Chính quyền Trump chuẩn bị rút lại chính sách bình thường hoá quan hệ với Cuba dưới thời Obama

Trong một bài phát biểu tại Miami hôm thứ Sáu (9/6), Tổng thống Donald Trump đã hé lộ việc chính quyền mới chuẩn bị rút lại chính sách bình thường hóa quan hệ với Cuba dưới thời Tổng thống Barack Obama.

Được biết, vào tháng 12/2014, Tổng thống Obama đã thông báo phục hồi mối quan hệ với Cuba, trong đó bao gồm việc mở lại đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Havana và nới lỏng các giới hạn di trú đối với công dân Mỹ tới đất nước theo mô hình Xã hội Chủ Nghĩa.

Hoa Kỳ đã bình thường hóa quan hệ với Cuba vào năm 2014

Ông Obama khi đó đã phát biểu rằng: “Trong những thay đổi quan trọng nhất trong chính sách của Hoa Kỳ trong hơn 50 năm, chúng tôi sẽ kết thúc một cách tiếp cận đã lỗi thời kéo dài nhiều thập kỷ. Chính sách này đã thất bại trong việc thúc đẩy lợi ích của chúng ta. Do vậy, chúng tôi sẽ bắt đầu bình thường hóa quan hệ giữa hai nước. Thông qua những thay đổi này, chúng tôi dự định sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho nhân dân Mỹ và nhân dân Cuba, bắt đầu một chương mới giữa hai quốc gia châu Mỹ”.

Trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016, ông Trump đã hứa sẽ đảo ngược những chính sách của ông Obama đối với Cuba. Ứng cử viên của đảng Cộng Hòa trong một buổi mít-ting vận động tranh cử vào tháng 9/2016 đã gọi thỏa thuận mà ông Obama ký với Cuba là “thỏa thuận 1 chiều cho Cuba, mang lại lợi ích duy nhất cho chế độ Castro”.

Ông Trump khi đó cũng nói thêm rằng: “Tuy nhiên tất cả những nhượng bộ mà ông Barack Obama dành cho chế độ Castro đều được thực hiện thông qua các sắc lệnh hành pháp. Điều này có nghĩa rằng chúng có thể bị đảo ngược và đó là điều mà tôi dự định sẽ làm khi đắc cử nếu Cuba không đáp ứng được những yêu cầu của chúng ta”.

Thời gian gần đây, Tổng thống Trump đang dần hiện thực hóa các lời hứa tranh cử của mình từ việc nỗ lực thông qua đạo luật sức khỏe mới thay thế Obamacare, đề xuất ngân sách 2018 cắt giảm chi tiêu công, tăng chi phí quốc phòng và trả tiền xây bức tường biên giới Mexico, đến việc rút khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris…Sắp tới sẽ là việc hủy bỏ các lệnh hành pháp không có lợi cho Mỹ trong mối quan hệ với Cuba.

Nhà Trắng mới đây đã thông báo rằng cơ quan này sẽ chỉ đưa ra tuyên bố về chính sách với Cuba sau khi nhận được bản đánh giá tổng quan từ Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC).

Một nguồn tin giấu tên thông tin với tờ Washington Examiner rằng NSC đã hoàn thành bản báo cáo về Cuba từ hôm thứ Sáu (9/6) và địa điểm để Tổng thống Trump ra tuyên bố quan trọng này cũng đã được sắp xếp và khả năng sẽ là ở Miami.

Nguồn tin trên nói rằng: “Mọi thứ sẽ được trình bày chi tiết. Tuy nhiên, đó chỉ là những thông báo chính sách mới. Sau đó, chính quyền Trump sẽ phải soạn thảo các quy định, lệnh hành pháp để thực hiện các thay đổi này”.

Tổng thống Trump khả năng sẽ yêu cầu thắt chặt các quy định đối với việc di trú của công dân Mỹ tới Cuba và cấm các công ty của Mỹ giao thương với các doanh nghiệp đem lại lợi ích cho quân đội Cuba.

Phát ngôn viên Nhà Trắng, ông Michael Short đã lưu ý rằng Tổng thống đã đề cập tới chính sách hiện nay với Cuba là “một thỏa thuận tồi”. Ông Michael thêm rằng: “Chúng tôi sẽ đưa ra thông báo về chính sách mới trong tương lai gần”.

Hôm thứ Ba (13/6), trong cuộc trao đổi với Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Ngoại trưởng Rex Tillerson nói rằng đề xuất này vẫn đang trong quá trình xem xét liên ngành. Khi được hỏi chi tiết về thông báo sắp tới, ông Tillerson nói cách tiếp cận chung là “cho phép hoạt động thương mại và tương tác tiếp tục được duy trì càng nhiều càng tốt”.

Ngoại trưởng Mỹ cũng nhấn mạnh rằng: “Tuy nhiên, mặt khác chúng tôi nghĩ rằng Hoa Kỳ đã đạt được rất ít trong việc thay đổi hành vi của chế độ Cuba, cũng như cách họ đối xử với chính nhân dân mình. Và hiện tại [các chính sách thời Obama] ít có khả năng thay đổi được thực trạng đó. Trên thực tế, quan ngại của chúng tôi là chính họ [Cuba] mới là bên hưởng lợi lớn nhất từ các chính sách hiện nay của chúng ta”.

Hai nhà lập pháp Mỹ gốc Cuba, những người đã đẩy mạnh lập trường chống lại chế độ Castro, Thượng nghị sĩ Marco Rubio và Hạ nghị sĩ Mario Diaz-Balart, đã nỗ lực tác động từ phía hậu trường trước khi chính quyền Trump ra thông báo chính thức về các chính sách đối với Havana.

Trong một phát biểu gần đây, Thượng nghị sĩ Rubio nói rằng: “Tôi tin tưởng rằng Tổng thống sẽ giữ cam kết về chính sách với Cuba bằng cách thay đổi các mục tiêu và chiến lược để thúc đẩy các nguyện vọng của nhân dân Cuba về tự do kinh tế và chính trị”.

Trong khi đó, ba Thượng nghị sĩ Cộng Hòa gồm Jeff Flake, Mike Enzi và John Boozman, những người ủng hộ mối quan hệ mở với Cuba, hôm 8/6 đã viết thư tới Ngoại trưởng Rex Tillerson và cố vấn an ninh quốc gia H.R. McMaster yêu cầu chính phủ “cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra bất cứ sự thay đổi nào về chính sách hiện hành đối với Cuba”.

Nhà Trắng vẫn chưa ấn định chính thức thời gian và địa điểm Tổng thống Trump đưa ra tuyên bố quan trọng liên quan đến quan hệ với Cuba.

Tân Bình

Xem thêm: