giá dầu thô hồi tháng 1/2019. Con số này tương đương với tổng lượng xuất khẩu dầu của Venezuela và tác động lớn đến thị trường dầu nước này. Thỏa thuận cắt giảm sản lượng dầu thô của OPEC sẽ tiếp tục có hiệu lực ít nhất đến tháng 6/2019.

Thứ hai, dấu hiệu kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại cũng làm giảm nhu cầu dầu mỏ, trong khi Canada và Mỹ lại tăng cường xuất khẩu dầu từ nước mình sẽ làm cân bằng thiếu hụt.

Thứ ba, việc Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Venezuela trong nỗ lực để ép Tổng thống Maduro rời đi, trong đó có lệnh cấm xuất khẩu dầu sang các khách hàng của Mỹ và cấm các công ty Mỹ bán naphtha, một chất pha loãng dầu nặng cho Venezuela khiến tình hình xuất khẩu cũng như sản xuất dầu của nước này chịu nhiều áp lực. 

Mỹ hiện là nước nhập khẩu dầu thô quan trọng và lớn nhất của Venezuela, chiếm 39% sản lượng dầu thô xuất khẩu của Venezuela vào năm 2018. Một điểm cần chú ý là lệnh trừng phạt của Mỹ có thể sẽ không chỉ dừng lại ở đó. Tờ Miami Herald hôm 15/3 dẫn lời một quan chức cấp cao chính quyền Mỹ nói rằng, Nhà Trắng đang cân nhắc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với công ty của các nước thứ ba hỗ trợ vận chuyển dầu từ Venezuela sang Cuba theo đề nghị của ông Juan Guaido.

Thứ tư, sự cố mất điện gây tê liệt các hoạt động của ngành công nghiệp dầu mỏ khoảng hơn 10 ngày qua như một đòn nặng khiến sản lượng khai thác dầu của Venezuela sụt giảm mạnh. IEA cho biết, suốt tuần qua, các hoạt động trong ngành công nghiệp dầu mỏ Venezuela bị gián đoạn nghiêm trọng. Sự cố mất điện trên diện rộng ở Venezuela bắt đầu vào ngày 7/3, ảnh hưởng đến hầu hết các hoạt động tại 23 bang ở nước này.

Đến ngày 12/3, điện đã được khôi phục ở một số khu vực. Tuy nhiên, đến tận ngày 16/3, sự cố mất điện vẫn chưa được khắc phục hoàn toàn. IEA thông báo trên website của mình vào ngày 17/3: “Mặc dù có những dấu hiệu tình hình thiếu điện đã được cải thiện, tuy nhiên sự xuống cấp của hệ thống điện nước này đối với chúng tôi là chưa biết bao giờ sẽ được cải thiện.”

Trong khi ông Maduro liên tục đưa ra các phát ngôn ám chỉ sự cố mất điện là do các đối thủ chính trị cố tình tạo ra, các nhà phê bình cho rằng tham nhũng và đầu tư dưới mức đã khiến cho mạng lưới điện của Venezuela xuống cấp.

Nhà kinh tế Asdrubal Oliveros, Giám đốc Công ty phân tích kinh tế Econometrica cho rằng sự cố mất điện làm tê liệt ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela và sẽ mở ra một chu kỳ suy thoái mạnh mẽ hơn. Ông nhấn mạnh, việc đưa các cơ sở dầu khí hoạt động trở lại không phải là điều dễ dàng. “Tổn hại mà sự cố mất điện gây ra cho các giếng dầu trong một số trường hợp là không thể đảo ngược. Một số giếng dầu khác cần phải đầu tư sửa chữa lớn mới có thể vận hành trở lại. Tác động của sự cố mất điện này rất nghiêm trọng”, ông Asdrubal nói. Ông này thậm chí còn dự báo sản lượng dầu của Venezuela có thể giảm về mức 500.000 thùng/ngày. 

Theo Công ty dịch vụ dầu mỏ Baker Hughes (Mỹ), Venezuela chỉ còn 26 giàn khoan dầu hoạt động, giảm so với con số 47 cách đây một năm. 

Ông Elliott Abrams, đại diện đặc biệt Mỹ về Venezuela cũng nhận định, sản lượng xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela đang giảm đều khoảng gần 50.000 thùng một tháng và sản lượng khai thác dầu của nước này có thể giảm sâu dưới mức 1 triệu thùng/ngày trong vòng 1-2 tháng tới.

Hoàng Giang

Xem thêm: