Vitamin C có thể đảo ngược quá trình lão hóa da

Nghiên cứu cho thấy vitamin C có tác dụng vượt xa vai trò nổi tiếng là tăng cường miễn dịch và chống oxy hóa. Trên thực tế, nó còn hoạt động như một công tắc di truyền có thể đảo ngược các quá trình lão hóa cơ bản trong tế bào da.

• Hạt gai dầu: Siêu thực phẩm bất ngờ cho làn da khỏe mạnh

“Điều này mở ra triển vọng cho việc phát triển các sản phẩm chăm sóc da mới hoặc các liệu pháp điều trị nhằm giảm thiểu tình trạng lão hóa da do tuổi tác”, ông Akihito Ishigami, tác giả chính của nghiên cứu và là phó chủ tịch Khoa Sinh học và Y học tại Viện Lão khoa và Lão khoa Thủ đô Tokyo cho biết.

Khám phá liên quan đến DNA

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng vitamin C giúp tế bào da phát triển bằng cách kích hoạt các gen tham gia vào quá trình tái tạo da.

Khi con người già đi, một số gen quan trọng bị “tắt” do quá trình methyl hóa DNA – một cơ chế làm giảm hoạt động của gen theo thời gian. Tuy nhiên, vitamin C có thể “bật lại công tắc này”: Trong nghiên cứu, điều trị bằng vitamin C đã làm giảm methyl hóa ở hơn 10.000 vùng DNA, từ đó kích hoạt mạnh mẽ 12 gen liên quan đến sự phát triển tế bào, với mức tăng hoạt động lên đến 75 lần.

Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Investigative Dermatology, các nhà khoa học đã sử dụng mô hình da nuôi cấy trong phòng thí nghiệm mô phỏng sát da người thật. Vitamin C được sử dụng ở liều lượng tương đương với nồng độ trong máu tự nhiên.

Chỉ sau 7 ngày, các nhà nghiên cứu quan sát thấy lớp biểu bì bên trong da dày lên rõ rệt. Đến tuần thứ hai, kết quả càng rõ hơn: lớp da trong tiếp tục dày lên, trong khi lớp ngoài mỏng đi – dấu hiệu cho thấy có nhiều tế bào mới đang phân chia và phát triển.

Theo giáo sư Ishigami, vitamin C không chỉ giúp cải thiện cấu trúc lớp biểu bì mà còn thúc đẩy sự phát triển của tế bào sừng – loại tế bào chính tạo nên lớp ngoài cùng của da. Nhờ đó, vitamin C trở thành một liệu pháp tiềm năng giúp làm dày da, đặc biệt hữu ích với những người có làn da mỏng do tuổi tác.

Tuy nhiên, do nghiên cứu này được thực hiện trên mô hình da trong phòng thí nghiệm, vì vậy cần thêm thử nghiệm lâm sàng trên người để xác nhận liệu những hiệu quả này có thể áp dụng rộng rãi trên thực tế hay không.

Tối ưu hóa lợi ích của Vitamin C đối với làn da

Theo Tiến sĩ da liễu Arjun Dupati (người không tham gia nghiên cứu trên), có một số yếu tố lối sống làm giảm hiệu quả hỗ trợ sức khỏe làn da của vitamin C, bao gồm:

• Hút thuốc: Làm giảm nồng độ vitamin C trong cả da và máu, đồng thời làm đẩy nhanh quá trình phân hủy collagen.
• Tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời: Làm cạn kiệt nguồn vitamin C dự trữ trong da, đẩy nhanh quá trình lão hóa và làm suy yếu hàng rào bảo vệ da. Sử dụng kem chống nắng và quần áo chống nắng là điều cần thiết.
• Uống nhiều rượu bia: Làm giảm khả năng hấp thụ vitamin C, giảm độ đàn hồi và độ ẩm của da.
• Khẩu phần ăn nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn: Gây tổn hại collagen và thiếu hụt dưỡng chất.
• Thiếu ngủ và căng thẳng kéo dài: Làm tăng tình trạng viêm và làm cản trở quá trình phục hồi collagen dưới tác dụng một phần nhờ vitamin C.

Bổ sung vitamin C

Nghiên cứu trên không đề cập đến việc bổ sung vitamin C qua khẩu phần ăn uống có giúp cải thiện độ đàn hồi của da hay không. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thiếu hụt vitamin C có thể dẫn đến tình trạng da khô và bong tróc.

Nhu cầu vitamin C ở người trưởng thành là khoảng 65–90 mg/ngày, tối đa 2000 mg/ngày.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, nguồn vitamin C tốt nhất đến từ trái cây và rau củ.

Lưu ý

Mặc dù vitamin C tan trong nước và phần dư thừa thường được đào thải qua nước tiểu, nhưng nếu bổ sung quá nhiều – đặc biệt qua viên uống liều cao (trên 2000mg/ngày) – vẫn có thể gây hại cho sức khỏe. Tác dụng phụ thường gặp bao gồm rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, buồn nôn, đầy bụng.

Ngoài ra, nạp vitamin C liều cao kéo dài có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, do một phần vitamin C chuyển hóa thành oxalat tạo ra sỏi.

Việc dùng liều cao kéo dài còn có thể gây mất cân bằng vi chất như giảm hấp thu vitamin B12 và đồng, hoặc làm giảm hiệu quả của một số thuốc như thuốc chống đông, thuốc điều trị cholesterol hay thuốc hóa trị.

Nguyên Khang (t/h)