Sinh vật ngoại lai có nguồn gốc Trung Quốc bị cấm nhập vẫn bán tràn lan trên mạng

Nằm trong danh mục sinh vật ngoại lai bị cấm nhập khẩu, nhưng tôm hùm đất Trung Quốc vẫn được rao bán tràn lan, công khai trên mạng với giá 300 – 400 nghìn đồng/kg.

Công khai bán trên mạng

Khảo sát trên các chợ hải sản online những ngày gần đây, gõ từ khóa tôm hùm đất Trung Quốc, là có thể tìm thấy sản phẩm này đang được bán với giá khoảng 340 – 370 nghìn đồng/kg tùy cỡ, tươi sống, giảm 30 – 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Lý do, theo người bán là năm nay nguồn cung dồi dào nên giá bán cũng giảm mạnh.

Thêm nữa, độ hot của loại tôm này cũng giảm so với các năm trước.

Cụ thể, một trang hải sản online rao bán tôm hùm đất Trung Quốc với giá 340.000đ/kg cho loại size nhỏ 35 – 45 con/kg. Loại size lớn 25 – 35 con/kg có giá 360.000đ/kg.

Giá loại tôm này rẻ hơn nhiều tôm càng xanh, tôm mũ ni, tôm bạc nhưng lại đắt hơn tôm rảo, tôm đất. Có trang web còn giới thiệu cụ thể địa chỉ mua tôm hùm đất để khách hàng có thể tới tận nơi để mua. Người bán cũng đảm bảo hàng tươi sống, nhập trực tiếp từ Trung Quốc

Tôm hùm đất có xuất xứ từ Trung quốc, tháng 5 đến tháng 7 là mùa của loại tôm này. Loại tôm này sống rất khỏe, khi vận chuyển xa chỉ cần đảm bảo oxy là có thể sống cả tuần.

Tôm hùm đất sống nhập về thường được các đầu mối bên Trung Quốc đóng sẵn vào từng túi lưới, sau đó cho vào thùng xốp có đá lạnh. Tôm về đến sẽ nơi đảm bảo sống khoẻ. Khách mua tôm hùm đất được ship hàng tận cửa, hàng tươi sống có thể thả bể nuôi ăn dần.

Ngoài rao bán tôm hùm đất sống, nhiều trang web cũng bán tôm hùm đất đã qua sơ chế hoặc đã chế biến thành các món.

Loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại bị cấm nhập

Nói với VnExpress, TS Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết tôm hùm đất (hay còn gọi là tôm hùm nước ngọt) có tên khoa học là Procambarus clarki. Chúng có tên trong phụ lục 2 loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại. “Tổng cục không cấp phép cho bất cứ cơ sở nào nhập vào Việt Nam, hàng bán trên mạng là hàng nhập lậu”, ông Luân nói.

Trả lời VTCNews, TS Trần Đình Luân cũng cho biết: “Hiện Cục Thủy sản không nắm được việc người dân buôn bán tôm hùm đất trên mạng. Tuy nhiên, việc kinh doanh, tiêu thụ loài này là vi phạm quy định về đa dạng sinh học và thủy sản”.

Theo lãnh đạo Cục Thú y, tôm hùm đất sống cũng không có tên trong phụ lục VIII danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam. Do đó, cơ quan này hiện chưa nhận được yêu cầu kiểm định nào đối với hàng nhập khẩu sống vào Việt Nam.

Trên thị trường, duy nhất Viện nghiên cứu và nuôi trồng thủy sản I được cấp phép nhập loài tôm này về nghiên cứu. Đối với hàng thương phẩm chỉ cho phép nhập hàng đã sơ chế được kiểm định và cấp phép

Trước đó, ông Nguyễn Quang Huy, Nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu và nuôi trồng thủy sản I nói rằng nhà hàng, quán ăn nhập tôm hùm đất đông lạnh về chế biến vẫn phải chứng minh xuất xứ nguồn gốc và phải được hải quan và Cục Thú y Việt Nam cho phép. Ngược lại, những đơn vị nhập lậu theo đường tiểu ngạch, không được kiểm định vẫn bị xử phạt.

Những năm trước khi loại tôm này ồ ạt vào Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng đã yêu cầu các tỉnh, thành và cơ quan chức năng vào cuộc ngăn chặn, truy quét.

Tôm hùm đất gây hại thế nào?

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, tôm hùm đất có nguồn gốc từ Bắc Mỹ, là loài động vật ăn tạp, có khả năng thích nghi cao với môi trường, nhanh chóng thiết lập quần thể ở nơi chúng xuất hiện và cuối cùng trở thành loài chủ chốt của hệ sinh thái.

Các tác động của loài đến môi trường và đa dạng sinh học đã được ghi nhận trên thế giới gồm cạnh tranh môi trường sống, truyền bệnh cho các loài tôm bản địa, giảm quần thể thực vật thủy sinh, động vật không xương sống, động vật thân mềm và động vật lưỡng cư thông qua mối quan hệ ăn thịt và cạnh tranh.

Chúng có thể ảnh hưởng tới việc thay đổi chất lượng nước và đặc điểm trầm tích, tích lũy kim loại nặng. Đồng thời có khả năng đào hang gây thiệt hại cho hệ thống tưới tiêu nông nghiệp.

Loài này đã được ghi nhận xâm lấn tại nhiều nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Kenya, Ai Cập, Uganda, Zambia, Pháp, Ý, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha…

Tôm hùm đất là nhóm sinh vật ngoại lai, phá hoại mùa màng, thường đào hang, làm hỏng đê điều. Vì là giống ăn tạp, chúng có khả năng thích nghi tốt với môi trường, dẫn tới có thể phát tán mầm dịch bệnh nấm tôm, virus gây bệnh đốm trắng cho tôm cũng như một số loài ký sinh trùng. Từ năm 2013, loài tôm này được đưa vào danh mục sinh vật ngoại lai cấm nhập khẩu và phát triển.

Các chuyên gia trong ngành cũng cho rằng, tôm hùm đất có thể trở thành đại họa của ngành nông nghiệp bởi khả năng thích nghi tốt với môi trường biến chúng trở thành những sinh vật ngoại lai có hại khi phát tán mầm dịch bệnh nấm tôm, virus gây bệnh đốm trắng cho tôm cũng như một số loài ký sinh trùng.