Antony Blinken: Binh biến tại Nga tiết lộ quyền lực Putin ‘rạn nứt thực sự’

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm Chủ Nhật (25/6) nói rằng cuộc khủng hoảng tại Nga liên quan tới vụ binh biến bỏ dở của nhóm lính đánh thuê Wagner chống lại Điện Kremlin đã phơi bày “những rạn nứt thực sự” trong quyền lực của Tổng thống Vladimir Putin.

Cuộc nổi dậy của nhóm lính đánh thuê Wagner và lãnh đạo nhóm này Yevgeny Prigozhin cuối tuần qua khi đoàn quân tư nhân của Prigozhin đã di chuyển chớp nhoáng hướng tới thủ đô Moscow trước khi bất ngờ dừng lại đã đánh dấu “một thách thức trực tiếp đối với quyền lực của ông Putin”, Ngoại trưởng Blinken nói trên chương trình “Face the Nation” của kênh CBS hôm 25/6.

“Điều này dấy lên những câu hỏi sâu sắc, nó chỉ ra những vết rạn nứt thực sự”, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ nói tiếp.

Những phát biểu nêu trên của ông Blinken là tuyên bố công khai đầu tiên của giới chức Mỹ về cuộc khủng hoảng tại Nga. Washington trong 24 giờ qua đã liên tục tham vấn các đồng minh châu Âu về vụ nổi loạn có vũ trang tại Nga.

Ông Blinken nói rằng bây giờ còn quá sớm để đồn đoán về ảnh hưởng của vụ binh biến này đối với Điện Kremlin hoặc đối với cuộc chiến tranh tại Ukraine.

Nhưng ngoại trưởng Mỹ cho rằng sự kiện vừa qua là “bất thường” khi một đồng minh thân cận của Tổng thống Putin đã nhanh chóng quay lưng lại với lãnh đạo Nga và đe dọa đến trung tâm quyền lực trong Điện Kremlin. Trước đó, Tổng thống Putin đã điều động đội quân đánh thuê do ông Yevgeny Prigozhin lãnh đạo tới Ukraine để tham gia một số trận đánh đẫm máu nhất trong cuộc chiến tranh, gần nhất là chiến trường ác liệt Bakhmut.

Trao đổi với chương trình “This Week” của kênh ABC News, ông Blinken nói rằng trong khi 16 tháng trước lực lượng vũ trang Nga đã ở ngay ‘thềm cửa’ thủ đô Kyiv của Ukraine, thì “bây giờ, cuối tuần qua, họ đã phải bảo vệ Moscow, thủ đô của Nga, chống lại những binh lính đánh thuê do chính ông Putin thành lập”.

Ông Blinken nói rằng sự kiện kịch tính liên quan đến Prigozhin đã đang chỉ ra “sự thất bại của Nga trong cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine sâu đậm thế nào và ông Putin cùng quyền kiểm soát quyền lực của ông ta gần như tuyệt đối trong những năm gần đây đang bị thách thức từ bên trong ra sao”.

Tổng thống Putin hôm 24/6 đã cáo buộc Prigozhin phản quốc và cam kết sẽ trừng phạt cứng rắn, nhưng sau đó ông chủ Điện Kremlin đã chấp nhận một thỏa thuận miễn tội, theo đó lãnh đạo Wagner sẽ không bị truy tố hình sự và được rời sang nước láng giềng Belarus sống lưu vong.

Ông Blinken nói rằng việc Moscow đang “bị phân tâm” về vụ binh biến có thể “giúp Ukraine trên chiến trường” giữa lúc Kyiv đang phản công quân đội Nga.

Nhưng ngoại trưởng Mỹ cũng nói “chúng ta không thể đoán định được” cuộc khủng khoảng Wagner tại Nga sẽ kết thúc thế nào.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul nhận định rằng thỏa thuận giữa Điện Kremlin và Prigozhin là “bối rối” cho ông Putin. Ông McFaul nhấn mạnh đến cách nhiều đám đông dân chúng chúc mừng binh lính Wagner khi họ có mặt ở nhiều tuyến phố trong một vài thành phố ở Nga.

Ông McFaul nói với MSNBC rằng những cảnh tưởng như vậy sẽ là “rất gây chú ý với ông Putin và các quan chức Điện Kremlin” bởi vì “bây giờ đã có một ứng viên đối lập thực sự không ngồi tù”.

“Và tôi không thể tưởng tượng được rằng Prigozhin sẽ chấp nhận đứng ngoài lề”, ông McFaul nói.