Tại sao ăn ít mà vẫn béo phì? Nguyên nhân và cách khắc phục

Dù tuân thủ chế độ ăn lành mạnh đến mấy, những người có thể trạng béo phì “kháng ăn kiêng” cũng không thể giảm cân. Họ cần tìm một con đường khác để cải thiện sức khỏe.

Bạn có đang đau khổ vì đã ăn kiêng hết sức mà vẫn không thể giảm cân không? Đừng buồn, bạn không cô đơn đâu!

Theo một báo cáo đăng trên tạp chí The Lancet’s eBioMedicine, các nhà nghiên cứu tại Đại học Ottawa xác định được rằng trên hành tinh của chúng ta có một nhóm riêng biệt những người béo phì khó lòng giảm cân thông qua việc thay đổi chế độ ăn uống.

Những phát hiện này trái ngược với niềm tin lâu nay của nhiều người rằng chỉ ăn kiêng là có thể giảm cân đáng kể, việc tập thể dục chỉ là “phụ lục” được thêm vào để tăng cường lợi ích của việc ăn uống lành mạnh.

Bác sĩ nội tiết Robert Dent (thành viên nhóm nghiên cứu) cho biết, hầu hết những người thừa cân đang cố gắng giảm cân không thích tập thể dục nhiều. Họ tự thấy bản thân khó lòng chạy bộ, vận động hiệu quả như những người khác. Nhưng trên thực tế, nếu chế độ ăn kiêng không mang lại lợi ích gì, họ nên chuyển sang tập trung vào các hoạt động thể chất.

Những người mắc chứng béo phì “kháng ăn kiêng” nằm trong nhóm 20% những người ít có khả năng giảm cân nhất dù đã ăn theo chế độ ăn ít calo. Các bác sĩ lập luận rằng đó là những người nên ưu tiên việc tập thể dục.

“Đối với những người bị béo phì mà không thể giảm cân, thông điệp dành cho bạn là: Bạn nằm trong nhóm những người đặc biệt nên tập thể dục. Điều đó thực sự sẽ giúp bạn giảm cân”, bác sĩ Ruth McPhereson (thành viên nhóm nghiên cứu) nói.

Các nhà nghiên cứu đã phân loại hồ sơ lâm sàng từ hơn 5.000 bệnh nhân để chọn ra 20 phụ nữ có thể trạng như trên để tham gia vào một chế độ tập luyện được thiết kế nhằm phân tích những thay đổi trong chuyển hóa cơ xương – một chỉ số quan trọng về sức khỏe ở những bệnh nhân chuyển hóa.

Theo các nhà nghiên cứu, quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ xương được điều chỉnh bởi ty thể và ty thể trong xương của những người mắc chứng béo phì “kháng ăn kiêng” thấp hơn so với những người béo phì “nhạy cảm với chế độ ăn uống”.

Những người tham gia được yêu cầu tập luyện trong 18 buổi, 3 lần một tuần trong 6 tuần, với các bài tập liên quan đến chạy bộ và cử tạ.

Đối với nhóm gặp bất lợi về ty thể, tập thể dục giúp họ tăng cường hoạt động của cơ xương. Còn với nhóm có hoạt động ty thể tốt ngay từ đầu thì việc thử nghiệm không đem lại lợi ích nào về vấn đề này cả. 

Trong nhiều thập kỷ, những bệnh nhân “kháng ăn kiêng” đã bị buộc tội là không tuân thủ chế độ ăn ít calo nên mới không thể giảm cân. Nghiên cứu mới này đã “minh oan” cho họ, đồng thời mở ra những cách tiếp cận mới để họ có thể chăm sóc sức khỏe hiệu quả hơn.

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh, béo phì được coi là một đại dịch ở Mỹ. Tại quốc gia này, hơn 1/3 số người trưởng thành (41,9%) từ 20 tuổi trở lên có cân nặng quá mức cho phép. Nếu tính cả những người trưởng thành thừa cân vừa chạm ngưỡng béo phì lâm sàng thì tỷ lệ này tăng lên 3/4 (73,6%).

Béo phì sẽ làm bạn tăng nguy cơ mắc các căn bệnh nguy hiểm, thậm chí chết người như bệnh tiểu đường, bệnh tim, rối loạn cơ xương và một số loại ung thư. Béo phì cũng có khả năng làm suy yếu hệ thống miễn dịch nên những người thừa cân thường dễ mắc bệnh hơn (chẳng hạn như COVID-19).