Thuế nhôm, thép của ông Trump chính thức có hiệu lực, kích hoạt sự trả đũa từ EU

Những nỗ lực vận động hành lang phút chót cũng không ngăn nổi Thuế quan của Hoa Kỳ chính thức áp lên các sản phẩm nhập khẩu nhôm, thép nhập khẩu. Liên minh Châu Âu sẵn sàng đáp trả với kế hoạch thuế quan đối với khối lượng hàng hóa trị giá 28,3 tỷ USD, từ “rượu bourbon đến xe máy”. 

• Chính thức áp thuế nhôm, thép nhập khẩu vào Hoa Kỳ từ ngày 4/3/2025

Mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu của Tổng thống Dolnald Trump bước vào hiệu lực ngày thứ Tư, gây ra sự trả đũa ngay tức thì từ EU, đánh dấu giai đoạn mới nguy hiểm của cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu.

Mức thuế mới nhất của Hoa Kỳ được áp dụng không có miễn trừ đã có hiệu lực sau một ngày đầy biến động tại Nhà Trắng, khi ông Trump đe dọa sẽ tăng gấp đôi thuế kim loại đối với Canada lên 50%. Tuy nhiên, ông đã lùi bước khi Ontario đồng ý hủy bỏ kế hoạch áp phụ phí đối với điện bán cho Hoa Kỳ.

Thuế kim loại áp dụng trên toàn thế giới, tác động mạnh tới các đối thủ kinh tế cũng như các đồng minh thân cận của Hoa Kỳ. Các nhà sản xuất lớn của Châu Á bao gồm Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Úc đã hoãn việc trả đũa. Anh cho biết sẽ tập trung vào “đàm phán nhanh một thỏa thuận kinh tế rộng hơn”.

Trung Quốc đã không phản ứng ngay tức thì, nhưng họ đã triệu tập Walmart của Hoa Kỳ để làm việc sau khi nhà bán lẻ này có động thái thúc giục các nhà cung cấp Trung Quốc chấp nhận mức phí cao hơn.

Liên minh Châu Ấu phản ứng mạnh mẽ nhất từ trước tới nay

EU đưa ra các biện pháp đối phó nhanh chóng và tương xứng đối với hàng hóa nhập khẩu của Hoa Kỳ, áp dụng lại các biện pháp cân bằng từ năm 2018 và 2020 cũng như bổ sung danh sách mới về hàng công nghiệp, nông nghiệp. Các biện pháp đối phó của EU sẽ áp dụng cho khối lượng hàng hóa lên tới 26 tỷ euro – tương ứng với phạm vi kinh tế của thuế quan Hoa Kỳ – EU cho biết.

“Chúng tôi vô cùng lấy làm tiếc về biện pháp này“, Chủ tịch EU Ursula von de Leyen cho biết trong một tuyên bố. “Thuế quan là thuế. Chúng không tốt cho doanh nghiệp, thậm chí tồi tệ hơn đối với người tiêu dùng”.

Động thái mở rộng cuộc tấn công thương mại của Tổng thống Trump diễn ra vào thời điểm ông bước sang tuần thứ bảy của nhiệm kỳ thứ hai. Nỗ lực nhanh chóng của ông nhằm tái cấu trúc nền kinh tế Hoa Kỳ thành một cường quốc sản xuất toàn cầu làm rung chuyển thị trường tài chính, khiến người tiêu dùng ám ảnh bởi lạm phát và gia tăng nỗi lo suy thoái của các doanh nghiệp.

• Ông Trump để ngỏ khả năng suy thoái kinh tế, Mỹ sẽ trải qua “giai đoạn chuyển tiếp”

Các nhà đầu tư phần lớn đón nhận tin tức một cách bình thản. Nhôm tăng 0,3% trên Sàn giao dịch kim loại London sau khi thuế quan có hiệu lực, trong khi thép cuộn cán nóng tăng 0,4% trên Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải. Cổ phiếu gần như không biến động.

Ông Trump vẫn cương quyết áp thuế kim loại mặc dù có nhiều cuộc vận động hành lang vào phút chót từ các bên liên quan tại Hoa Kỳ, bao gồm cả nhà sản xuất lớn của nhất nước này là Alcoa. Công ty này cảnh báo mức thuế sẽ gây nguy hiểm cho hàng chục ngàn việc làm cũng như làm tăng giá hàng hóa đối với người dân Mỹ.

Tổng thống Trump đã hành động với sự ủng hộ của một số giám đốc điều hành ngành công nghiệp trong nước, những người cho rằng các biện pháp bảo hộ sẽ tăng lợi nhuận cho nhà sản xuất Hoa Kỳ và đưa việc làm trong ngành thép, nhôm từ nước ngoài trở về nước.

Thuế thép và nhôm là một phần trong kế hoạch của ông Trump nhằm xây dựng các rào cản đáng kể cung quanh nền kinh tế Hoa Kỳ, động thái mà ông cho là cần thiết để cân bằng lại hệ thống thương mại toàn cầu đang “lừa đảo” quốc gia này. Tuy nhiên, sự do dự của ông về một số nhiệm vụ gần đây đang dấy lên câu hỏi về quyết tâm của ông.

Tuần trước, ông Trump đã cho phép áp thuế 25% đối với Canada và Mexico liên quan đến ma túy bất hợp pháp và di cư, nhưng trong vòng vài ngày ông lại công bố miễn trừ một tháng đối với hàng hóa thuộc phạm vi của hiệp định thương mại Bắc Mỹ. Đồng thời, ông đã tăng gấp đôi mức thuế tương tự đối với Trung Quốc lên 20%.

Các lệnh về thép và nhôm của ông Trump khôi phục và mở rộng các khoản thuế năm 2018 của ông đối với kim loại và cấm miễn trừ cho các sản phẩm được làm từ bất kỳ kim loại nào trong số đó. Điều đó có nghĩa là ngoài thép và nhôm thô, sẽ có khoảng 150 tỷ đô la hàng tiêu dùng nhập khẩu sẽ bị đánh thuế mới, theo nghiên cứu từ Global Trade Alert.

Chính quyền đầu tiên của Trump đã cấp quyền miễn trừ cho các nhà cung cấp lớn, bao gồm Canada, Mexico, Brazil và Liên minh châu Âu , do đó có những tháng, chưa đến một nửa lượng hàng nhập khẩu được áp dụng thuế quan. Giờ đây, các quan chức chính quyền cảnh báo không nên mong đợi các khoản miễn trừ trong tương lai.

Ông Trump cũng đã mở đường cho việc áp thuế đối với đồng , một loại khoáng sản quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu, bằng cách chỉ đạo Bộ Thương mại điều tra các hạn chế thương mại.