VAFI: Giải quyết những tồn tại trong quản trị DN, ngân sách có thể đạt 100 tỷ USD

Theo Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI), nếu thực hiện quyết liệt các giải pháp trước những tồn tại trong quản trị doanh nghiệp (DN), trong 15 năm tới ngân sách nhà nước có thể thu hút 100 tỷ USD.

Cần đặt mục tiêu giải quyết những tồn tại trong nền kinh tế

Ngày 11/3, VAFI gửi văn bản đến Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư góp ý về Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp.

Phản hồi về dự thảo, VAFI nhận định dự thảo luật mang lại ít lợi ích cho nền kinh tế, cho cộng đồng DN và chưa giải quyết được những tồn tại trong đời sống quản trị DN.

Cụ thể, theo VAFI, dự thảo luật chưa có những mục tiêu cụ thể để thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ hay để cộng đồng DN được hưởng lợi ích to lớn từ việc làm Luật mới.

Tổ chức đại diện cho các nhà đầu tư tài chính Việt Nam nhận định để tạo ra những tác động mạnh để giải quyết những khó khăn của DN/hay của nền kinh tế và những vấn đề tồn tại trong quản trị DN, luật mới cần mở ra khuôn khổ pháp lý theo thông lệ thế giới tiên tiến để để tăng cường thu hút vốn thêm  nhiều vốn & công nghệ từ nhà đầu tư nước ngoài  cho cộng đồng doanh nghiệp trong nước; phải kích thích thay đổi cơ cấu cổ đông trong công ty đại chúng theo hướng giảm mạnh tỷ lệ cổ phần nhà nước (NN), giảm tỷ trọng cổ phần cá nhân, tăng tỷ trọng nắm giữ cổ phần của các nhà đầu tư tổ chức và đầu tư chiến lược theo thông lệ thế giới.

Bên cạnh việc đơn giản hóa thủ tục thành lập DN, kích thích sự phát triển của hệ thống các DN nhỏ và vừa, VAFI nhận định luật mới phải có những giải pháp mạnh mẽ để cải cách triệt để và toàn diện đối với khối DNNN. “Từ nhiều sự kiện như đã xảy ra tại Vinashin, Vinalines, Petro VietNam…, Chính phủ hầu như chưa có các  giải pháp mạnh để xóa bỏ tận gốc tình trạng quản lý yếu kém, tình trạng tham nhũng tràn lan trong khối DNNN” – VAFI cho hay.

Theo VAFI, những tồn tại  nêu trên phải là mục tiêu hướng đến của việc xây dựng và ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư.

Chú trọng tới đầu tư quốc tế, cải tổ DNNN

Theo VAFI, để đạt được những mục tiêu nói trên, các giải pháp đề xuất tập trung vào việc chú trọng tới nguồn đầu tư quốc tế và cải tổ dứt khoát đối với DNNN.

Dẫn ví dụ từ việc Hồng Kong, Singapore trở thành thị trường tài chính lớn nhất Châu Á và cũng là thị trường tài chính lớn trên thế giới, VAFI cho rằng “không phải là người dân HongKong, Singapore có quá nhiều tiền để biến các khu vực này thành những trung tâm tài chính lớn trên thế giới, mà Luật Doanh nghiệp của họ đã coi tất cả nhà đầu tư nước ngoài đến Singapore thành lập doanh nghiệp là DN trong nước, được đối xử bình đẳng như DN bản xứ”. Chính sách bình đẳng này không chỉ áp dụng cho DN mà còn cho cả nhân viên nước ngoài như con cái được học trường công miễn phí, được mua nhà giá rẻ của chính phủ nếu công tác dài hạn…

Để thực hiện các chính sách bình đẳng DN, VAFI đề xuất nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam thành lập DN theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư hoặc tham gia cổ phần chi phối thì coi là DN trong nước và được đối xử bình đẳng như nhà đầu tư trong nước từ các khâu thành lập, đăng ký kinh doanh, quản lý NN về DN và phát triển đầu tư dự án.

Việc hạn chế về tỷ lệ cổ phần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài chỉ là số ít ngành nghề đặc biệt (chứ không phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện) do Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục. Theo VAFI, cần nhận thức rằng ban hành ngành nghề kinh doanh có điều kiện để phục vụ công tác quản lý NN chứ không phải hạn chế công nghệ và vốn từ nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, cần thống kê và loại bỏ khoảng 80% ngành nghề kinh doanh có điều kiện đang quy định hạn chế tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài – VAFI đề xuất.

VAFI đặc biệt nhấn mạnh đến việc cần thiết phải cải tổ DNNN.

Theo VAFI, việc đổi mới cần bắt đầu từ việc thay đổi khái niệm. DNNN phải là DN có cổ phần chi phối của NN, phải niêm yết chứng khoán, và thuộc Danh mục ngành nghề mà nhà nước cần nắm giữ chi phối. Theo đó, chỉ còn rất ít loại hình DNNN cần nhà nước nắm giữ 100% vốn; tất cả  DNNN khác và DN có cổ phần NN không thuộc đối tượng trên thì phải thực hiện cổ phần hóa , thoái vốn và niêm yết chứng khoán.

VAFI đề xuất tất cả thành viên HĐQT, Ban Kiểm soát của DNNN, DN có vốn nhà nước (từng thành viên đại diện vốn NN) mà không tuân thủ các quy định như trên thì tự động bị mất chức vụ mà không cần ý kiến quyết định của cấp có thẩm quyền.

Theo VAFI, nếu áp dụng đầy đủ và quyết liệt các giải pháp trên thì trong vòng 15 năm tới, ngân sách nhà nước sẽ thu được khoảng 100 tỷ USD. Số tiền này vừa góp phần giảm mạnh nợ chính phủ đồng thời dư sức để Việt Nam phát triển hoàn chỉnh hệ thống giao thông hiện đại cho toàn quốc, phát triển được hệ thống đường sắt cao tốc Bắc – Nam, hệ thống đường sắt nội đô tại Hà Nội, TP.HCM.

Nguyễn Quân

Xem thêm: